Jaarverslag

Vereniging het Edelhert

2019

Foto: Bas Worm (Jaegersborg Dyrehaven - Denemarken)

Inhoudsopgave

  1. Voorwoord
  1. Bestuurssamenstelling
  1. Bestuur algemeen
  1. Actiepunten
  1. Dick van den Hoornfonds
  1. Tijdschrift
  1. Social Media: Facebook, Twitter, Instagram.
  1. Website
  1. Vrijwilligers
  1. Rasterploeg
  1. Monitoring
  1. Excursies
  1. Ledenadministratie
  1. OVP
  1. Vertegenwoordiging op manifestaties
  1. Adverteerders in Het Edelhert
  1. Andere sponsoren
  1. Agenda 2020

 

  1. Voorwoord

Voor u ligt het secretarieel jaarverslag van Vereniging het Edelhert. Hierin zijn de activiteiten van het bestuur in het jaar 2019 verwoord.

  1. Bestuurssamenstelling

Op de jaarvergadering van 2019 nam Jozef Linthorst afscheid als voorzitter. Hij werd geëerd voor zijn werkzaamheden in de afgelopen 8 jaar met het opspelden van een 'gouden stang'. Hij is opgevolgd door Floris Jhr F. Leyssius. Ruud van Halsema trad af. Ook hij ontving grote dank voor zijn werkzaamheden.

De samenstelling van het bestuur werd in 2019 daarmee als volgt:

Verder waren in 2019 adviseurs van het bestuur:

Erelid

Erelid van verdienste

  1. Bestuur algemeen

Op 09-11-2019 werd de ledendag georganiseerd die in het teken stond van het wildbeheer op de Veluwe en de rol van ecoducten daarin. Er waren 62 deelnemers. Er werd tezamen gekomen in het restaurant De Ruggenstee alwaar twee voordrachten werden gehouden:

Hierna is onder leiding van Willem van Ark en Piet Bloemerts een wandeling gemaakt over het landgoed Varenna en is het ecoduct Woeste Hoeve bezocht.

Tot slot werd in de Ruggestee het glas geheven en een smakelijk stamppotbuffet genuttigd.

  1. Actiepunten

In 2018 is, op verzoek van velen, besloten een tweede cursus aanspreken roodwild te organiseren. Deze zou worden gehouden eind 2019 echter, doordat de cursusleider medio 2019 een zware blessure opliep waarvoor operatie en langdurige revalidatie nodig was, is de cursus verzet naar het 1e kwartaal van 2020. De cursus zal wederom worden gehouden in de werkschuur op Tongeren met als cursusleider Bas Worm en docenten Ton Heekelaar en Johan Wensink.

In 2017 heeft het bestuur van de VhE een verzoek bij de gemeente Apeldoorn neergelegd om het ecoduct over de Amersfoortseweg te vernoemen naar Dick van den Hoorn. De motivatie daarvoor was dat Dick van den Hoorn grote verdiensten heeft gehad voor het hert in Nederland en tevens in de gemeente en nabij het ecoduct woonachtig was. Helaas heeft de commissie die zich heeft beziggehouden met de naamgeving van het ecoduct er niet voor gekozen om Dick van den Hoorn te eren door zijn naam aan het ecoduct te verbinden.

Zoals u weet uit het jaarverslag 2018 heeft de VhE een zienswijze ingediend op het plan van de reconstructie van het knooppunt Hoevelaken en de reconstructie van de A1 tot de afslag van de A30 naar Barneveld. In die zienswijze heeft de VhE gewezen op het feit dat het raadzaam is om in deze reconstructie het ecoduct Terschuur, dat door staatsecretaris Bleeker in 2010 is geschrapt i.v.m. bezuinigingen, alsnog mee te nemen. We hopen op dit vlak in 2020 nog stappen te kunnen ondernemen. 

  1. Dick van den Hoornfonds

Over dit fonds zal in het financieel jaarverslag verantwoording worden afgelegd. Het wordt steeds als reservefonds gebruikt maar er is tot nu toe geen aanspraak op gemaakt. Mogelijk zal het fonds worden ingezet bij de financiering van het kinderboek dat uit zal komen ter gelegenheid van ons 75-jarig jubileum.

