 | De vereniging kan zich beroepen op veel enthousiaste vrijwilligers. De infostand bemannen, rasteren, het tijdschrift redigeren, ondersteuning bij de website, monitoring, ledenadministratie, bestuurswerkzaamheden, presentaties en lezingen etc., alles wordt gedaan door onbetaalde vrijwilligers. Juist door ieders inzet hebben we de vereniging ook in 2008 weer op de kaart gezet. |
Zoals uit de telling van de ledenaantallen van ‘groene organisaties’ door Vroege Vogels bleek, hebben vele organisaties te maken met een afname van het ledental, wellicht door verslechterende economische omstandigheden. Gelukkig is het ledenaantal van 1.600 van Het Edelhert ten opzichte van het jaar ervoor gelijk gebleven.
Ook in 2008 heeft Het Edelhert aandacht gekregen van de media. Aan de orde kwamen onderwerpen zoals verstoring door luchtballonnen, de laagvliegoefeningen door de Luchtmacht, herten op de Utrechtse Heuvelrug, herten op Terschelling, de dammen op de Kop van Schouwen en de achterblijvende afschotcijfers, waarbij de aanzit-bewegingsjacht eruit gelicht werd.
Algemene Ledenvergadering 2008
Op 8 maart werd de ALV traditioneel geopend in De Ossenstal te Epe door de Jachthoornblazers Het Aardhuis. Op het programma stond o.m. het voorstel van het bestuur om de doelstelling van de vereniging te verbreden naar de grote hoefdieren en het (toekomstige) leefgebied, en het voorstel om de naam van de vereniging te wijzigen in Het Edelhert. Dit laatste om de vereniging meer draagvlak en herkenning te geven bij de diverse (potentiële) gesprekspartners. Het voorstel voor wijziging van de doelstelling haalde net niet de benodigde tweederde van de stemmen, het voorstel voor de naamswijziging werd aangenomen. Het verdere verslag van de ALV kunt u terugvinden in het laatste zomernummer van Het Edelhert.
Rasteren
In 2008 is op diverse locaties bij verschillende terreineigenaren gerasterd onder leiding van Henk Ruiterkamp en Gerard Slijkhuis. Zo is er o.m. in Drie, Hoenderloo-Ugchelen en Renkum raster verwijderd of beveiligd met fijnmazig manchet. In Dabbelo zijn bomen uitgeboet. Bij een rasterdag in Drie heeft TV Gelderland opnamen gemaakt en deze zijn dezelfde avond uitgezonden. Dagblad de Stentor was eveneens aanwezig en heeft over het rasteren een artikel gepubliceerd. Op 21 december hebben Henk Ruiterkamp en Gerard Slijkhuis een overheerlijke wintermaaltijd georganiseerd voor alle vrijwilligers van de vereniging.
Infostand
De infowinkelstand is bij diverse manifestaties aanwezig geweest. Het Rondje Vierhouten op 11 oktober bijvoorbeeld was een evenement dat eruitsprong met grote bezoekersaantallen. Een week later stond de stand bij kasteel Rosendael. De Ronde Tafel (een netwerkorganisatie) organiseerde een wijnproeverij en een gedeelte van de opbrengst gaat naar Het Edelhert. Er werd ook goed verkocht bij de stand.
Website
Op de site zijn nu ook YouTube-filmpjes te zien. Dankzij de inspanningen van Jan Paulides biedt de site een actueel en onderhoudend aanbod aan artikelen, foto’s en informatie over het grofwild en alles wat ermee samenhangt. Sinds het voorjaar is het forum alleen toegankelijk voor leden. Op het forum wordt soms te fel gediscussieerd. De moderatoren Jan Paulides en Ab Hofman grijpen in dit soort gevallen in.
Tijdschrift Het Edelhert
Ook in 2008 is het tijdschrift 4 keer verschenen. Door de inspanningen en expertise van de redactieleden Gerbrand Verwoerd, Paul Buitenhuis, Jan Paulides en Hans van Baaren worden artikelen gepubliceerd over vaak actuele onderwerpen. De artikelen, geschreven door deskundige gastschrijvers of door de eigen redactieleden, bezorgen het tijdschrift een hoog niveau. Andere media maken hier dan ook graag gebruik van.
