Het is zaterdagmiddag 27 april, de verjaardag van kroonprins Willem-Alexander, als de excursie-deelnemers verzamelen op de kleine parkeerplaats tegenover de ingang van het Aardhuis. Marjan onze gids voor deze wandeling heeft gezorgd voor koffie, thee en krakelingen en terwijl men geniet van deze opkikker, vertelt zij wat we van deze wandeling kunnen verwachten. Uiteraard komt de historie van het Kroondomein uitgebreid aan bod en zelfs de IJstijd - vanwege de hoge stuwwallen- komt hierbij weer ter sprake. Ook de rol van het huis van Oranje krijgt de aandacht. Onder aan dit artikel plaatsen we een link naar het Kroondomein waar u alle informatie over het verleden en het heden kunt vinden
Koffie met koek Het Kroondomein, wat is het en wat gaan wij er doen….
Marjan neemt ons mee naar het zuidelijke deel van het Kroondomein waar naast fraaie vergezichten ook veel grofwild te zien is. Een paar minuten later zien we al een hinde die zich heuvel opwaarts uit de voeten maakt. Het eerste deel voert ons door een prachtig oud beukenbos waar vooral de aanwezigheid van de “Tonderzwam” op het oude hout van dode beuken opvalt. De zwam die op een staande stam altijd de kap aan de bovenzijde heeft past zich aan als de stam is omgevallen. Na enige tijd is hij een kwart slag gedraaid opdat het dakje weer aan de bovenzijde bescherming biedt. De echte tonderzwam, ook wel tondelzwam genoemd (Polyporus fomentarius) is een paddenstoel die behoort tot de familie Polyporaceae. De zwam werd vroeger gebruikt als tondel voor het maken van vuur. In Roemenië en Hongarije worden zelfs nog hoofddeksels van de tondelzwam gemaakt. De huidige tondelzwammen profiteren van de nieuwe visie op bosbeheer. Nu dode en zieke bomen niet meer op grote schaal worden verwijderd, neemt het aantal tondelzwammen sterk toe.
De Tondelzwam…..
Het verband tussen deze zwam en een vuurtje stoken is op internet duidelijk beschreven.
In de 19e eeuw werd de Tonderzwam veel gebruikt in tondeldozen. Een tondeldoos is een koker of doosje waarin brandbaar en vooral licht ontvlambaar materiaal werd bewaard. De tondelzwam werd behandeld met paardenurine en na droging was dit materiaal zeer geschikt om met behulp van een vuursteen en een metalen ring (het vuurijzer) te worden aangestoken. Het vuurtje werd meteen uitgeblazen en de doos afgesloten. De smeulende tondel werd meegebracht en was steeds klaar om met wat blazen weer vuur te maken. De voorloper van onze lucifers en (gas)-aansteker.
Terwijl de zwammen uitgebreid worden gefotografeerd, verschijnt op een ruime honderd meter van ons vandaag een familie zwartwild. Zeugen met overlopers zijn druk in de weer om hun rantsoentje bij elkaar te scharrelen. Ze trekken zich weinig aan van de groep wandelaars die bepaald niet geruisloos door het bos lopen. De behoefte aan voedsel maakt ze duidelijk minder mensenschuw.
We verlaten de grindweg en over een smal pad lopen we naar de Dassenberg. Een van hoogste punten van Nederland met een uitzicht dat er bepaald niet als een Hollands landschap uitziet.
Wijde vlakten met diverse vennen. Midden in die vlakte een eenzaam wild zwijn op zoek naar voedsel.
Deze locatie is ook voor het begin van de bronsttijd interessant. Helaas wordt het gebied daarna afgesloten, maar de periode ervoor geeft al heel wat activiteiten, zoals roedelvorming , te zien.
Wijde vlakte met vennen
Een eenzaam zwijn op zoek naar voedsel…..
en overal water te zien……
Terwijl eenieder van het uitzicht geniet, zien we op de top van een grove den een vogel zitten. We zien hem of haar op de rug op zo’n 300 meter van ons af en niemand kan zien wat het is. Zoeken we op. De vogel heeft de kleur van een bosuil, is vrij groot gezien de geschatte afstand dus twijfel over een vrouwtje torenvalk of een buizerd, die door de lichtval wat lichter van kleur lijkt te zijn? De vogelgidsen geven ook geen oplossing.
Herten herkennen is toch makkelijker…… We gaan verder onder het eerste groen van de beuken….
Op het pad zien we de sporen van reeën en het is nog niet gezegd of een tweetal reeën komt overeind, loopt een stukje weg en blijft verbaasd even staan kijken naar die vreemde wezens met camera’s en kijkers.
Van de het uitzicht op de Asselse heide komen we opnieuw in een beukenbos en passeren een kleine zandverstuiving en dat blijkt een voormalige vuilnisbelt van Hoog Soeren te zijn geweest. Er lag ook een oude munitiedump. Dat alles is geruimd en omgetoverd in een grote zandbak voor die dieren die graag in het mulle zand badderen. Pomphul ligt even verderop. Een natuurlijk waterreservoir dat het dorp van drinkwater voorzag maar waar ook de leidingen van de vennen naar de nieuwe paleistuin van paleis Het Loo begonnen. Koning Willem III zag zijn Versailles met een fontein die wel 14 meter hoog was. Dat alles dankzij de 70 meter hoger gelegen bronnen van Pomphul.
De wandeling gaat verder en even door het dorp langs de fraaie Hervormde kapel. Terug naar het bos en het begint al te schemeren. We komen langs een plek waar in de tweede wereldoorlog een van de grootste Duitse munitieopslagplaatsen van Europa was gevestigd. Men is nog steeds verbaasd dat die nooit het doelwit van de geallieerden is geweest. Als dat wel was gebeurd zou Apeldoorn er nu waarschijnlijk heel anders hebben uitgezien. Inmiddels is vrijwel alles geruimd. We botsen op een groot rustgebied en omlopen betekent na zonsondergang in het gebied lopen. We kiezen voor een stukje langs de Amersfoortse weg en na bijna 3 uur bereiken we de parkeerplaats waar met een beker koffie of thee nog even wordt nagepraat. Het wordt al donker. Al weer een bijzondere wandeling. Marjan bedankt.
Wie meer wil weten over “ Het Kroondomein”, de historie, het beleid en de toekomstplannen kan alles
Vinden op de volgende link:
http://www.kroondomeinhetloo.nl/over-kroondomein-het-loo.aspx
Alle gemaakte foto’s komen beschikbaar in een dropbox. De link naar de box wordt aan de deelnemers gemaild door de excursie-coördinator.