Nieuwe toekomst voor Oostvaardersplassen

De toekomst van de Oostvaardersplassen komt er anders uit te zien. Provinciale Staten hebben daartoe vanavond besloten. Het integrale advies van de Commissie-Van Geel dient als beleidskader voor het beheer van dit bijzondere gebied, dat een belangrijk natuurreservaat voor vogels vormt. Kern van het voorstel is de versterking van het landschap en de natuurwaarden en uitbreiding van mogelijkheden tot recreatie. Zo wordt gewerkt aan een sterk Nationaal Park Nieuw Land, waarvan de Oostvaardersplassen onderdeel zijn.

De belangrijkste maatregelen zijn:

- Van de 1880 hectare open gebied wordt 500 hectare onder water gezet (vernat) en wordt 300 hectare aan bosschages geplant, om te komen tot een gevarieerd en halfopen landschap.

- Het aantal grote grazers wordt teruggebracht tot 1100 (160 runderen, 450 Konikpaarden en 490 edelherten) om de variëteit aan vegetatie weer te laten toenemen. Vanaf 2019 blijft de populatie op maximaal 1500 grote grazers.

- Er wordt geïnvesteerd in de bereikbaarheid en de recreatieve voorzieningen.

- Het Nationaal Park Nieuw Land wordt het vehikel om het gebied vorm te geven: natuur, landschap, toerisme, recreatie, communicatie en educatie.

- De ontwikkeling van de Natura 2000-doelstellingen worden nauwgezet in de gaten gehouden, om het beleid tijdig te kunnen bijstellen.

De Oostvaardersplassen vormen in de eerste plaats een natuurreservaat voor vogels. De uitvoering van het Natura 2000 beheerplan krijgt topprioriteit.

Om de Natura 2000-doelstellingen te behalen en zo de Oostvaardersplassen te bewaren als belangrijk gebied voor vele soorten vogels, wordt grasland onder water gezet. Afname van het aantal grote grazers naar 1100 is volgens Van Geel nodig om de vegetatie in het kerngebied de tijd te geven te herstellen van de overbegrazing van afgelopen jaren. De grote grazers wordt daarna nauwgezet in de gaten gehouden, zodat Staatsbosbeheer en provincie snel kunnen reageren op waargenomen ontwikkelingen. 

Afname aantallen grote grazers

Door de afname van de begrazingsdruk kan het gras herstellen. Dit betekent dat nog dit jaar de kuddes moeten worden verkleind met minimaal 980 edelherten en 180 konikpaarden. Hiervoor zijn verschillende mogelijkheden, die worden verkend in een onderzoek in opdracht van de provincie. De paarden worden zoveel mogelijk elders geplaatst in de provincie, in Nederland of in het buitenland. Edelherten zijn minder gemakkelijk te verplaatsen. De mogelijkheid van afschot wordt door de provincie dan ook niet uitgesloten.

Financiën

Voor het nieuwe beheer is een extra investering van ongeveer 15 miljoen euro nodig, verspreid over een aantal jaren. Het advies van de commissie-Van Geel om hiervoor een investeringsfonds op te richten nemen Provinciale Staten over. Zodoende kunnen andere overheden als gemeenten en het rijk en ook private partijen een bijdrage leveren aan het beheer. Bijdragen van het rijk en gemeenten zijn een noodzakelijke voorwaarde voor de nieuwe toekomst van de Oostvaardersplassen.