We waren ingeloot voor de bronstexcursie bij Elspeet, dus op een mooie nazomeravond gingen we op pad met Olinda.

Allereerst een tip voor iedereen die met een wandeling of excursie meegaat, lees vooraf de regels die in het blad bij de excursies worden genoemd en vertrek op tijd van huis. Terecht maakte Olinda hier opmerkingen over tegen de laatkomers en als je niet aan het kledingvoorschrift had voldaan.

De bronst is al aardig op gang.

Karin Knap-Meijer was deze week met haar man met de fiets op weg naar een wildscherm om te kijken of er iets te zien was: "We hoorden onderweg, naast het fietspad, ineens een hoop kabaal. Even de fietsen neergelegd om door de bosjes te gluren. En daar begon een schitterend gevecht. Na met open mond hebben staan kijken toch nog even het eind met de telefoon gefilmd. Wow wat een belevenis."

Op donderdagavond 23-9-2021, mochten mijn vrouw en ik mee met Henry Kats het Kroondomein in voor een bronstexcursie, georganiseerd door Vereniging het Edelhert. We hadden al eens rondgekeken voor een soortgelijke excursie en ontdekten al snel dat deze, soms al binnen 10 minuten, vol zitten. Extra leuk dus dat we via de vereniging op pad mochten voor een mooie bronstexcursie. 
 
We verzamelden op de parkeerplaats in het Kroondomein Het Loo bij Apeldoorn. Na even gewacht te hebben tot de groep compleet was neemt Henry ons mee het bos in.

Zaterdag rond 16.30 uur was er een groep verzameld in de buurt van Vierhouten / Gortel om een wandeling te gaan maken onder leiding van de gids Tjalling van der Zee.
Een enthousiaste gids, mensen die popelden om te vertrekken en heerlijk wandelweer.
De gids toonde zijn enthousiasme en passie reeds voor de eerste meters waren gelopen door voor vertrek al een en ander uit te leggen en wat we mogelijk zouden kunnen tegen komen. Maar voegde er ook aan toe: Wild is wild, en laat zich niet leiden.
We vertrokken en ook onderweg werd regelmatig even een stop gemaakt voor vragen en uitleg.
Er werden onderweg o.a. een aantal (kleine) hazelwormen gered van een wandelpad door deelnemers van de wandeling.
Vrijwel alle vragen die er werden gesteld aan de gids Tjalling van der Zee werden duidelijk beantwoord.

Vragen o.a. over:

-Bosonderhoud (reden van kappen; wel / niet opruimen); 
-Jagen (wat gaat er aan vooraf voor er geschoten wordt)
- Bronst (zeker brandende vraag in deze periode).

Uiteraard hoop je ook wild te zien tijdens de wandelingen (al is dat vaak lastiger in groepsverband door "rumoer onderweg".
Maar er werden zwijnen gespot; het geblaf door een hinde (vrouwtjes hert); en waarempel hebben we het burlen gehoord in de bossen.
Het vertrekpunt van de wandeling werd rond 20.00 uur weer bereikt, en daarmee kwam aan deze zeer mooie wandeling een einde op dat moment.
Daar ging een ieder weer zijn / haar weg naar huis aanvaarden.
Onderweg naar huis (en thuis) werd er (bij ons in ieder geval) nog enthousiast nagepraat over de tocht.
Gids Tjalling van der Zee: hartelijk dank namens allen, en velen zullen graag nog eens met je tochten meegaan.

Toen ik pas begon met natuurfotografie, rond 2000, was ik me nog niet zo bewust van verstoring van wild. Niet structureel, maar af en toe liep ik een rustgebied in. Wat is er mooier dan in een koude nacht onder een heldere hemel met sterren burlende edelherten te beleven.

Als ik terugliep naar de parkeerplaats zag ik boswachters verbaasd kijken: waar komt die vandaan. Toen ik een uur voor zonsopkomst de Postbank opreed en edelherten op de weg zag staan dacht ik bij me zelf dat ik mij erg rot zou voelen als ik door dit gedrag een hert zou verwonden of mogelijk doden door een aanrijding. Blijkbaar viel het kwartje toen bij mij. Sindsdien houd ik me aan de regels, die zijn er blijkbaar niet voor niets, alleen voor een plasje doen begeef ik mij enkele meters van het pad. Het is een beetje stout, maar aan uitgebreide vernielzucht zal ik me niet schuldig maken. Ik vermoed dat het Nationale Park de Veluwe het struinverbod heeft aangescherpt om fotografen en andere bezoekers te weren die blijkbaar een soort drijfjacht houden op met name edelherten. Dat is spijtig, want dat gaat ten koste van de fatsoenlijke fotograaf die de natuur wil beleven. Voor zover ik weet mag nu alleen in het stuifzandgebied- niet ver van de wildbaan- gestruind worden. Sommige mensen leren het echter nooit. Ik hoor zelfs van rasters doorknippen in het park. Dat is misdadig. Wild kan ontsnappen en de openbare weg opraken. 

