Afmeting:
1 tot 3 mm zeer kleine mugachtige
Kleur :
helder, doorschijnend
Komt voor:
in vochtige gebieden
Nadere kennismaking met de Knut
De knutten, knutjes of kneiten behoren tot de Ceratopogonidae. Zij zijn wereldwijd verspreid; er komen er 700 soorten in Europa voor, waarvan weer ongeveer 100 in Nederland. Bij knutten steken de wijfjes om bloed te krijgen voor de rijping van de eieren. Vooral de soorten die tot het geslacht Culicoides behoren, kunnen lastig zijn voor warmbloedige individuen. Berucht is Culicoides impunctatus, die in Schotland het buitenleven soms vrijwel onmogelijk maakt. Een andere soort, Culicoides riethi, veroorzaakte in de zomer van 1958 in de omgeving van Lelystad (het werkeiland) ernstige overlast.
Levenscyclus knutten
Over de verspreiding en levenswijze van knutten in Nederland is niet zoveel bekend. Wel komen de larven in allerlei terrestrische en aquatische biotopen voor. De paring vindt zowel in zwermen als daarbuiten plaats. Na de bevruchting en een bloedmaaltijd worden de eitjes afgezet in kleine en grote wateren, stromend of stilstaand, in holtes in bomen, in potten waarin water staat of in modder. De vrouwtjes laten de eitjes in het water vallen of zetten ze af op planten of drijvende algen. Na 3 tot 11 dagen komen de larven uit het ei en die leven vervolgens 7 maanden als larve en overwinteren ook als zodanig. Als pop hangen ze 2 tot 5 dagen aan het wateroppervlak en hebben net als de steekmuggen dan ademhaling. Na het uitvliegen begint de cyclus weer van voren af aan.
De rol van de knutten in het ecosysteem
Hoewel er weinig bekend is over het functioneren van knutten in het ecosysteem kan er vanuit worden gegaan, dat de aquatische soorten in het larve- en popstadium dienen als voedsel voor vissen en amfibieën. Zelf voeden zij zich voornamelijk met schimmels, algen en larven van de dansmug en andere muggen. Ook kannibalisme komt voor. Volwassen exemplaren worden gegeten door vogels en spinnen. Vermoedelijk komt de functie in de voedselketen in grote lijnen overeen met die van de steekmuggen. Het ontbreken van natuurlijke vijanden zal ook bij de knut een toename van het aantal exemplaren laten zien.
Plaagvorming en wat is eraan te doen
Knutten komen voor in zoete en zoute moerassen, hoog- en laagveen, modder, uitwerpselen en paddestoelen. Hoewel ze erg hinderlijk kunnen zijn, wordt er in Nederland nauwelijks melding van gemaakt van overlast. Er zijn wel veel soorten, maar slechts de vrouwtjes van soorten uit het geslacht Culicoides steken mensen. De beten zijn gevoelig en kunnen enorm jeuken. Deze soort veroorzaakt plagen van betekenis in Schotland. Soms kan de overlast zo groot zijn, dat op die locaties buiten werken niet meer mogelijk is. Vroeger werden DDT, lindaan, dielrin, chordane, malathion in Schotland ter bestrijding gebruikt. Deze middelen zijn inmiddels al lang verboden in verband met hun schadelijke eigenschappen. Een goede effectieve bestrijding, zonder aantasting van het milieu, is op dit moment niet bekend. Bij aanleg van nieuwe natte natuur is het mogelijk dat habitats ontstaan, die gunstig zijn voor de ontwikkeling van knutten en zou plaagvorming op kunnen treden.
Blauwtong
De knut wordt gezien als een belangrijke verspreider van blauwtong, een virus dat dodelijk kan zijn voor herkauwers als schapen en runderen. Vooralsnog is het nog niet geconstateerd bij herten.
De knutten, knutjes of kneiten behoren tot de Ceratopogonidae. Zij zijn wereldwijd verspreid; er komen er 700 soorten in Europa voor, waarvan weer ongeveer 100 in Nederland. Bij knutten steken de wijfjes om bloed te krijgen voor de rijping van de eieren. Vooral de soorten die tot het geslacht Culicoides behoren, kunnen lastig zijn voor warmbloedige individuen. Berucht is Culicoides impunctatus, die in Schotland het buitenleven soms vrijwel onmogelijk maakt. Een andere soort, Culicoides riethi, veroorzaakte in de zomer van 1958 in de omgeving van Lelystad (het werkeiland) ernstige overlast.
