Inhoudopgave

  1. Voorwoord van de voorzitter
  2. Bestuurssamenstelling
  3. Bestuur algemeen
  4. Actiepunten
  5. DickvandenHoorn-fonds
  6. Tijdschrift
  7. Excursies
  8. Ledenadministratie
  9. Rasterploeg en monitoringgroep
  10. Website
  11. Facebook, Twitter en Instagram
  12. Oostvaardersplassen
  13. Vertegenwoordiging op manifestaties
  14. Adverteerders in 'het Edelhert'
  15. Andere sponsoren
  16. Agenda 2019

1. Voorwoord van voorzitter Jozef Linthorst
Het gaat in dit jaar weer beter met zowel onze Vereniging het Edelhert, onze edelherten en ook de damherten. Dat kan ik ook in mijn achtste en laatste jaar van mijn voorzitterschap wel concluderen. Tijd om het stokje over te dragen en dat doe ik op de ALV ook met enige voldoening. Een korte terugblik in het afgelopen jaar is wel op zijn plaats.

In 2018 heeft de Provincie Gelderland een eerste actie ondernomen om door middel van een aangenomen motie van Provinciale Staten te onderzoeken wat er toch aan de hand is met de steeds maar groter wordende populaties herten en zwijnen. Ondanks heldere beleidsafspraken binnen de Faunabeheereenheid (FBE) en de uitvoeringsafspraken binnen de wildbeheereenheden (WBE’s) worden, ieder jaar weer de afgesproken doelstanden niet gehaald waardoor landbouw- en bosbouwschade steeds groter worden en de aanrijdingen toenemen. Provinciale Staten vindt een grondige analyse op zijn plaats met de vraag 'wat gaat er niet goed' en 'wat is er verder nodig'. Een van de opmerkingen, geuit door een Statenlid is kenmerkend: “binnen de FBE worden door de leden goede afspraken gemaakt, daarbuiten gaan ze allemaal hun eigen gang”. Een situatie die de moeite waard is om eens goed te onderzoeken, ook al omdat groeiende populaties herten en zwijnen een steeds vaker internationaal fenomeen aan het worden is. Wordt vervolgd!

Provincie Flevoland heeft, na het verkrijgen van de zeggenschap over de Oostvaardersplassen (OVP) kordaat en effectief gehandeld. VhE heeft met vele, ook politieke, partijen gesproken en daarbij steeds ons Alternatieve Beheerplan onder de aandacht gebracht. Diverse keren bij commissievergaderingen ingesproken, steeds met dezelfde boodschap 'Stop dit mislukte experiment, dit gaat ten koste van het welzijn van onze herten'.
Het onderzoek van de Externe Commissie van Geel werd in een goed leesbaar rapport vastgelegd en door een grote meerderheid van Provinciale Staten van Flevoland aangenomen. Sylvo Thijsen, directeur Staatsbosbeheer heeft zich hieraan geconfirmeerd en daarmee wordt 2019 het jaar van verandering binnen de OVP. Eindelijk, na acht jaar strijd is hiermee een einde gekomen aan een nutteloze verhongering van op zijn minst 11.000 grote grazers in een totaal mislukt experiment! Op naar een nieuwe toekomst voor de OVP!

De Provincie Zeeland is zich, ook op aandrang van VhE, aan het heroriënteren betreffende de damherten in haar provincie. Er komt een aanvulling op het huidige Faunabeheerplan en De Haringvreter, met de groeiende populatie dammen wordt benoemd als een derde leefgebied. Deze status is nodig, hierdoor kan SBB nu eindelijk in actie komen.

De vorig jaar aangekondigde plannen zijn uitgevoerd of in voorbereiding. Zo is de cursus Aanspreken edelherten een groot succes geweest. De derde druk van de WOP-atlas ligt bij de drukker en het boek Frederik is geschreven en er is een illustrator gevonden die er mooie tekeningen bij gaat maken.
De realisatie van de TOP-WOP heeft wat meer tijd nodig, wij wachten op antwoord van een terreinbeherende organisatie voor groen licht.
Op ecoduct niveau lopen er twee projecten, de hernieuwde aanvraag voor realisatie van ecoduct Terschuur is het laatst opgestarte project. Dit ecoduct moet de (enige) verbinding gaan vormen tussen de Veluwe en de Utrechtse Heuvelrug. Bij de gemeente Apeldoorn is aangedrongen om een van de te bouwen ecoducten op het terrein van het Kroondomein te vernoemen naar de overleden Dick van den Hoorn, nestor en erelid van verdienste van VhE en lange tijd inwoner van de gemeente Apeldoorn.