Blijkbaar komen mensen ook na zonsondergang in de rustgebieden. Dat is jammer. Herten waren dagdieren, maar door de komst van de mens hebben ze zich aan de nacht aangepast.

Wie rustgebieden uitgebreid betreedt verstoort het patroon van herten en hun nachtrust. Dieren kunnen in paniek raken en zich verwonden. Herten kunnen namelijk slecht diepte zien. Als het plaatshert door mensen wordt verjaagd, dekken zwakkere herten de hinden. Dat is slecht voor de soort. Door stress kan het wild ook besluiten weg te trekken. Toenemende stress leidt ook tot energieverlies, energie die ze hard in de winter nodig hebben. Herten houden goed vast wat struingebieden zijn en waar ze mensen kunnen verwachten. Dat geeft voor herten geen onrust, wel als mensen zich ongeoorloofd in rustgebieden begeven.

Mogelijk wordt de ellende in de hand gewerkt doordat in coronatijd meer mensen in eigen land met vakantie gaan en de bekende bronstexcursies door de corona zijn gestopt en de bestaande wildobservatie plekken in de coronatijd een beperkte capaciteit hebben.

Wat te doen? Pasklare oplossing heb ik niet. Ik zou weer een aantal struingebieden weer openstellen. Zo kunnen mensen toch wat hun ei kwijt en bijvoorbeeld zoeken naar paddenstoelen. Ik zou ook doorgaan met excursies onder leiding van de boswachter inclusief nodige voorlichting. 
Verder met meer opsporingscapaciteit de rustgebieden bewaken en indien nodig overtreders straffen. Niet met de botte bijl, soms komen mensen per abuis in een rustgebied. Net als bij schaduwzijden van het voeren van wilde zwijnen door mensen denk ik dat het goed is dat mensen ook goed worden voorgelicht over verstoring tijdens met name de bronst. Als men zich aan de regels houdt en op de paden blijft zijn er zeker goede wildfoto’s te maken.

Ook een toevallige ontmoeting met een ree zoals ik heb meegemaakt laatste is erg mooi.

Ik geef mensen ook het advies mee een verrekijker mee te nemen en eens alleen te wandelen. 
Wie zich rustig gedraagt en op het pad blijft heeft zeker een goede kans om wild te zien. 

Ronald Wilfred Jansen, Hoogeveen

Inwoner van Arnhem in 1987-2007 en bezoeker van Nationale Park de Hoge Veluwe

Gisteravond op pad geweest met Laurens Tijink van Omroep Gelderland met als onderwerp zomerroedels. In landbouw enclave Elspeet-Uddel en Leuvenum zijn we op zoek gegaan naar de edelherten. In de weilanden nabij Navobi zagen we in de verte enkele stuks herten staan. Het bleek kaalwild te zijn: hindes, smaldieren en kalfjes. Met behulp van de verrekijker zagen we ook nog oren boven het gras uitsteken en stonden er nog een aantal op. Elders zwijnen gespot en twee keer nog een klein kaalwildroedel met kalfjes. Zondagochtend hierover korte stukjes te horen op Radio Gelderland om 7:15, 8:15 en 9:15 uur

In april 2014 werd een droom werkelijkheid voor mij en mijn partner. We betrokken ons chaletje, onze basis voor het ultieme genieten van de natuur op de Veluwe. Dat wij zó 'met open armen' ontvangen zouden worden, als 'gasten' in de Veluwse dierenwereld, konden we niet bevroeden! 

Al snel werden wij wekelijks stille getuigen van de vaste bewoners van de Veluwe. Onder andere vossen; dassen; zelfs een wasbeer, komen 'op bezoek' in onze bostuin. Maar onze 'vaste' bezoekers ervaren wij inmiddels als 'familie': de heren Edelhert! 

edelhert chalet 2 jnh

De eerste keer dat er een Edelhert in de tuin stond te knabbelen van het vogelvoer in ons vogelhuisje voelde ik mijn hart in mijn keel kloppen! Wat onwerkelijk; indrukwekkend; prachtig; bijzonder! Geen woorden konden, en kunnen, wij vinden voor het vertrouwen van de heren Edelherten, die ons met regelmaat bezoeken. Het feit dat zij steeds terugkomen kan maar een ding betekenen... Wij als mensen respecteren hun privacy en leefgebied. Wij als mensen zijn te gast in hun habitat. Zolang wij ons als dusdanig blijven gedragen, gunnen de heren Edelhert ons een verbluffende kijk in hun leefwereld. 

Subcategorieën