goudjakhals in Bulgarije

Wie rondstruint in de natuur moet tegenwoordig niet alleen beducht zijn op wolven maar ook op jakhalzen. Het dier is namelijk gesignaleerd in de buurt van Frankfurt op 200 kilmeter van onze grens. De jakhals behoort tot de soort van wilde hondachtigen. Deze predator wordt ook wel goudjakhals genoemd. Niet alleen de wolf is bezig met een verovering van Europa, ook de jakhals komt er aan. Athans zo meent Arie Trouwborst van Universiteit Utrecht in Tijdschrift Zoogdier. Het dier wordt steeds noordelijker en westelijker gezien vanuit zijn traditionele verspreidingsgebied in het Zuidoosten van Europa in landen als Bulgarije, Griekenland en Turkije. Op 13 augustus al is het dier gesignaleerd in de buurt van Frankfurt. Een onlangs gehouden internationaal onderzoek heeft de huidige verspreiding van de predator in kaart gebracht. Het is niet duidelijk waardoor de opmars van het dier in onze richting komt.

Qua formaat zit het dier tussen vos en wolf in. Goudjakhalzen komen naast Europa voor in Afrika en Azië. De roofdieren leven in groepsverband en blaffen, grommen en huilen als wolven. Ze worden gekenmerkt als een allesetende opportunisten. Hun prooidieren bestaan uit (kleine) hoefdieren, hazen, konijnen, knaagdieren, reptielen, vogels, vogeleieren, ongewervelde dieren, fruit en afval.

In de loop van de 20e eeuw begon de soort in aantal toe te nemen. De eerste verspreiding was richting Roemenië, Hongarije en Slovenië. Eind jaren '80 werden de dieren voor het eerst gezien in Italië en Oostenrijk. Inmiddels zijn ze op cameravallen opgedoken in Zwitserland en de Baltische Staten, ook in Polen komt het dier voor. Als een van de mogelijke oorzaken wordt ook genoemd de klimaatverandering, met name de minder strenge winters. Ook is soms sprake van vermenging van ras. De wolf en jakhals samen brengen soms hybridedieren voort, dit is onder andere in Bulgarije vastgesteld. Ook zouden er hybriden huishond en jakhals voorkomen.

In landen als Estland, Letland, Litouwen en Oekraïne wordt de goudjakhals als ongewenste exoot aangemerkt en afschot gestimuleerd. Dieren die zonder hulp van de mens ergens komen zouden echter wegens internationale verplichtingen welkom geheten moeten worden, het verdrag van Bern duidt hier op. De habitatrichtlijn heeft echter twee categoriën, een absoluut verbod tot bejaging en een flexibelere benadering hiervan. Waar de wolf valt onder de eerste categorie valt de jakhals in de tweede categorie. Bejaging van het dier zou derhalve moeten worden toegestaan. De lidstaten zijn wel verplicht de populaties te monitoren. In de Baltische Staten, Griekenland en Slovenië wordt het dier bejaagd.

De goudjakhals wordt ook gewone jakhals, goudwolf of rietwolf genoemd. Ondanks zijn naam is goudjakhals waarschijnlijk niet nauw verwant aan de zadeljakhals of de gestreepte jakhals, maar staat hij dichter bij de coyote en de wolf. Met een kop-romplengte van 65 tot 105 centimeter en een staartlengte van 18 tot 27 centimeter, een gewicht tussen de 6 en 15 kilogram en een schouderhoogte van ongeveer 50 centimeter zit hij tussen wolf en vos in. De vacht is zandkleurig tot rossig grijsgeel met een gouden glans en een zwarte staartpunt, maar het verschilt per regio leeftijd en seizoen, er zijn zelfs geheel zwarte dieren bekend. Ook heeft de goudjakhals soms witte haren. De oren zijn groter dan van een wolf, de poten zijn korter.