Al dat werk wordt gedaan door vrijwilligers van VhE, evenals rasterclub, monitoringgroep, de bemanning van de voorlichtingsstand, de excursiegroep, de website, de bestuursleden en last but not least het, in mijn ogen ook geweldige verenigingstijdschrift het Edelhert. In dit jaarverslag kunt u verder over deze activiteiten lezen.

 

Plannen 2019 en 2020

Plannen voldoende om er een actief jaar van te maken maar er is nog een wens welke we graag uitgevoerd zien worden. In 2021 bestaat onze vereniging 75 jaar! Om dit te vieren is het boek Frederik al in de maak. Maar in het voorjaar van 2021 wil VhE een 'gepaste' manifestatie organiseren om ons Jubileum extra glans te geven. Wij denken hierbij duidelijk aan een bijeenkomst c.q. symposium waarin de huidige problematiek en toekomst van het Nederlandse hertenbeheer wordt behandeld. Een forse klus waar we nu mee moeten beginnen!
Mocht een van de onderwerpen je aanspreken en je wilt helpen graag even een mail naar secretaris@hetedelhert.nl

Bestuurssamenstelling

Verder waren in 2018 adviseurs van het bestuur:

 

3. Bestuur algemeen

Hugh Jansmann, wetenschappelijk medewerker universiteit Wageningen:
De wolf in Nederland

Luc Berris, Natuurmonumenten, Provinciaal Ambassadeur, Gelderland en Utrecht:
Toekomstig wildbeheer Deelerwoud

Hein van Beuningen: Historie, actuele situatie en toekomst perspectief van Appel als belangrijke EHS verbinding naar het noorden en zuiden.

Hans Ernsten, secretaris Vereniging Wildbeheer Veluwe:
De gedoogregeling en het beheer van Edelherten op het landbouwgebied in de WBE Nijkerk e.o. waar het landgoed Appel een onderdeel van is.

Hierna werd het glas geheven en is er smakelijk van het stamppotbuffet gegeten.

4 Actiepunten

Helaas is redactielid Joost Oosterbaan ons onlangs ontvallen (overleden 19 februari 2019).

 

Al met al was 2018 een jaar met een zinvolle inzet van vele vrijwilligers, die met veel plezier over de hele Veluwe uitzwermden en daarmee niet alleen het leefmilieu van het wild verbeterden, maar ook veiliger maakten. Daarnaast werd door het monitoren ook de kennis weer vergroot.
Voor 2019 denken we daar op te kunnen voortbouwen.
Een project, dat buiten de kaders van monitoren en rasteren ligt, vormde de publieksbegeleiding tijdens de bronst bij de WOP Alverschotenseweg. Deze actie, die dit jaar voor de 2de maal werd uitgevoerd, vloeide voort uit de eerste cursus wildzichtbaarheid en is in samenwerking met Staatsbosbeheer gerealiseerd. Gedurende ruim drie weken waren elke avond, en soms ook ’s ochtends, twee vrijwilligers aanwezig om het publiek te informeren en waar nodig corrigerend op te treden bij wildverstorend en/of ongewenst gedrag. Tijdens onze begeleiding hebben we bijna 5000 bezoekers mogen verwelkomen. Een zeer bijzonder moment was het korte gevecht tussen twee herten waarbij het plaatshert dodelijk werd verwond. Dit gevecht is gefilmd en zowel op de regionale als de landelijke TV vertoond.
Voor deze klus hadden zich negen vrijwilligers van onze vereniging en acht van Staatsbosbeheer aangemeld. Hun inzet is de eerste twee weken vanuit onze vereniging gecoördineerd en de laatste anderhalve week vanuit Staatsbosbeheer. Uit de evaluatie bleek dat zowel het publiek als de vrijwilligers dit een geslaagde actie vonden. In de zomer van 2019 hopen we dat het nieuwe, veel ruimere, kijkscherm zal zijn gerealiseerd en zullen we bij dit scherm ook weer gezamenlijk met Staatsbosbeheer de publieksbegeleiding tijdens de bronst op ons nemen.
Een 2de project dat voortvloeit uit de 1ste cursus wildzichtbaarheid is het optimaliseren van de WOP Ringakker. In april is door een groepje van negen vrijwilligers de eerste actie uitgevoerd. Een 100 meter lange en bijna twee meter hoge takkenril is aangelegd. Deze beperkt voor het wild het zicht op het publiek dat van en naar het kijkscherm loopt. Ook werden ruim 60 boompjes geplant. Slechts drie daarvan overleefden de droge zomer. Daarom heeft in november een 2de plantactie plaatsgevonden. Hierbij zijn nu ruim 100 naaldboompjes geplant.