Levenscyclus knutten
Over de verspreiding en levenswijze van knutten in Nederland is niet zoveel bekend. Wel komen de larven in allerlei terrestrische en aquatische biotopen voor. De paring vindt zowel in zwermen als daarbuiten plaats. Na de bevruchting en een bloedmaaltijd worden de eitjes afgezet in kleine en grote wateren, stromend of stilstaand, in holtes in bomen, in potten waarin water staat of in modder. De vrouwtjes laten de eitjes in het water vallen of zetten ze af op planten of drijvende algen. Na 3 tot 11 dagen komen de larven uit het ei en die leven vervolgens 7 maanden als larve en overwinteren ook als zodanig. Als pop hangen ze 2 tot 5 dagen aan het wateroppervlak en hebben net als de steekmuggen dan ademhaling. Na het uitvliegen begint de cyclus weer van voren af aan.
De rol van de knutten in het ecosysteem
Hoewel er weinig bekend is over het functioneren van knutten in het ecosysteem kan er vanuit worden gegaan, dat de aquatische soorten in het larve- en popstadium dienen als voedsel voor vissen en amfibieën. Zelf voeden zij zich voornamelijk met schimmels, algen en larven van de dansmug en andere muggen. Ook kannibalisme komt voor. Volwassen exemplaren worden gegeten door vogels en spinnen. Vermoedelijk komt de functie in de voedselketen in grote lijnen overeen met die van de steekmuggen. Het ontbreken van natuurlijke vijanden zal ook bij de knut een toename van het aantal exemplaren laten zien.
Plaagvorming en wat is eraan te doen
Knutten komen voor in zoete en zoute moerassen, hoog- en laagveen, modder, uitwerpselen en paddestoelen. Hoewel ze erg hinderlijk kunnen zijn, wordt er in Nederland nauwelijks melding van gemaakt van overlast. Er zijn wel veel soorten, maar slechts de vrouwtjes van soorten uit het geslacht Culicoides steken mensen. De beten zijn gevoelig en kunnen enorm jeuken. Deze soort veroorzaakt plagen van betekenis in Schotland. Soms kan de overlast zo groot zijn, dat op die locaties buiten werken niet meer mogelijk is. Vroeger werden DDT, lindaan, dielrin, chordane, malathion in Schotland ter bestrijding gebruikt. Deze middelen zijn inmiddels al lang verboden in verband met hun schadelijke eigenschappen. Een goede effectieve bestrijding, zonder aantasting van het milieu, is op dit moment niet bekend. Bij aanleg van nieuwe natte natuur is het mogelijk dat habitats ontstaan, die gunstig zijn voor de ontwikkeling van knutten en zou plaagvorming op kunnen treden.
Blauwtong
De knut wordt gezien als een belangrijke verspreider van blauwtong, een virus dat dodelijk kan zijn voor herkauwers als schapen en runderen. Vooralsnog is het nog niet geconstateerd bij herten.
Blauwtong is een virus uit Zuid-Europa en Afrika, dat in 2006 voor het eerst grootschalig opdook in Nederland, België en Duitsland. Een ziek dier heeft hoge koorts en ontstoken lippen, oren en oogleden. Acht dagen na de infectie kan het dier sterven. Maar de meeste dieren die het virus hebben, worden niet eens ziek. Wel leek de ziekte vorig jaar agressiever te worden.
Van de ziekte zijn 24 typen bekend. Het virus wordt verspreid door de knut. In totaal waren er vorig jaar in Europa 2295 uitbraken, waarvan 456 in Nederland. Vaccinatie tegen de ziekte is moeilijk. Mensen zijn niet bevattelijk voor de ziekte.
Bij de Europese Commissie in Brussel waren tot juli 2007 127 gevallen van blauwtong gemeld. De meeste uitbraken (79) deden zich voor in Duitsland, gevolgd door Frankrijk (24).
Blauwtong is ongevaarlijk voor mensen.