Deze twee herten zijn in het voorjaar geteld en behoren daarmee zowel tot de minimaal-populatie als tot de werkelijke populatie. Het overgrote deel van hun soortgenoten, of misschien zijzelf wel, zal worden afgeschoten of verkast. (Foto: Ruud Vader).

Discussie over damherten verplaatst zich naar aantallen

Bollenstreek - Bij het ter perse gaan van deze krant was het nog niet bekend, maar de Amsterdamse gemeenteraad heeft vorige week naar alle waarschijnlijkheid ingestemd met het afschot van damherten in de Amsterdamse Waterleiding Duinen (AWD). De verhoudingen met betrekking tot dit onderwerp waren in de vergadering van de raadscommissie op 5 september al duidelijk. Voor het plan om een deel van de herten te verkassen was toen er echter geen meerderheid. Detai plannen moeten nog worden uitgewerkt, maar nu al dient zich een discussie aan over aantallen damherten. Daar kun je namelijk verschillend over denken en dat kan leiden tot grote verschillen in aantallen af te schieten of te verkassen herten.

De emoties tijdens de commissie-vergadering liepen hoog op. Veel insprekers bleken ernstig verontrust. Het weekend ervoor had de PvdD op de Dam uit protest ook al een symbolisch hertenkerkhof gemaakt met houten kruisen. Maar een meerderheid en de wethouder bleken vastberaden om na jaren debatteren toch eindelijk over te gaan tot 'proactief populatiebeheer,' zeg maar afschot.
Hoe groot is de populatie damherten in de AWD nu eigenlijk? Wie het dossier al wat langer volgt, kan het gaan duizelen. Het college hanteert een aantal van 2000, maar zegt er niet bij dat dit slechts het minimaal getelde aantal is. Woordvoerder André Immerzeel van Waternet legde uit hoe je die aantallen moet interpreteren: "We weten drie dingen zeker - hoeveel dieren er minimaal zijn binnen de grenzen van de AWD, dat er meer dieren zijn dan we geteld hebben en dat we niet weten hoeveel dieren er in totaal zijn."
In de commissievergadering van 5 september stelde Johnas van Lammeren (PvdD) de zaak van de onduidelijke aantallen aan de orde: "Als er, zoals het college beweert, 20 tot 30 procent groei per jaar zou zijn, dan zouden er tussen de 8 en 10 duizend damherten moeten zijn. En die zijn er zeker niet. Sterker nog, er is hooguit sprake van een groei van 3 procent afgelopen jaar en volgens Waternet zelfs een daling." Een hertendeskundige, Jan Paulides van de Vereniging Edelhert, komt tot een andere conclusie: "De tellingen zijn waarnemingen. De werkelijke aantallen liggen veel hoger." Als je dus weet dat het aantal 2000 niet de werkelijk aanwezige populatie aangeeft, valt er dan niets te zeggen over hoeveel het er wel zijn? Jawel, maar met een omweggetje. Tot en met 2007 werden behalve de minimaal getelde aantallen ook totaalschattingen gepubliceerd. In dat jaar waren het er 1820. Als je zou weten met welk percentage de populatie jaarlijks toeneemt, kun je een nieuwe totaalschatting maken voor 2013. In het Faunabeheerplan rekent men met aan aanwas van 24 tot 29 procent per jaar en Waternet zelf rekent met 20%. De Partij voor de Dieren meent dat deze percentages te hoog zijn en gaat uit van een jaarlijks groeipercentage van 18,5%. Zelfs met dit lage percentage zou de totaalschatting in 2013 neerkomen op ruim 5000 dieren.
Veel deskundigen zijn het erover eens dat de minimaal getelde aantallen betrouwbaar zijn om er trends mee zichtbaar te maken en niet om er werkelijke aantallen mee vast te stellen. Maar, zegt Leo van Breukelen, teamleider bij Waternet: "Voor zowel de politieke en publieke discussie als voor de te maken beheerplannen is het natuurlijk wel interessant om te weten hoeveel herten er dan zou- den moeten verdwijnen."
Dat is goed te begrijpen en om te beginnen zou je dan moeten weten op welke populatie je wilt uitkomen. In 2004 heeft de Amsterdamse raad dit aantal vastgesteld op 800 herten. In een vertrouwelijk rapport van Alterra lezen we in 2013 echter dat er in de AWD slechts ruimte is voor 407 herten. Dat zou betekenen dat er 2000 - 407 = 1593 herten moeten verdwijnen, berekend in minimale aantallen. Maar als het klopt dat er bijvoorbeeld in werkelijkheid 5000 herten zijn en je op basis van totaalschatting wilt streven naar een populatie van 1200 dan heb je het mogelijk over het afschieten of verkassen van ruim 5000 - 1200 = 3800 dieren. De tijd zal het leren.