In onderstaande worden nu de andere in 2018 door de vrijwilligers uitgevoerde activiteiten nader toegelicht, waarbij eerst ingegaan wordt op de rasterploeg en daarna op het monitoren.
Door al deze activiteiten zetten deze vrijwilligers onze vereniging nog meer op de kaart binnen de groene wereld. Daarom is een bedankje aan al deze leden, die in hun vrije tijd mee helpen aan biotoopverbetering, vergroting leefgebied, inventarisatie en monitoring, in dit jaarverslag op zijn plaats.

De rasterploeg.
Het jaar 2018 was weer een jaar waarin onze veldwerkers zich opnieuw met enthousiasme hebben ingezet voor een beter leefmilieu voor het (rood)wild. De groep bestaat uit ongeveer 45 deelnemers, waarvan er elke maandelijkse werkdag tussen 25 en 30 meewerken. Enkelen van hen namen in het lopende jaar afscheid wegens hun gevorderde leeftijd of andere kwalen, maar we konden ook een vijftal nieuwe mensen verwelkomen. De continuïteit is daarmee wel gewaarborgd.
Gepland was om dit jaar een 11-tal inzetten te plegen. In januari houden we een korte winterslaap, maar verder is er steeds een werkdag op de 3e zaterdag van de betreffende maand. Dit voornemen is ditmaal niet helemaal uitgekomen, omdat een terreinbeheerder waar vroegtijdig mee overlegd was, geen gaas had kunnen krijgen. Op het laatste moment moesten we iedereen afzeggen, en gelukkig heeft niemand een vergeefse reis gemaakt naar de genoemde werkplek. Het bleef dus bij 10 werkdagen.
Onze activiteiten omvatten dit jaar o.a. het plaatsen van boomkokers op nieuw ingeplante percelen van de gemeente Epe ter voorkoming van wildvraat, het beveiligen van midden in de bossen liggende weilanden van het Gelders Landschap bij Beekbergen en Epe, en we gingen verder met het beveiligen van het zwartwildraster van Kroondomein Het Loo. Vorig jaar begonnen we met deze 11 kilometer, en als alles gaat zoals we hopen, voltooien we dit project voorjaar 2019. We sloten 2018 af met een gezellige lunch bij Emma’s Oord, een gebouw midden in de bossen van Het Loo.
Ieder jaar is het weer verrassend hoeveel werk er voor ons gereserveerd ligt. Vaak worden we door TBO’s of andere terreineigenaren zelf benaderd, maar we hebben zelf ook actief potentiële 'klanten' benaderd. Dat leverde niet alleen nuttige contacten en vaak ook klussen op, het bezorgt onze vereniging ook goodwill en naamsbekendheid. Deze proactieve aanpak zetten we 2019 voort.
De rasterploeg van Het Edelhert is inmiddels een begrip in de groene wereld. Dat is bereikt door een betrouwbare partner te zijn voor diegene die onze hulp inroept.

Monitoring
In 2018 zijn binnen het beheersgebied van Staatsbosbeheer door een team van twaalf vrijwilligers voor de 6e maal de jaarlijkse inspecties uitgevoerd van het wildkerende raster langs drukke auto(snel)wegen op de midden Veluwe. De sneeuw en storm in januari veroorzaakte redelijk wat schade aan het raster, hetgeen door een adequate inspectie van ons snel in beeld is gebracht. Ook is contact gelegd met RWS, de eigenaar van het merendeel van het raster, opdat knelpunten sneller opgelost kunnen worden.
Mede om de wildzichtbaarheid te verbeteren is in 2013 door Staatsbosbeheer rond Hoog Buurlo een jachtvrije zone gecreëerd. Voor dit meerjarige project wordt door het fietsen van een vaste route nagegaan of het jachtvrij maken van het gebied om Hoog Buurlo de wildzichtbaarheid verbetert. Vrijwilligers van ons zijn in 2014 betrokken geraakt bij dit al sinds 2013 lopende project. Onder de bezielende leiding van Ronald Wessels en Katinka van Altena is ook in 2018 weer bijna wekelijks gefietst. Hierbij zijn negen vrijwilligers betrokken. In maart werd het jaarverslag 2017 gepresenteerd. Vanaf medio 2018 werd er een boeiend aspect toegevoegd aan deze monitoring, de wolf. Deze verblijft vanaf dat moment in en rond het monitoringsgebied. Het is wachten op de eerste waarneming tijdens het monitoren.