Zichtbaarheidsonderzoek Deelerwoud
Wekelijks tellen, roulerend, twee van vier vrijwilligers van onze vereniging. De zichtbaarheid van het wild neemt de laatste jaren aanmerkelijk toe. De verwachting is dat het zichtbaarheidsonderzoek tot de zomer van 2011 door zal lopen.
Presentaties/symposia
In augustus is het internationaal Roodwild Symposium in de buurt van Berlijn bezocht door Brigitte Geudeke en Jan Paulides. De insteek van het symposium was dat geen enkel dier zoveel last van menselijke verstoring heeft als het edelhert. De drie thema’s waren daarom verkorting van de jachttijden, een nachtelijk jachtverbod en het creëren van rustgebieden.
Rob van Baarle heeft bij de personeelsdag van de VZZ een presentatie gegeven over de vereniging en edelherten.
Ons lid Hans Nijman is betrokken geweest bij de organisatie van een tentoonstelling van de provincie Utrecht over herten op de Utrechtse Heuvelrug.
De twee ‘vechtende herten’ van de vereniging zijn sinds eind 2008 aanwezig in het Milieu Educatie Centrum in Nijmegen op de tentoonstelling “Edelherten in Nederland”, op initiatief van de heer Staffleu. Ook werd daar onze vereniging gepresenteerd.
Paul Buitenhuis heeft een lezing verzorgd voor de Rotary in Dedemsvaart/Vilsteren. Bas Worm heeft een lezing gegeven aan beheerders en terreineigenaren in Noordoost-Twente en voor de WBE Tussen Vecht en Dedemsvaart in Ommen.
Geweiententoonstelling
Op 28 en 29 maart vond de geweiententoonstelling plaats in De Steeg. Veel leden maakten gebruik van de gelegenheid om de op terecht of onterecht afschot beoordeelde geweien te bekijken in het Kasteel Middachten. De tentoonstelling werd geopend door de gastheer graaf F. zu Ortenburg die in zijn welkomstwoord aangaf het in het openbaar afleggen van verantwoording van het beheer erg belangrijk te vinden. Ook onze voorzitter schetste in zijn toespraak dit belangrijk te vinden, daarbij aantekenend dat het beheer van de vrouwelijke dieren minstens zo belangrijk is.
Ledendag 25 oktober 2008
Deze gezellige ledendag, georganiseerd door Gerrit Willem Kamp en Gerard Slijkhuis, werd bezocht door 135 leden. De sprekers Rob Borst en Machiel Bosch gaven een boeiende presentatie.
Grofwildcursus
In september is de nieuwe grofwildcursus van start gegaan. Deze cursus was wederom volgeboekt.
Robuuste verbindingen
Om tot een kostenbesparing te komen vindt er politieke discussie plaats of er buiten de Veluwe de ecoducten smaller gebouwd kunnen worden dan de minimale breedte van 50 meter voor edelherten. Het Edelhert heeft de provincie Noord-Brabant hierover een brief geschreven. Wij zijn er voorstander van de ecoducten op de afgesproken breedte te houden; mochten de te verbinden leefgebieden geschikt zijn, dan moeten de ecoducten voldoen aan de minimale maat voor succesvol gebruik door edelherten, 50 meter. Daarnaast is deze 50 meter voor meer diersoorten een minimale breedte. Dus ook als het edelhert als doelsoort even uit beeld dreigt te raken, dringen wij erop aan om die minimale breedte van 50 meter te handhaven. Als de ecoducten eenmaal smaller gebouwd zijn, dan wordt het duurder en procedureel lastiger om deze te verbreden. Daarnaast dienen de provincies het nulstandbeleid te nuanceren. Bas Worm geeft door lezingen informatie aan WBE’s en landbouwvertegenwoordigers over de te verwachten kolonisatie door edelherten en over het beheer in de nieuwe leefgebieden/robuuste verbindingen. Het Edelhert pleit voor een behoorlijke vergoeding voor schade aan gewassen, en voor de nodige preventieve maatregelen om bezwaren van agrariërs tegen te gaan.