  1. Tijdschrift Het Edelhert

De Redactie van Het Edelhert bestond in 2019 uit

Het tijdschrift is ook in 2019 weer keurig viermaal uitgegeven. Wegens grote drukte van Ger Verwoerd is de eindredactie overgenomen door Janoh de Groot, die momenteel ook de opmaak doet. Het bestuur is van mening dat ons tijdschrift een hoge kwaliteit heeft en bedankt redactie en schrijvers hartelijk. Een bijzondere vermelding ook voor de fotografen die hun foto's steeds opnieuw gratis ter beschikking stellen. Een tijdschrift zonder deze prachtige foto's is niet voorstelbaar.

Het wordt ook inmiddels digitaal naar ongeveer 100 bestuurders / betrokkenen gemaild die direct of indirect iets met herten te maken hebben. De reacties hierop zijn positief.

  1. Sociale Media: Facebook, Twitter en Instagram

Het Edelhert heeft drie sociale mediakanalen: Facebook, Twitter en Instagram worden actief bijgehouden. Facebook wordt gevolgd door 2420 personen, Twitter door 2198. Instagram heeft in nog geen jaar maar liefst 424 volgers. Het zijn kanalen om de vereniging naar buiten toe bekend te maken. Deze kanalen worden gebruikt om verenigingsstandpunten onder de aandacht te brengen. Met mooie foto's en filmpjes over edelherten en damherten houden we de aandacht warm, en als er iets bijzonders te melden valt over aanverwante onderwerpen dan plaatsen we dat ook. Ook geven we gelegenheid aan buitenstaanders om mooie foto's te plaatsen, dat verhoogt de betrokkenheid bij onze kanalen. Het gebruik en inzetten van sociale media vraagt echter wel steeds aandacht en vraagt daarom het nodige van degenen die dit voor de vereniging verzorgen.

  1. Website

In 2019 is de website actief beheerd door Janoh de Groot en Jan Paulides. Er zijn verschillende artikelen gepubliceerd op de website. Ook individuele leden kunnen stukken en foto’s insturen voor de website. Deze worden, indien passend, door de webmasters op de website geplaatst. Er worden ook mensen benaderd voor het schrijven van een artikel website@hetedelhert.nl.

  1. Vrijwilligers

Binnen onze vereniging zijn in 2019 rond de 55 leden regelmatig als vrijwilliger actief geweest voor het grofwild in het algemeen en het edel- en damhert in het bijzonder. Een onderdeel hierbij vormt de rasterploeg. Daarnaast worden er door deels dezelfde vrijwilligers en deels andere vrijwilligers ook diverse monitoringsprojecten uitgevoerd. Sommige vrijwilligers nemen aan drie tot vier verschillende activiteiten deel. 

De organisatie en coördinatie van deze vrijwilligersactiviteiten werd ook dit jaar verzorgd door Henk Ruiterkamp en Piet Bloemerts. Al met al was 2019 een jaar met een zinvolle inzet van vele vrijwilligers, die met veel plezier over de hele Veluwe uitzwermden en daarmee niet alleen het leefmilieu van het wild verbeterden, maar ook veiliger maakten. Daarnaast werd door het monitoren ook de kennis weer vergroot, en in 2020 kunnen we daar op voortbouwen.

Een project, dat eigenlijk buiten de kaders van monitoren en rasteren ligt, vormde de publieksbegeleiding tijdens de bronst bij de WOP Alverschotenseweg. Deze actie, die dit jaar voor de 3de maal werd uitgevoerd, vloeide voort uit de eerste cursus wildzichtbaarheid en is in samenwerking met Staatsbosbeheer gerealiseerd. In de zomer van 2019 zou het nieuwe, veel ruimere, kijkscherm gerealiseerd worden, doch de problemen rondom de PAS (stikstof) legde de vergunningsprocedure stil. Het is zelfs de vraag of het nieuwe scherm in 2020 gerealiseerd kan worden.