De uitwerking van camerabeelden ter plaatse van het ecoduct Woeste Hoeve is na drie jaar in januari 2017 gestopt. Door het uitblijven van afstudeerders is de uitwerking van circa 20.000 waarnemingen in september 2017 door ons opgepakt en dat was een redelijke klus. In het najaar van 2018 zijn de concept resultaten gepresenteerd binnen de betreffende monitoringploeg van zes vrijwilligers en aan een select gezelschap van Staatsbosbeheer. In 2019 zullen de resultaten breder worden uitgedragen.
Met Provincie, Kroondomein en Staatsbosbeheer blijven we in gesprek voor inzet van onze vrijwilligers bij nieuwe monitoringsprojecten.

10. Website
In 2018 is de website actief beheerd door Janoh de Groot en Jan Paulides. Er zijn veel wetenswaardigheden gepubliceerd op de website. Twee maal is via het mailbestand een verenigingsbericht naar de leden verstuurd waarvan het mailadres bekend is.
Ook individuele leden kunnen stukken en foto’s insturen voor de website. Deze worden beoordeeld en als goed bevonden door de webmasters op de website geplaatst. Er worden ook mensen benaderd voor het schrijven van een artikel website@hetedelhert.nl.

11. Facebook, Twitter en Instagram
Werd grotendeels door Janoh de Groot beheerd. Er zijn bij Twitter 2081 volgers en bij Facebook 2227 volgers. Het beginnend account op instagram heeft in een krappe twee maanden inmiddels 150 volgers.

12. Oostvaardersplassen
Het bestuur heeft de afgelopen jaren veel tijd gestoken in het beoogde beleid in de OVP. Er werd onder andere ingesproken bij de commissie van Geel die ook via brieven input kreeg van het bestuur van de VhE. Mogelijk mede hierdoor is het advies van de commissie van Geel aan de provincie geweest om het aantal edelherten terug te brengen naar 800, het aantal paarden terug te brengen tot 450 en het aantal runderen te houden op maximaal 230. Het beheer werd eind oktober weer opgeschort omdat er een gerechtelijke procedure werd aangespannen die het beheer alsnog aanvocht.
Uireindelijk heeft de rechter besloten dat beheer mag plaatsvinden. Het beoogde beheer, zoals geformuleerd door de commissie van Geel, is opgeschort tot na de uitspraak in een aantal rechtszaken en is gestart in januari 2019.

13. Vertegenwoordiging op manifestaties
Door gezondheidsproblemen waren Wilma en Ron Riseeuw in 2018 niet in staat hun werkzaamheden uit te voeren. De vertegenwoordiging op manifestatie werden gecoördineerd door Hennie Degen.

Er werd acte de presence gegeven op vier manifestaties.

In maart op vrijdag en zaterdag tijdens de faunadagen op kasteel Middachten, tijdens deze dagen nieuwe leden gemaakt en voorraad uit onze opslag verkocht.
Voor onze vereniging waren in de stand aanwezig Paul, Ron en Nick van Adrichem.

De tweede activiteit was wederom op kasteel Middachten en wel 'Buitengewoon Stoer' (eind juni).
Helaas was dit een teleurstelling wat betreft bezoekersaantal, zowel voor de beurs als ook voor onze stand.
Dit zou een gevolg kunnen zijn van de warmte waar wij de hele zomer en nog verder mee te maken hebben gehad.
Ook hier waren een aantal leden van onze vereniging aanwezig om de handen uit de mouwen te steken: José, Rob, Paulien, Ron, Gerard en Nick van Adrichem.

