Winternummer Het Edelhert 2018

Het winternummer heeft ondermeer de volgende onderwerpen:

Ledendag Landgoed Appel Op bezoek op Haringvreter Gezenderde herten op de Veluwe en wat heeft het ons geleerd Win-win bij wiildschade Is goed beheer nog wel mogelijk? New Forest National Park Biodiversiteit, een must Is Natura 2000 beheer een wassen neus? Uitnodiging ALV Net voor of net na de Kerst in de bus.

Situatie in de Oostvaardersplassen (OVP)

SBB is dan op 10 december eindelijk begonnen met het afschot van meer dan 1800 edelherten in de OVP. Weliswaar met veel mediaspektakel en een mager resultaat. Maar goed, al het begin is moeilijk! Eindelijk wordt wel uitvoering gegeven wat VhE al in 2010 heeft voorgesteld in het rapport Alternatief Beheer Oostvaardersplassen. Dit rapport is toen aangeboden aan de ICMO2-commissie en te lezen op www.hetedelhert.nl

Wat ging er allemaal aan vooraf? Na de goedkeuring in september 2018 door een overgrote meerderheid van de provinciale Staten van Flevoland van het rapport van Geel kon dan eindelijk uitvoering gegeven worden aan deze afschotmaatregel.

De Staten gaven hun goedkeuring omdat o.a. door de sterke overbegrazing:

• het OVP gebied als vogelreservaat volledig verdwenen was
• De Natura 2000-waarden sterk achteruit zijn gegaan
• De wintersterfte, zeker de laatste winter onacceptabel hoog was
• De provincie een bredere doelstelling voor het gebied wil nastreven

Op speciaal verzoek van Provinciale Staten zijn voor de definitieve beslissing alle alternatieven zoals het vangen en verplaatsen naar afschotvrije gebieden van de 1800 wilde edelherten nog eens onderzocht. Ook anticonceptie van ongeveer 1500 vrouwelijke edelherten is nog eens extra bekeken en zijn extra rapporten geschreven en nieuwe experts gehoord. Eensluidend was het advies dat de afschotmaatregel de beste en diervriendelijkste manier is om uitvoering te geven van het Provinciale besluit.

Ja, dan wordt het wild west in de polder!

SBB wordt aangeklaagd en vrijgesproken, de vangweide voor de paarden wordt door actievoerders ter discussie gesteld en krijgen ongelijk. Een bompakket bij het Provinciehuis wordt ontmanteld en daders gearresteerd, de 'sluisvernieler' krijgt een taakstraf. In de eerste rechtzaak tegen het afschot worden de eisers in het ongelijk gesteld. Daarna wordt de afschotvergunning aangevochten en krijgen de actievoerders weer ongelijk. Zo kunnen we nog wel even doorgaan!

Het bijzondere is dat de tegenstanders van afschot steeds maar blijven roepen dat verplaatsing van de herten mogelijk moet zijn en anticonceptie een alternatief is voor afschot. Voor Faunabescherming is ook de totale vernieling van het OVP-Natura 2000 gebied acceptabel en zij blijven kiezen voor een overpopulatie van de grote grazers met blijkbaar alle ellende op de koop toe.

Dat het veel overeenkomsten heeft met het besluit van de Amsterdamse Gemeenteraad uit 2013 om een nieuw, actief beheer in de Amsterdamse Waterleidingduinen (AWD) toe te passen zal duidelijk zijn. Ook hier is uitgebreid geprocedeerd door de actievoerders meer kregen steeds ongelijk en is dit beleid al enige jaren met succes in uitvoering.

Daarom heeft Omroep Flevoland VhE uitgenodigd om haar visie te geven over de eerst resultaten van het afschot in de OVP aan de rand van de AWD. Filmpje is te bekijken door op onderstaande afbeelding te klikken. 