Dus dit jaar moesten we het nog doen met het kleine kijkscherm. Gedurende bijna vier weken waren elke avond, twee vrijwilligers aanwezig om het publiek te informeren en waar nodig corrigerend op te treden bij wild verstorend en/of 'asociaal' gedrag. Op een aantal topavonden waarbij er tot 600 bezoekers werden geteld waren er drie vrijwilligers aanwezig. Tijdens onze begeleiding hebben we in totaal bijna 5500 bezoekers mogen verwelkomen.
Voor deze klus hadden zich tien vrijwilligers van onze vereniging en zeven van Staatsbosbeheer aangemeld. Hun inzet is de eerste twee weken vanuit onze vereniging gecoördineerd en de laatste twee weken vanuit Staatsbosbeheer. Uit de evaluatie bleek dat zowel het publiek als de vrijwilligers dit een geslaagde actie vonden.
Door al deze activiteiten zetten deze vrijwilligers onze vereniging nog meer op de kaart binnen de groene wereld. Daarom is ook dit jaar een bedankje aan al deze leden, die in hun vrije tijd mee helpen aan biotoopverbetering, vergroting leefgebied, inventarisatie en monitoring, in dit jaarverslag op zijn plaats.    


  1. Rasterploeg

Uiteindelijk is iedereen die lid van de vereniging is vrijwilliger, maar dit deel van het jaarverslag gaat over die vrijwilligers die zich onder de naam rasterploeg door de groene wereld bewegen.

Het veldwerk dat we doen vindt plaats over de gehele Veluwe. Niet tegenstaande het feit dat we een landelijk opererende vereniging zijn, vindt toch nog steeds het meeste werk plaats in het Centraal Veluws Massief.

Deze z.g. rasterploeg heeft een vast werkschema door elke 3e zaterdag van de maand ergens te opereren, behalve in januari, dan houden we een korte winterslaap.

Van de 39 veldwerkers zijn er gemiddeld 25 elke maand aanwezig, waardoor er behoorlijk wat werk verzet kan worden. En we mochten dit jaar ook nog vier nieuwe vrijwilligers begroeten.

Dit jaar beveiligden we b.v. ongeveer 8000 meter zwartwildraster met ons vermaarde manchet van dubbeltjesgaas, beschermden ongeveer 1500 jonge boompjes tegen wildvraat, controleerden roodwildrasters langs de A1, omheinden een pilotproject bosverjonging met een 5-draads el. raster, sloopten oud en gevaarlijk raster en ruimden restanten op van rasters in het veld. Dit deden we voor T.B.O’s, gemeenten, een camping en particuliere opdrachtgevers. 

Vaak worden we door de terreineigenaren/beheerders benaderd voor inzet van onze kant, maar ook gaan we zelf actief op pad om potentiële klanten te benaderen, vaak na tips van onze mensen of van derden. Dat is een effectieve methode gebleken die regelmatig werk oplevert.

Naast dit nuttige werk is de sociale kant ook van belang. Samen werken in de natuur schept een band die verder gaat dan alleen die dag. Het is het cement van onze groep. 

Piet Bloemers en Henk ruiterkamp besteden veel tijd en energie in het organiseren en coördineren van de vrijwilligers. Het bestuur wil hen hiervoor 


  1. Monitoring

In 2019 zijn binnen het beheersgebied van Staatsbosbeheer door een team van twaalf vrijwilligers voor de 6e maal de jaarlijkse inspecties uitgevoerd van het wildkerende raster langs drukke auto(snel)wegen op de midden Veluwe. Het aantal geconstateerde gebreken was aanzienlijk minder dan vorig jaar en dat kwam mede omdat er dit jaar geen grote stormen over de Veluwe raasden.

Mede om de wildzichtbaarheid te verbeteren is in 2013 door Staatsbosbeheer rond Hoog Buurlo een afschotluwe zone gecreëerd. Voor dit meerjarige project wordt door de fietsploeg een vaste 25 km lange route nagegaan of in dit gebied om Hoog Buurlo de wildzichtbaarheid verbetert. Vrijwilligers van ons zijn in 2014 betrokken geraakt bij dit al sinds 2013 lopende project. Onder de bezielende leiding van Ronald Wessels en Katinka van Altena is ook in 2019 weer bijna wekelijks gefietst. Hierbij waren negen vrijwilligers betrokken. In de loop van het jaar moesten twee ervan om gezondheidsredenen afhaken. In maart werd het jaarverslag 2018 gepresenteerd en eind van 2019 is gestart met de analyse van vijf jaar monitoring (2014-2018). De resultaten van deze analyse zullen in 2020 verwerkt worden in een trendverslag. Vanaf medio 2018 werd er een boeiend aspect toegevoegd aan deze monitoring, de wolf. Deze verblijft vanaf dat moment in en rond het monitoringsgebied. Het is echter nog steeds wachten op de eerste waarneming tijdens het monitoren. Wel wordt er nu specifieker naar het gedrag van het rood- en zwartwild gekeken om te zien of de aanwezigheid van de wolf hierop effect heeft.