De derde activiteit was bij restaurant Campman in Renkum, een aanrader voor volgend jaar (4 oktober).
Goed georganiseerd, gezellig en lekkere hapjes.
Er was voor iedereen wel iets: hoornblazers, kleding, honden etc.
Wij als VhE hadden een stand naast José Schuitemaker met haar brandschilderwerk (fantastisch).
Ook hier een nieuw lid geworven (was ook op de Ledendag en wil gaan rasteren).
Aanwezig voor VhE: Nick van Adrichem.

De vierde activiteit was in restaurant het Edelhert van 13 t/m 16 november te Elspeet. Hier betrof het een wildproeverij.
Pieter Wiegel heeft ons getipt, hij was gevraagd om daar een film te vertonen en een lezing te geven. Wij konden er daardoor ook staan. De plek was tegenvallend, ondanks dit toch veel informatie kunnen geven over onze vereniging.
Twee boeken en een agenda van Hans Bulder verkocht.
Voor volgend jaar zeker voor herhaling vatbaar dit mede omdat er voor ons geen kosten aan verbonden zijn.
Wij zullen met de eigenaar in gesprek gaan of we de tent aan de andere kant kunnen zetten en een opening maken.

Tenslotte waren er veel 'winkeldochters' in het magazijn aanwezig. Die zijn op de ledendag op een tafel gelegd. De leden mochten uitzoeken en zelf de prijs bepalen, resultaat: alles weg, € 150 in de doos. De penningmeester was blij verrast met het resultaat.

 

14. Adverteerders in 'Het Edelhert'
In 2018 zijn een aantal nieuwe adverteerders geworven voor ons blad 'Het Edelhert'.
In het blad verschijnen nu de advertenties van: Vakantiehuis Eerbeek, Geweermakerij Elspeet, Slagerij ter Weele en Slijterij Hamer, Exporuimte Otterlo, Broodhuis 'localiteit' Hoenderloo, Foto Hofma Apeldoorn die naast een commerciële reden om in ons tijdschrift te adverteren ons ook een warm hart toedragen. Wij beschouwen hen dan ook als gewaardeerde sponsors. In 2019 wil het bestuur hier wederom aandacht aan geven en zal Frans Assink namens het bestuur en de adviseur Paul Buitenhuis zich met advertentiewerving bezig houden.
Vanaf het voorjaarsnummer zal ook 'Prowild' het bedrijf dat wildsignalering op de markt brengt in ons blad adverteren.
Indien u interesse heeft voor de plaatsing van een advertentie in ons blad of sponsoring kunt u zich richten tot het bestuurslid Frank Assink via: f.assink@hotmail.com

14. Andere sponsoren
Ook wil het bestuur Mata Kunststoffen danken voor de incidentele sponsoring van activiteiten. Het bestuur stelt deze incidentele sponsoring zeer op prijs indien ook andere bedrijven bepaalde activiteiten van Vereniging het Edelhert willen sponsoren horen wij dat gaarne en kan men zich richten tot: penningmeester@hetedelhert.nl.

16. Agenda 2019

Januari
9 januari bestuursvergadering

Februari.
1 februari: Sluiting copy tijdschrift
2 februari: Winterwandeling Olinda Paulides (voorheen Hoften)
13 februari: bestuursvergadering
16 februari: Rasteren

Maart
2 maart: ALV
13 maart: bestuursvergadering
16 maart: Rasteren
23 maart: Faunadag Middachten

April
10 april: bestuursvergadering
20 april: Rasteren

Mei
1 mei: sluiting copy tijdschrift
8 mei: bestuursvergadering
18 mei: Rasteren

Juni
8 Juni: Vrijwilligers BBQ
12 juni: bestuursvergadering
15 juni: Rasteren

Juli
10 juli: bestuursvergadering
20 juli Rasteren

Augustus
1 augustus: sluiting copy tijdschrift
14 augustus: bestuursvergadering
17 augustus: rasteren

September
11 september: bestuursvergadering
21 september: Rasteren

Oktober
9 oktober: bestuursvergadering
19 oktober: Rasteren

November
1 november: sluiting copy tijdschrift
9 november: Ledendag
13 November: bestuursvergadering
16 nov: Rasteren

December
11 december: bestuursvergadering
21 december: rasteren

Januari 2020
8 januari: bestuursvergadering

Februari
12 februari: bestuursvergadering
15 februari: Rasteren

Maart
7 maart: ALV

Nick van Adrichem, secretaris