Het toeval werkt soms mee

Bas Worm hield onlangs een lezing in de Bibliotheek van Zeist over de komst van edelherten op de Utrechtse Heuvelrug. Een interessante en boeiende presentatie waarbij ingezoomd werd op de trek van edelherten van de Veluwe, via Landgoed Appel naar de Utrechtse Heuvelrug. Ook werd er aandacht besteed aan het ontbreken van het ecoduct Terschuur. Staatssecretaris Bleker had dit ecoduct in 2010 van zijn budget ontnomen maar liet het wel in het ontsnipperingsplan staan als GE-08. Een van de aanwezigen maakte de opmerking dat er nog inspraakmogelijkheid was door de aanpassing van knooppunt Hoevelaken en een deel van de A1 tot Hoevelaken.

Dit was voor ons een totale verrassing dus… alle verloven werden ingetrokken, daar moest gehandeld worden, er waren nog vijf dagen de tijd om een eigen zienswijze in te dienen en alle belanghebbenden wakker te schudden om dit ook te doen!

In het weekend was er druk overleg tussen vicevoorzitter, secretaris en voorzitter wat op zondagavond resulteerde in een klinkende eigen zienswijze naar Rijkswaterstaat en een brandmail naar 34 TBO’s, Provincies, gemeenten, pers en andere belanghebbenden om in actie te komen als men graag edelherten op de Utrechtse Heuvelrug wil zien.

Het is toch van de zotte dat alleen een niet uitgevoerd ecoduct voorkomt in de lijst en dat de twee grootste natuurgebieden van Nederland niet met elkaar verbonden zijn!

Amersfoort 09-11-2018

Onderwerp: Inspraakreactie Vereniging het Edelhert op het Ontwerptracébesluit en ontwerpsaneringsbesluit A28/A1 Knooppunt Hoevelaken, i.c. een Ecoduct bij Terschuur.

Geachte Minister van Infrastructuur en Waterstaat, mevrouw Cora van Nieuwenhuizen,

Wij doen een dringend appèl op U en Uw ministerie Infrastructuur en Waterstaat. En we doen dit appèl door gebruik te maken van de mogelijkheid om in te spreken op de voorgenomen aanpassing van de A1. Wij vragen Uw aandacht voor een dringende zaak die direct met dit tracé gemoeid is.

“Vereniging het Edelhert” (opgericht in 1946) vernam afgelopen donderdag 8 november tijdens een lezing over de mogelijke komst van edelherten in de provincie Utrecht over het tracébesluit kruispunt Hoevelaken en reconstructie van de A 1 tot de afslag Barneveld. Daarbij werd gemeld dat deze ter inspraak voorligt tot 14 november a.s.

Namens de 1500 leden en het bestuur van onze Vereniging wil ik een dringend beroep op U en Uw ministerie doen om in dit tracébesluit ook een ecoduct bij Terschuur op te nemen en middelen vrij te maken om ook daadwerkelijk over te kunnen gaan tot realisatie van het ecoduct over de snelweg A1 bij Terschuur.

Dit dringende verzoek wil ik gaarne hierbij toelichten.

In het wild levende zoogdieren zijn afhankelijk van de ruimte die de mens hen geeft. Dit geldt vooral voor edelherten, maar ook voor talloze andere dieren en planten. De ruimte vergroten waardoor de populatie kan toenemen is noodzakelijk om soorten te laten verspreiden en genetisch gezond te houden. Doordat er in de afgelopen tientallen jaren in ons dichtbevolkte en geïndustrialiseerde land veel harde barrières zoals snelwegen, bebouwing en grote waterwegen zijn bijgekomen, is het voor al deze dieren en planten zeer moeilijk om te migreren over grotere afstanden. Dat is de reden waarom in het Natuurbeleidsplan van 1995 de Ecologische Hoofdstructuur is bedacht: een netwerk van kerngebieden en daartussen ecologische verbindingszones. Later zijn daar via de Nota Ruimte zelfs een aantal Robuuste Verbindingszones (RVZ’s) aan toegevoegd, die echter in 2010 door de toenmalige staatssecretaris Bleeker weer geschrapt zijn.