De analyse van camerabeelden ter plaatse van het ecoduct Woeste Hoeve is dit jaar afgerond en de resultaten zijn binnen de vereniging, Staatsbosbeheer en het Kroondomein gepresenteerd. 

Naar aanleiding van de realisatie van het spoorecoduct Asselse Heide en de gestarte bouw van twee andere ecoducten op de Midden Veluwe is in overleg met Staatsbosbeheer en het Kroondomein begonnen om met behulp van cameravallen het gebruik door grofwild van deze nieuwe ecoducten te monitoren. En als we het operationeel voor elkaar krijgen komen daar nog vier bestaande ecoducten op de midden Veluwe bij. Als dat laatste het geval is zullen er nieuwe vrijwilligers geworven moeten worden. 

Ongeacht bovenstaande positieve ontwikkelingen blijven we met Provincie, Kroondomein en Staatsbosbeheer in gesprek voor inzet van onze vrijwilligers bij nieuwe monitoringsprojecten. 

Samenvattend kunnen we stellen dat 2019 een jaar was met veel acties, en de vooruitzichten voor 2020 zijn positief stemmend. 


  1. Excursies

Zoals ik het jaarverslag van 2018 is verwoord zou Frans Assink namens het bestuur de excursies gaan coördineren. Door omstandigheden was dat onmogelijk. Olinda Paulides is bereid gevonden de coördinatie van de excursies ter hand te nemen. Het bestuur is haar hiervoor zeer dankbaar.

De volgende excursies vonden plaats

Winternummer: winterwandeling 

Lentenummer: 3 excursies/wandelingen + oproep nieuwe excursieleiders

Zomernummer: 7 excursies/wandelingen

Herfstnummer: 2 excursies/wandelingen (dit betreft herhaalde oproepen)

Over het algemeen zijn alle excursies/wandelingen overvol geboekt, waardoor veelal een loting nodig is. Zouden we alle belangstellenden toelaten dan wordt de groep te groot en is er minder kans om wild te zien. Het maximaal aantal deelnemers per excursie/wandeling wordt veelal door de betreffende gids bepaald en varieert van 10 (bijvoorbeeld bij bronstexcursies) tot 30 (winterwandeling) wandelaars. Er zijn enkele uitzonderingen waarbij excursies niet volgeboekt zijn. De reden kan dan wellicht gezocht worden in het feit dat zo’n wandeling op een doordeweekse dag plaatsvindt of in een minder aantrekkelijk seizoen, zoals hoogzomer of eind van de herfst. 

De meeste excursies/wandelingen vinden plaats op de Veluwe, hoewel er ook enkele verder weg georganiseerd zijn (zoals Reken in Duitsland en de AWD in Noord-Holland).

Hoewel onze Vereniging de afgelopen jaren met enige regelmaat een beroep kon doen op het enthousiasme van vijf zeer ervaren gidsen ontstond er behoefte om het excursieleidersbestand uit te breiden. Naar aanleiding van de oproep voor nieuwe excursieleiders in het Lentenummer van 2019 hebben zich zes nieuwe gidsen aangemeld. Hiervan hebben zich helaas twee toekomstige gidsen inmiddels weer teruggetrokken (prioriteitskwesties in privésfeer). De overige vier nieuwe gidsen zijn, samen met de inmiddels ervaren gidsen, uitgenodigd om deel te nemen aan een kennismakings-/informatieavond, die medio heeft december 2019 zal plaatsgevonden. Zodoende kan onze Vereniging zich vanaf 2020 rijk prijzen met negen excursieleiders. Door deze uitbreiding zijn er in de toekomst nog meer mogelijkheden voor leden om samen met kenners van natuur en wild te genieten van onze prachtige natuurgebieden. 