Oostvaardersplassen
In april heeft SBB de nieuwe ontwikkelingsvisie-Oostvaardersplassen “Voorbij de horizon van het vertrouwde” gepresenteerd. Hier wordt gesproken over introductie van het wilde zwijn en wisent. Het wilde zwijn moet de grond omwoelen zodat bosschages van doornige struiken zich kunnen vestigen waarbinnen bomen (zoals de eik) en struiken zonder stekelige bescherming zich kunnen ontwikkelen. Daarnaast gaat de OVP verbonden worden met het Horsterwold, ca. 400 ha. Het Edelhert vindt dit een positieve ontwikkeling met daarbij de kanttekening dat deze toename van het voedselaanbod tijdelijk is, want met de hoge wilddichtheden zal het beschikbare voedsel snel minder worden. In augustus heeft onze voorzitter Philip Salm een kennismakingsgesprek gevoerd met de nieuwe directeur van SBB, de heer Kalden. De vereniging heeft de indruk dat de aanbeveling van ICMO om eerder in te grijpen, teneinde uitzichtloos lijden te voorkomen, nu goed opgevolgd wordt. In de afgelopen wintermaanden zagen de herten er redelijk tot goed uit, verzwakte en sterk vermagerde dieren zijn niet waargenomen.
Verstoring door luchtballonnen
Begin augustus 2008 hebben luchtballonnen voor behoorlijke verstoring van het wild gezorgd in Kroondomein Het Loo. Het Edelhert heeft hiervan melding gemaakt bij de Luchtvaartpolitie en hiertegen geprotesteerd bij de overkoepelende organisatie van luchtverkeer. Bij TV Gelderland en dagblad de Stentor heeft dit geleid tot diverse uitzendingen en publicaties. Men kan een melding doen bij de dienst luchtvaarttoezicht, telefoonnummer 020 - 50 25 693.
Militaire oefeningen
Ook afgelopen najaar vonden er militaire oefeningen plaats. Met de Koninklijke Luchtmacht is besproken welke delen van de Veluwe ontzien moeten worden in verband met de bronst. Ook de Koninklijke Luchtmacht is blij met deze samenwerking, zij zag het aantal klachten over verstoring van wild aanzienlijk verminderd.
Faunabeheerplannen
Het Faunabeheerplan Veluwe is in het najaar voorbereid om ter goedkeuring voor te leggen aan de Gedeputeerde Staten van de provincie Gelderland. De Faunabeheerplannen hebben een geldigheidsduur van 5 jaar. Vereniging Het Edelhert is van mening dat de doelstand van herten in een aantal gebieden met hoofdfunctie natuur op de Veluwe omhoog kan, gezien de natuurlijke draagkracht. In gebieden met grote kans op schade en risico’s met verkeersveiligheid zou men lagere standen moeten nastreven. In elk geval dient, indien noodzakelijk, het aantalsbeheer deskundig en met zo min mogelijk verstorend effect uitgevoerd te worden. Verkorting van jachttijden en het zorgvuldig bepalen van de afschotperioden kunnen bijdragen aan het welzijn en de zichtbaarheid. Bestuur en adviseurs wijzen een nader onderzoek naar de aanzit-bewegingsjacht niet af. In combinatie met de aanzit- en bersjacht zou deze methode kunnen bijdragen aan het welzijn en de zichtbaarheid van de overblijvende dieren doordat de benodigde afschotperiode aanzienlijk verkort kan worden. Helaas hebben de media uit de interviews, waarvoor EH overigens geen initiatief heeft genomen, alleen die stukken uitgezonden waaruit zou blijken dat de vereniging hiervan louter voorstander is. Dit heeft ertoe geleid dat het bestuur en adviseurs werken aan een beleidsnotitie waarin de houding van de vereniging ten opzichte van getalsmatig beheer nader uitgewerkt is. Naast de reactie op het Faunabeheerplan van Gelderland is ook een brief aan de FBE en de Gedeputeerde Staten in Overijssel gestuurd om aan te dringen op een volwaardige plek voor het edelhert in het plan. Dit om te kunnen anticiperen op actuele en toekomstige ontwikkelingen in deze provincie.
