Zaterdag 18 mei, de hemel is grijs maar in de verte gloort blauwe lucht. Het is droog en met 14 graden een prettige temperatuur voor een wandeling in een onbekend gebied. We komen bij elkaar op de parkeerplaats nabij de Koningsweg 35 te Schaarsbergen. Onze gids is bestuurslid Bart Castelein tevens de beheerder van dit bijzondere natuurgebied. Niet zo enorm groot maar wel interessant gezien de ligging. Ingeklemd tussen Verkeersplein Waterberg, de A50 en de A-12 en doorsneden door grote hoogspanningsmasten met hun kabels. Bart en zijn beide assistenten heten iedereen welkom en hij geeft een beknopt overzicht van wat ons te wachten staat. We wachten nog heel even op eventuele laatkomers want de lijst van deelnemers ontbreekt in dit geval.
De Koningsheide is eigendom van de gemeente Arnhem en Bart die nauw samenwerkt met zijn collega van de “Urban Forrestery in Arnhem ”, Jeroen Glissenaar, die de naastgelegen monumentale Arnhemse parken beheert, voert het beheer over dit 300 hectare grote gebied.
Bij de grote brand van 1976 is het bos op een paar monumentale beuken na compleet verwoest. Het gebied is volledig hersteld en herbergt een flinke hoeveelheid grofwild. We vinden hier edelhert, damhert, zwijn en ree in ruime aantallen. Het gebied voldoet aan een aantal recreatieve functie-eisen en levert jaarlijks voor ruim € 150.000.= aan inkomsten met de houtproductie. Het beheer van het bos en het grofwild wordt geheel op eigen kracht uitgevoerd. Onze rasterploeg assisteert zo nu en dan en was juist die dag aan het werk geweest. Misschien dat daarom het wild wat onrustig en vooral afwezig is.
Het gebied bestaat thans voornamelijk uit een gemengd natuurlijk bos en aangeplante grove dennen. Het dal waar vroeger een beek heeft gestroomd is niet beplant en is begroeid met heidestruiken. De slenk is in feite een groot dal met heidebegroeiing. Hier heeft tijdens de ijstijd een beek gestroomd. Grote ijsmassa’s stuwden grondmateriaal op tot stuwwallen. Toen het ijs ontdooide, voerden slenken het smeltwater af dat van deze stuwwallen stroomde. In de slenk komen verschillende insecten, reptielen en amfibieën voor.
De grote bosbrand op 7 juli 1976 heeft een groot deel van de Koningsheide verwoest. De informatie van de gemeente Arnhem vermeldt: “Het jonge bos was daar al sterk aangetast door een grote storm in 1972. Door extreme droogte en een harde oostenwind kon een klein brandje zich snel uitbreiden. Het vuur kreeg in het aangetaste bos kracht en veel snelheid en de vlammen bereikten een hoogte van wel dertig tot veertig meter. Tijdens deze ramp is ruim 400 hectare natuurgebied verloren gegaan.
Na de brand is de Koningsheide opnieuw ingeplant. Van de oude bomen is alleen een tweetal oude beuken als overlevende uit het vuur gekomen.” En ondanks de verwachting dat zij het na een paar jaar wel moesten opgeven staan ze nog overeind en volop in het frisse voorjaarsgroen.
Het wild blijft voorlopig nog in de dekking. Langs de weg zijn wel een aantal herten vaag zichtbaar in tussen de dichte begroeiing en ze lopen richting de weg. Rustig wachten tot ze oversteken en dan de camera’s klaar hebben. Helaas van de tegenovergestelde richting komt een wandelaar met hond….. Geen overstekend wild dus.
In de nabijheid van het Openlucht Museum vinden we een wildscherm zo’n 500 meter van de bebouwing van Arnhem. Bewoners kunnen na een wandeling een blik op de aanwezige herten, damherten, zwijnen of reeën werpen, mits aanwezig. In dit geval staan er meer “edelherten” achter het scherm dan ervoor. 
De enorm ogende heidevlakte gunt ons een fraai vergezicht zonder bebouwing en hoogspanningsmasten. En zelfs het lawaai van het verkeer op de autosnelwegen lijkt hier heel ver weg. Werkelijk een rustpunt voor de Arnhemse stadsbewoners. Het beheer van grofwild wordt hier op een aparte wijze aangepakt. Door goed doordacht om te gaan met het afschieten van herten waarbij de jager het geschoten wild enige tijd met rust laat, gewoon laten liggen en pas later naar het resultaat gaan kijken, worden de herten minder schuw en koppelen het afschot niet meteen aan de mensen die er bij betrokken zijn. De herten in het Arnhemse bos zijn duidelijk minder schuw. Daarnaast is het aantal verkeersslachtoffers sterk gedaald door een aparte benadering. Vooral damherten en reeën zijn snel geneigd de weg over te steken. Door nu vooral nabij de provinciale weg af te schieten mijden de damherten en de reeën het gebied nabij de weg en daardoor is het aantal verkeersslachtoffers sterk gedaald.
De wandeling mag best pittig worden genoemd. De paden worden zowel door voertuigen, wandelaars en paarden gebruikt en dat betekend veel ruwe ondergrond. Zo nu en dan brengt een stukje fietspad even verlichting. Moe maar voldaan arriveren we even voor 21.00 uur op de parkeerplaats waar we Bart bedanken, de honden nog wat aandacht geven en voldaan met een nieuwe ervaring naar huis rijden.
Bart met zijn assistenten