Het werkterrein
Voor de vierde maal werd aan de rasteraars een uitnodiging verzonden voor werkzaamheden op landgoed Tongeren. Voor de tweede keer viel onze rasterdag samen met de werkdag van de familie Rauwenhoff. Dat betekende dat de knapzak thuis kon blijven want de familie zorgt dan voor de lunch.
Na het bekende welkom met koffie en koek op weg naar de werklocatie. Mijn oog viel op het bord op de toegangsweg en ik raakte in twijfel. 
We waren uitgenodigd om oude rasters te verwijderen maar dat stond niet in het rijtje en de slotzin was volkomen duidelijk. Voor andere activiteiten is de toegang verboden Art. 461 W.v.S. Nu maar hopen dat ze dit door de vingers zien.
De groep werd in tweeën gesplitst. Acht man zouden bij Het Hull aan het sloopwerk gaan.
De rest van de ploeg kon zich op het verwijderen van twee rasters storten die dwars door de beplanting aangelegd waren en zich deels onder de grond bevonden.
Om het werk gemakkelijker te maken waren er lange trekhaken gemaakt zodat er minder bukwerk aan te pas kwam.
De bekende routine: zorg dat het raster los van de palen zit, uit de grond trekken, doorknippen en oprollen tot een handzaam formaat.Arjan zorgde er voor dat er een vrij gangpad langs het raster ontstond door het wegknippen van overhangende begroeiing. Dat maakte het werk een stuk gemakkelijker.
Zit slopen in ons bloed of is het jeugdsentiment? Zie hoe fanatiek sommigen aan het werk waren. Of komt dit door het toezicht van Henk?
Als je zo in de natuur aan het werk bent kom je regelmatig wat tegen. Dit keer ook een Grote Keizerlibel, over het al of niet dood zijn waren de meningen verdeeld. Zeker is dat de libel goed bekeken kon worden.
Het prachtige weer zorgde ervoor dat het aangenaam werken maar ook koffiedrinken was.
Zelfs Keesje van Leo en Helene kwam volgens Helene weer in oude doen. Ook de andere honden waren letterlijk en figuurlijk uitgelaten. Het sloopwerk vorderde gestaag en de tijd vloog om. Dus op naar de werkschuur voor broodjes en soep. Dat liet zich goed smaken.
Ondertussen deelden Ben en Hennie appels en Herman druiven uit.
Tegen het einde van de lunch werden wij bedankt door één van de familieleden. Het deed de familie goed dat wij uit liefde voor het landgoed Tongeren deze werkzaamheden uitvoerden. Wellicht had hij niet helemaal goed begrepen dat wij van Het Edelhert zijn en daarom andere motieven hebben om rasters te verwijderen in het leefgebied van edelherten dan liefde voor landgoed Tongeren. Het zij hem vergeven.
Na de middag bleek dat de ploeg bij Het Hull ware kunstwerken van prikkeldraad gefabriceerd had. Ook hier kwamen de lange haken goed van pas.
Het tempo lag zo hoog dat de klus direct na de middag geklaard was. Dat gaf tijd om de omgeving te verkennen. Zo werd deze meriansborstel ontdekt en digitaal vastgelegd.
Het verwijderde materiaal op de kar laden was het laatste wat moest gebeuren.
Het gehoorapparaat van Ad bleef hierbij aan een prikkeldraadje hangen maar werd gelukkig weer snel gevonden.
Begraafplaats
Op het landgoed is sinds 1812 ook een begraafplaats voor de leden van de familie Rauwenhoff. Omdat onze klus zo snel geklaard was stelde Henk voor deze begraafplaats te bezoeken. Daarbij zorgde een lid van de familie voor een korte toelichting op het ontstaan en het gebruik. Daarbij kwam vanzelf ook iets van de geschiedenis van het landgoed aan de orde.
Op het toegangshek staat een gedicht van Jan Hendrik Rauwenhoff die als grondlegger van het landgoed in ere wordt gehouden.
De familie Rauwenhoff was op deze dag bezig met werkzaamheden voor uitbreiding van de begraafplaats. Daarbij viel mij op dat jong en oud in een opgewekte sfeer aan het werk waren. De vraag drong zich op: Wie van de werkende zou zich realiseren bezig te zijn met het aanleggen van een ruimte voor zijn of haar eigen graf?
Wat mij ook opviel is het creëren van een gevoel dat het een voorrecht is te behoren tot de familie Rauwenhoff. Het gaat niet om het aantal aandelen dat men in de BV Tongeren bezit. Met één aandeel behoor je al tot de familie zo werd opgemerkt!
Zo is er ook een herinneringssteen voor de familieleden die elders begraven liggen.
[Foto 14]
Geschiedenis
De geschiedenis van Tongeren gaat terug tot het jaar 1025. In 1846 werd de laatste boerderij in de buurschap door Charles le Chevalier (stiefvader van de kinderen Rauwenhoff) aangekocht. Hij kreeg de erenaam Weldoener van Tongeren.
In 1907 werd het bezit ingebracht in een Naamloze Vennootschap die later weer omgezet werd in een besloten vennootschap BV. Een deel van het landgoed werd later weer verkocht. Tot heden vererven de aandelen steeds naar de kinderen. Saamhorigheid wordt in stand gehouden door familiewerkdagen, activiteiten voor de jeugd, tenniswedstrijden etc.
Stamvader Jan Hendrik Rauwenhoff behoorde als burgemeester tot de bestuurslaag van Elburg en omgeving. Hij was overigens volbloed patriotten en werd zelfs ter dood veroordeeld wegens verraad van de Prins van Oranje en voor eeuwig uit Gelderland verbannen.
Na de omwenteling van 1795 was de weg naar Gelderland weer geopend maar Elburg eiste van haar voormalig burgemeester terugbetaling van alle kosten die gemaakt waren voor verdediging van de stad tegen de Prins van Oranje.
De verleiding is groot om meer uit de oude historie te citeren over conflicten in de buurschap, de stichting van de school en de ontwikkeling van de landbouw. Wellicht als we nog eens op Tongeren aan de slag gaan.
Laat ik afsluiten met de dichtregels die volgens het boekje: Tongeren (De geschiedenis van een Veluwse buurschap) aan stamvader Jan Hendrik worden toegeschreven.
Beoordeel nooit alleen naar ’t uiterlijk gelaat
Ligt schuilt een eed’le ziel zelfs in veracht gewaad.