 

  1. Ledenadministratie

Ook het afgelopen jaar is de ledenadministratie uitstekend uitgevoerd door Hans Kroes. Het bestuur wil hem danken voor zijn inzet en grote verantwoordelijkheid voor dit werk.

 

  1. OVP

Na de conclusies van het rapport van de commissie van Geel is op de OVP het aantalsbeheer ter hand genomen. Er zijn 1745 dieren geschoten. Het is de bedoeling de voorjaarsstand naar 490 edelherten te verlagen. Na aanvechting van de afschotvergunning bij de rechter door dierenbescherming e.d. ligt dit nu weer stil wachtend op een nieuwe rechtszaak. Afschot zal vrijwel zeker niet voor september plaatsvinden.

 

  1. Vertegenwoordiging op manifestaties

Vereniging het Edelhert heeft dit jaar op een viertal manifestaties gestaan met de verenigingsstand. Allereerst dank aan de leden die hebben bijgedragen, door hun aanwezigheid in de stand, aan het slagen van deze manifestaties voor onze vereniging.

 

Zoals ieder jaar is dit een drukbezochte bijeenkomst waar kennisgenomen kan worden van het verrichte aantalsbeheer en kunnen geweien van afgeschoten herten bewonderd worden. Tevens is er een roofvogelshow en zijn er diverse standhouders aanwezig, zeker een aanrader om dit eens te bezoeken.

Een woord van dank aan de familie van Verschuer is zeker op zijn plaats, want zonder de medewerking van de familie was dit voor ons niet mogelijk geweest.

Het was een drukbezochte fair in een drukkende hitte, in totaal 35.000 bezoekers en echt een aanrader voor volgend jaar.

Een extra woord van dank aan Ronald Wessels, Pierre Bols, Jan van den Hoeve en Dick de Hartog, die geholpen hebben om alle dagen en de stand bemenst te krijgen.

Zeker een bezoek waard voor volgend jaar. Wij stonden met onze stand naast José en Rob Schuitemaker, die zo nu en dan konden inspringen.

Al met al vier evenementen waar wij onze vereniging naar buiten toe konden uitdragen en waar wij ook een hele goede verkoop uit gehaald hebben en enkele nieuwe leden hebben geworven.

Het bestuur wil Hennie Degen die als coördinator optreed hartelijk bedanken.

 

  1. Adverteerders in Het Edelhert

In 2019 werd in het blad geadverteerd door:

 

 

  1. Andere sponsoren

Ook wil het bestuur Mata Kunststoffen danken voor de incidentele sponsoring van activiteiten. Het bestuur stelt deze incidentele sponsoring zeer op prijs.

Indien ook andere bedrijven bepaalde activiteiten van Vereniging het Edelhert willen sponsoren horen wij dat gaarne en kan men zich richten tot: penningmeester@hetedelhert.nl.

 

 

  1. Agenda 2020

 

Januari

15 januari: Bestuursvergadering met adviseurs

18 januari: Rasteren

Februari

01 februari: Winterwandeling gids Olinde Paulides

01 februari: Sluiting kopij tijdschrift

12 februari: Bestuursvergadering

15 februari: Rasteren

Maart

07 maart: ALV in het Aardhuis

21 maart: Rasteren

20/23 maart: faunadagen Middachten

April

08 april: Bestuursvergadering

18 april: Rasteren  

Mei

01 mei: Sluiting kopij tijdschrift

16 mei: Rasteren

Juni

06 juni: Vrijwilligers BBQ

10 juni: Bestuursvergadering met adviseurs

20 juni: Rasteren

Juli

18 juli: Rasteren

Augustus

01 augustus: Sluiting kopij tijdschrift

15 augustus: Rasteren

19 augustus: Bestuursvergadering

September

19 september: Rasteren

Oktober

14 oktober: Bestuursvergadering met adviseurs

17 oktober: Rasteren

November

01 november: Sluiting kopij tijdschrift

07 november: Ledendag

21 november: Rasteren

December

13 december: Kerstdiner bestuur en adviseurs

19 december: Rasteren

 

2021

Januari

15 januari: Rasteren

31 januari: Bestuursvergadering

Februari

10 februari: Bestuursvergadering, voorbereiding ALV

20 februari: Rasteren

Maart

06 maart: ALV