Realisatie film over herten en de robuuste verbindingen
In 2008 is hard gewerkt om tot financiering van de film te komen. Helaas, en zeer tot onze spijt, willen belangrijke overheden als het ministerie van LNV en Rijkswaterstaat niet bijdragen. Wij zijn namelijk van mening dat de vereniging door haar lezingen en met deze film toch vooral ook bezig is het nationale beleid uit te dragen en dat, door er een heldere invulling aan te geven, ook voor de burgers begrijpelijk probeert te krijgen. Door diverse organisaties en personen te benaderen, is het inmiddels gelukt ca 30.000 euro aan toezeggingen te verkrijgen. Met Enting Filmproducties is gesproken over de invulling van de film en deze maand wordt een ‘trailer’ gemaakt die gebruikt gaat worden om de sponsors een beeld te geven van hoe de totale film gaat worden en om andere potentiële sponsors te benaderen. De uiteindelijke film zal ca. 25 minuten duren. De planning is erop gericht om eind dit jaar de film gereed te hebben en te presenteren.
Grensoverschrijdend
De vereniging werkt ook aan grensoverschrijdende contacten. In 2007 is er een excursie in het leefgebied van Forst Bentheim geweest. Door de spontane kolonisatie vanuit dat leefgebied naar Oost-Nederland wordt dit contact onderhouden. Recentelijk zijn er ook contacten gelegd met de beheerder van de Ufter Mark (onderdeel van de Hohe Mark, ten noorden van het Ruhrgebied). Zo is er vorm en inhoud te geven aan de mogelijke kolonisatie van herten richting de Achterhoek.
Signalering plaatsgevonden wildaanrijdingen
Van ons lid Piet Bloemerts ontvingen wij informatie over een project in Duitsland. Daar wordt op plaatsen waar wild is aangereden, een signalering aangebracht. Dit leidt tot bewustwording van de bestuurders van hun snelheid, en alertheid. De vereniging kijkt met het Groennetwerk naar de mogelijkheid om een proef te doen op een weg op de Veluwe.
Excursies
Er zijn 20 excursies georganiseerd. Onder leiding van o.a. Piet van Merrebach, Lennard Jaspers, Jan Paulides, Simon van Rotterdam en Rob Schuitemaker zijn diverse natuurgebieden bezocht.
Landschapsmanifest ‘Akkoord van Apeldoorn’
In totaal hebben 46 organisaties het Landschapsmanifest ondertekend, waaronder ook vereniging Het Edelhert. Het akkoord is een samenwerkingsverband om ‘mooi Nederland’ te behouden en verrommeling tegen te gaan.
Een korte vooruitblik op 2009
Naast de naleving van bovengenoemde onderwerpen zal het bestuur de volgende zaken nauwgezet volgen/verder initiëren:
* De ontwikkelingen bij de provinciale overheden met betrekking tot de realisatie van de ecoducten en robuuste verbindingen.
* Het bestuur heeft aan de Gedeputeerden van de provincie Zeeland een brief geschreven over het beoogde afschot van dammen op de Kop van Schouwen. De vereniging is van mening dat als de redenen voor aantalreductie valide zijn, bij het aantalbeheer rekening gehouden wordt met de leeftijds- en geslachtsopbouw, met het voorkomen van negatieve gevolgen voor de zichtbaarheid en vooral met het welzijn van zowel de gehele populatie als van de individuele dieren.
* Op Terschelling zijn herten uitgezet. De minister heeft aangegeven dat de dieren daar niet horen. Een van de redenen die zij hiervoor aanvoert, is dat edelherten alleen op de Veluwe en in de Oostvaardersplassen mogen voorkomen. Dit staat haaks op een aantal nationale doelstellingen zoals die van de robuuste verbindingen. Hierover wordt binnenkort contact opgenomen met de minister.
* Wij willen meer aandacht besteden aan voorlichting op scholen. Hiertoe is een werkgroep in oprichting; de bedoeling is dat in het nieuwe schooljaar scholen hiervoor benaderd worden.
* In 2009 zal het tijdschrift naar het A4-formaat overgaan. Dit zal de lay-out sterk ten goede gaan komen.