In 2010 heeft een fors aantal natuurorganisaties het ledenbestand opnieuw zien krimpen. Daarbij spant Natuurmonumenten de kroon met een verlies van liefst 63000 leden, ca. 7,5 %. Dat is niet mis. Grote natuurorganisaties verliezen al enkele jaren leden. Onze vereniging kent al jaren een bescheiden groei.

In de media kunt u lezen, dat directeur Jan Jaap de Graeff van Natuurmonumenten „baalt” van het feit dat het ledenaantal de afgelopen jaren zo fors is teruggelopen. Hij maakt zich er ernstig zorgen over, dat het aantal mensen afneemt dat bereid is de natuur financieel te ondersteunen.”Tegelijkertijd is de maatschappelijke waardering voor natuur onverminderd hoog. Door deze maatschappelijke paradox komt de natuur ernstig in het gedrang. Voor niets gaat de zon op. Veel mensen beseffen onvoldoende hoe dringend noodzakelijk het is om de natuur financieel te steunen”, aldus De Graeff.

Er is geen analyse beschikbaar van de daling. Ook nu weer wordt de financiële crisis als belangrijke oorzaak genoemd. Ik geloof daar niet zo in. Het lidmaatschap kost een paar tientjes per jaar. Als je hoort dat er in 2010 weer vele tientallen miljoenen zijn besteed aan sinterklaas- en kerstcadeaus en vuurwerk, dan ligt de verklaring voor een deel zeker ook in andere oorzaken. In het geval van Natuurmonumenten kan ik me daar wel wat bij voorstellen. Het is een grote organisatie en dat leidt onvermijdelijke tot minder doorzichtige organisatiestructuren en grotere afstand tot de leden, als dat bij een vereniging als de onze het geval is. En als de binding kleiner wordt, bedank je eerder als lid. Zelf ben ik al 35 jaar lid van Natuurmonumenten, maar ik beleef dat meer als een donateurschap. Ik ken nogal wat mensen die in de afgelopen jaren het lidmaatschap hebben opgezegd van één of meer natuurorganisatie. Daarbij wordt opvallend vaak Natuurmonumenten genoemd. “Ik heb geen binding met die club”, is een veel gehoord argument. Inmiddels heb ik gelezen, dat de heer de Graeff dit probleem ook herkent en gaat werken aan meer binding met de leden. Lijkt me een goede zaak, want het is hard nodig. Een niet zo eenvoudige klus lijkt mij.


Kent u het ook, het “kwartaalbombardement” in de brievenbus van tijdschriften, zoals Onverwacht Nederland, Natuurbehoud, Mooi Gelderland, Capreolus, Het Edelhert, enz. Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en de Landschappen houden zich gedeeltelijk met dezelfde onderwerpen bezig. De ontwikkeling van nieuwe natuur, natuurlijke bosverjonging, herontwikkeling van stuifzanden, introductie van paarden en runderen, deze activiteiten worden in de tijdschriften aan de lezers uitgelegd. Als je een aantal van die tijdschriften achter elkaar probeert te lezen, valt dat erg op en het leidt bij mij in elk geval tot verminderde leesaandacht. Interessant is het om te weten in hoeverre de kwartaalbladen van belang zijn voor de ledenbinding. Uit de ledenenquête van enkele jaren geleden kwam naar voren dat ons tijdschrift belangrijk is in de relatie met onze leden. Bestuur en redactie proberen daar steeds op in te spelen. Naast de inhoudelijke artikelen over herten en hun omgeving, verschijnen er ook onderwerpen als informatie uit het bestuur, verslagen van ledenbijeenkomsten, grofwildsymposia en excursies en informatie over vrijwilligersactiviteiten. De vele prachtige foto’s in het blad worden alom geprezen. Onze website is inmiddels wijd en zijd bekend bij de natuurliefhebbers. Ze speelt ook een steeds groter wordende rol in de informatieverstrekking aan onze leden. Dit neemt niet weg, dat het tijdschrift nog steeds uiterst belangrijk is voor de verenigingscommunicatie.

Een vereniging als de onze (ca.1700 leden) is niet te vergelijken met Natuurmonumenten (767.000 leden). Wij hebben geen districtscommissies en een ledenraad. Bij ons kun je als lid gewoon naar de Algemene Ledenvergadering en de ledendag gaan of gratis aan één of meer van de vele excursies deelnemen en niet te vergeten in toenemende mate als vrijwilliger een steentje bijdragen. Bij die gelegenheden ontmoet je in een ontspannen sfeer bestuursleden, “gewone” leden en ledenvrijwilligers. Daarbij moeten we natuurlijk niet vergeten, dat ook in onze vereniging het merendeel van de leden het houdt bij keurig de contributie betalen, het tijdschrift lezen, soms/regelmatig de website bezoeken en de doelstellingen van de vereniging een warm hart toedragen. Deze “passieve” leden zijn de vereniging uiterst trouw en dat is van onmisbare waarde voor onze continuïteit.