In het kader van de ontsnippering is in Nederland onder andere een groot aantal ecoducten aangelegd. Zo zijn de tot dan toe van elkaar gescheiden gebieden op bijvoorbeeld de Veluwe weer met elkaar verbonden door de ecoducten over de A50 en de A1. Deze ecoducten zijn gerealiseerd via het Meerjarenplan Ontsnippering (MJPO). In dat MJPO was/is ook een ecoduct bij Terschuur over de A1 opgenomen (code GE-08: Hoevelaken – Terschuur (RV)), met als doel de Utrechtse Heuvelrug via de Gelderse Vallei te verbinden met de Veluwe en omgekeerd. Zo zouden dieren, zoals het Edelhert, vanaf de Veluwe naar de provincie Utrecht kunnen migreren waar ze sinds de vaststelling van de Beleidsnota Edelhert, Damhert en Wild Zwijn door Provinciale Staten van Utrecht op 30 januari 2012 ook welkom zijn, mist ze op eigen kracht de provincie weten te bereiken. En dat kan dus alleen als er een ecoduct bij Terschuur gerealiseerd gaat worden. In het MJPO is dit ecoduct ‘on hold’ gezet, door het beleid van de reeds genoemde Staatssecretaris Bleeker in 2010.

In het MJPO staat over dit ecoduct onder andere:

• dat het een knelpunt in de voormalige Robuuste Verbindingen betreft en dat daarvoor de financiering is weggevallen door een besluit van de Staatssecretaris in oktober 2010 en dat ‘vooralsnog’ geen nieuwe financiering vastgelegd is;
• dat de doelsoorten niet alleen het edelhert, maar ook de das, kamsalamander, boommarter, levendbarende hagedis, dwergmuis, ringslang en diverse vlinder- en vleermuissoorten zijn;

Op dit moment is er, voor zover wij kunnen bekijken, nog gelegenheid om het ecoduct werkelijk te realiseren, en zo de enige mogelijkheid voor een echt werkende ecologische verbinding tussen Utrecht(se Heuvelrug) en Gelderland (Veluwe) te verzilveren. Dit tracébesluit zou in onze ogen niet zonder dit ecoduct genomen kunnen worden. We zien namelijk ook dat de ruimtelijke ontwikkelingen ter plaatse van het gewenste ecoduct zo snel gaan dat over enkele jaren dit ecoduct hier gewoonweg niet meer realiseerbaar is. Op dit moment is de bestemming nog “natuur en agrarisch gebied”. Mocht er agrarische bebouwing in het gebied worden gerealiseerd in de omgeving waar het ecoduct is gepland zal dit ten koste gaan van de mogelijkheid om het ecoduct te realiseren.

Nu het knooppunt Hoevelaken en het tracé van de A1 tot de afslag Barneveld op de schop gaan is dit de laatste kans om het ecoduct Terschuur te realiseren. Het bestuur van Vereniging het Edelhert wil met nadruk en urgentie pleiten om in deze hele reconstructie het ecoduct Terschuur mee te nemen en ook te realiseren.

Nota: Ook de zoogdiervereniging is voorstander van een ecoduct op deze locatie vanwege o.a. de doelsoort ‘boommarter’ (zoals beschreven in bijgevoegd artikel).

Wij hopen dat u – na het lezen van deze reactie – overtuigd bent geraakt om het juiste aanvullende besluit te nemen, zodat een werkende ecologische verbinding Veluwe – Utrecht toch nog gerealiseerd kan worden.

Hoogachtend,

N.P.H. van Adrichem, secretaris Jozef Linthorst, voorzitter

Bijlagen:

- artikel reformatorisch Dagblad

- artikel Het Edelhert.