AWD 1. overzicht 15

Het bestuur en adviseurs van Vereniging het Edelhert hebben zich op woensdagavond 10 juni laten voorlichten over de huidige stand van zaken in de Amsterdamse Waterleiding Duinen (AWD). In dit gebied van ca. 3300 ha. leven momenteel tegen de 3000 damherten. Terreinbeheerder Gerard Griffioen heeft ons ontvangen en rondgeleid.

Rijdend in het gebied valt meteen op dat de bomen overal een vraatlijn hebben, al het blad is onder de reikhoogte van het wild afgevreten. Ook bomen als de meidoorn blijven steken in het bonsai-formaat. Het zijn de damherten die dit doen. Omdat het overal zichtbaar is, zie je dat er een grote populatie in het gebied is.

De dammen gaan op hun achterpoten staan en eten zodoende ook de hoge bladeren van de bomen. De reeën kunnen er niet meer bij, deze hebben een meer gevarieerd voedselpatroon en gaan voedingsstoffen missen. Deze reeënpopulatie is dan ook al flink uitgedund en zal onder de huidige omstandigheden nog wel verder afnemen.

AWD 2. vraatlijn 15

Extreem hoge stand

Bij één damhert per hectare is de stand extreem hoog te noemen. Bij intensieve veehouderij ligt het maximum op 1,5 per ha. en dat is dan ook nog zonder winterbegrazing, 's winters staat het vee immers binnen. Doorgaans verdubbelt een damhertenstand zich elke drie jaar. In dit gebied echter zijn er in verhouding veel meer vrouwelijke dieren. Dieren die buiten het raster overlast veroorzaken worden geschoten en dat zijn meestal de jonge mannelijke exemplaren. Daarmee blijft een onevenredig hoge vrouwelijke populatie over. Vermeerdering van de populatie gaat hier daardoor sneller. Het zal daarom geen drie jaar duren voordat het aantal is verdubbeld, maar dit gaat misschien wel in tweeënhalf of twee jaar. En dan hebben we het ineens over 6000 op een gebied van 3000 ha. En hoeveel het daarna zou worden zonder ingrijpen mag de lezer zelf uitrekenen.

Het verklaart ook waarom je in dit gebied nog geen minuut rondrijdt zonder een damhert te zien. Het levert een dubbel gevoel op. Prachtig om de dieren goed te kunnen zien, maar na een tijdje is het teveel, het begint op een dierenpark te lijken. Nou is dat natuurlijk ook wel een beetje zo. Het gebied is omheind, de dieren kunnen er niet uit. Er staat een lelijk en hoog raster om driekwart van het gebied, omdat de overlast te groot werd in omliggende gebieden. Alleen aan de zeekant kunnen de damherten het gebied uit. En ook die weg hebben ze gevonden gezien het feit dat de damherten elke nacht in Zandvoort en omgeving lopen.

Drie damhindes kruisten ons pad met een kalf. Voordat de kalveren meelopen zijn ze zeker al een week oud. In de eerste week tot tien dagen van het leven van een kalf blijft het op een rustig plekje liggen. Het dier is nog niet sterk genoeg om meteen al mee te kunnen lopen. De hinde komt regelmatig langs om het kalf te zogen, ze is altijd in de buurt om een oogje in het zeil te houden. Volgens beheerder Griffioen worden de beheerders in deze tijd heel vaak gebeld door mensen die menen een kalf te moeten redden. Ze slepen het mee met de beste bedoelingen. Niet wetende dat ze hiermee het kalf van de moeder vervreemden. Beste bedoelingen voorkomen niet dat er dierenleed wordt aangedaan. Ook hier het advies: laat de dieren liggen. De kalfjes liggen niet onbeheerd.

Populatiebeheer

De AWD behoren tot de gemeente Amsterdam. Het heeft lang geduurd voordat deze gemeenteraad er toe kwam om toestemming te geven om de populatie te reduceren. En daarna moest de provincie haar toestemming nog geven. Het gebied ligt in twee provincies, maar Zuid-Holland volgt het beleid van Noord-Holland, hier dus niet nog een probleem. De provincie Noord-Holland neemt echter ook weer zijn tijd, en de populatie groeit. Zo langzamerhand moet er toch wel actie worden ondernomen. Als de populatie verdubbelt dan gaat de begroeiing van het gebied heel snel achteruit. De bijzondere bloemen zijn al opgegeten.

Vereniging het Edelhert vindt dat een populatie damherten in een gebied in harmonie met hun omgeving dient te zijn. In de AWD is de damhertenstand daarvoor echter te hoog. Alleen bij lagere aantallen blijft het gebied mooi en heeft het dier een duurzame toekomst. Binnenkort hoopt men op een uitspraak van de provincie. Momenteel worden allerlei onderzoeken in het veld gedaan die zorgen voor een goede verzameling en monitoring van de feiten. Laten we hopen dat we geen tweede desastreuze vernietiging van een prachtig gebied met veel, onnodig dierenleed hoeven aan te zien, zoals we bij de Oostvaardersplassen hebben moeten doen.