In de Volkskrant van 12 oktober jl verscheen volgend artikel, van de hand van Jean-Pierre Geelen handelend over een onderzoek van Landschapsecoloog Harry van der Hagen. De ecoloog concludeert na een tien jarig onderzoek in het duingebied Meijendel bij Den Haag en Wassenaar dat grote grazers niet helemaal doen waarvoor ze zijn uitgezet. Sinds 1990 lopen in dit duingebied Gallowayrunderen en Konikpaarden om het dichtgroeien van het duingebied tegen te gaan en de duinnatuur te beschermen. Van der Hagen stelt nu vast dat dit een illusie is: de komst van de uitgezette dieren heeft geen significant effect gehad! Door de begrazing zou verstuiving op gang komen en zouden jonge planten van bomen en struiken geen kans krijgen! Deze wetenschapper schrijft de verandering van het duinlandschap in de afgelopen 50 jaar toe aan stikstof, klimaatverandering en het verdwijnen van het konijn in het gebied. Hij stelt dat de grote grazers hier niet aan bijdragen.
Het konijn beperkt zich tot hun eigen tuintje waar ze al gravend op zoek gaan naar de eiwitrijke wortels van jonge bomen en struiken. Door dit graafwerk ontstaan kale plekjes die weer door de vele konijnen veranderen in grotere zandvlakten. De ecoloog wil graag wilde konijnen invangen b.v. van sportvelden en deze dusdanig behandelen waardoor deze niet meer gevoelig zijn voor myxomatose en andere konijnenziekten. Vooral de oudere wildbeheerders en boswachters uit de duinen en de land- en tuinbouwsector zullen van deze plannen schrikken of op zijn minst de wenkbrauwen fronsen. Was het niet zo dat voor 1953 de konijnen te vuur en te zwaard moesten worden bestreden in de duinen en andere tuinderijen? Was het niet zo dat voor 1953 heel Australie kaalgevreten werd door de konijnen? En waarom werd ongeveer in dat zelfde jaar de verschrikkelijke konijnen ziekte myxomatose in Frankrijk, Engeland en Ierland met opzet geïntroduceerd waardoor het zich razendsnel verspreidde met een ellendige dood voor miljoenen konijnen? Als (enig positief) gevolg van deze menselijke, ondoordachte actie zijn de vroegere kaalgevreten en verstuivende duinen nu aan het dichtgroeien wat weer nodig is om ook te dienen als zeewering en dat is dacht ik precies wat we in 1953 ook voor ogen hadden. Wordt het uitzetten van myxomatose-vrije konijnen niet een herhaling van zetten en een nieuw experiment langs onze kust? Bezint eer ge begint!
De opvallende resultaten van dit onderzoek in de kalkrijke duingebieden vraagt eigenlijk ook om een nieuw onderzoek naar de zin (en onzin) van de op de Veluwe uitgezette runderen en paarden. Zeker nu zal blijken uit het te houden begrazingsonderzoek en de huidige plannen van de Faunabeheereenheid (FBE) Gelderland het totaal aantal grote, wilde grazers terug te brengen naar een veel lager aantal moeten de ‘bekken’ van deze landbouwgrazers ook meegeteld worden om juiste keuzes te kunnen maken! Een inventarisatie van hoeveel en waar op de Veluwe welke dieren lopen is gewoon een goede eerste stap!