Na een proef van vijftien jaar in het Deelerwoud blijkt de damhertenpopulatie te zijn vertienvoudigd en ziet Natuurmonumenten zich genoodzaakt om de voorliggende conclusie te trekken, namelijk het stoppen van het jachtvrije beleid waar het damherten betreft en dat siert de natuurorgansiatie.
En een eenvoudige rekensom maakt duidelijk dat als er nu niet wordt in gegrepen dat het probleem met het jaar groter wordt. Een damhertenpopulatie vergroot ieder jaar ongeveer met een derde. Op dit moment zijner 750, als er niet wordt ingegrepen dan zijn dat er volgend jaar een kleine duizend en het jaar daarna 1330 en zo verder.
Natuurgebieden met veel wild zonder beheer is onmogelijk, zo mogen we na drie mislukte proeven wel concluderen. Zelfbenoemde natuurbeschermers die menen dat een populatie zich stabiliseert na een tijd en dat een populatie harder groeit bij beheer hebben het ook bij het verkeerde eind. Was het maar zo eenvoudig. Een gezonde hinde van een damhert of edelhert werpt ieder jaar één kalf, dat worden er niet ineens meer. Vossen en zwijnen kunnen kleinere of grotere worpen doen, bij herten is dit niet het geval. De populatie vermeerdert ongeveer met een derde per jaar. Als een populatie groter wordt dan het gebied aan voedsel kan produceren (natuurlijke draagkracht) dan wordt de conditie van de hinde minder en worden meer vrouwelijke dan mannelijke kalveren geboren en vermeerdert de populatie dus nog meer. Als er een grote populatie is dan is er relatief minder eten voor de drachtige hindes, deze schaarste van voedsel zorgt er voor dat er minder hindes drachtig worden, maar de hinde zorgt dus zelf voor meer vrouwelijke kalveren. Uit onderzoek is gebleken dat het maken van een vrouwelijk kalf minder energie vraagt, bovendien zijn er andere voedingsstoffen nodig voor het maken van een mannelijk kalf. Of die specifieke benodigdheden ontbreken is een mooi onderwerp van meer onderzoek.
Zodra ergens teveel herten lopen wordt er zichtbaar meer aan de bomen en struiken gegeten. Damherten lusten alles en hebben iedere dag voedsel nodig. De eerste soort waaraan je kunt zien dat er iets niet in de haak is in een gebied is het aantal reeën. Wanneer de stand van reeën afneemt, dan is dat een indicatie dat er geen voedsel meer voor ze is en er dus te veel herten zijn. Dat het gebied in onbalans raakt en de (met zorg vastgestelde) Natura2000 voorwaarden niet meer gehaald worden. Dit voedseltekort of uithongersysteem hebben we gezien in de Amsterdamse Waterleidingduinen, we zien het in de Oostvaardersplassen en je kon er op wachten in het Deelerwoud. Natuurmonumenten heeft er alles aan gedaan om deze proef te doen slagen, maar moet nu dus ook toegeven dat het ook in het Deelerwoud gewoon niet kan.
Het wachten is op de wolf. Een natuurlijk systeem is niet compleet zonder een toppredator. De wolf is zo'n predator. De aanwezigheid van de wolf in het gebied zou het aantal herten inperken. Als zo'n toppredator niet in een gebied is, dan moet de mens deze afwezigheid compenseren en zelf de stand verminderen, dat is je verantwoordelijkheid. Als je in de ogen van het individuele dier kijkt, dan is dat misschien niet gemakkelijk, maar als je kijkt naar het grote geheel, dan bewijs je een heel natuurgebied een dienst door wel in te grijpen.
Onlangs is in Japan de natuurwet van de aantallen en de groei ook duidelijk aan het licht gekomen. De oorzaak lag daar in een ander feit zo meldde de NOS. Van half miljoen jagers die in de jaren zeventig nog geregistreerd stonden in Japan, zijn er nu nog 105.000 over en twee derde daarvan is ouder dan 60. Het effect is erg merkbaar. Het aantal herten is bijvoorbeeld sinds de jaren 90 van 400.000 gestegen naar meer dan 3 miljoen, om over de zwijnen maar te zwijgen, die aantallen groeien nog harder, want grotere worpen. De herten en zwijnen vreten nu het bos op. Volgens het ministerie van Landbouw bedraagt de schade 170 miljoen euro per jaar. Om over de gevolgen van ontbossing nog maar te zwijgen.
De Japanse jagersbond heeft zich gericht op vrouwen. Waar ze eerder niet eens mee mochten op de jacht zijn ze nu de verlossers geworden. Er worden gratis trainingen gegeven en extra toiletten aangelegd special voor de vrouwen. En vrouwen die zijn opgeleid worden gestimuleerd om zelf ook weer andere vrouwen het vak te leren.
