Jaarverslag

Vereniging het Edelhert 

2020 

Foto Bas Worm

 

Inhoudsopgave

 

  1. Voorwoord
  1. Bestuurssamenstelling
  1. Bestuur algemeen
  1. Actiepunten
  1. Dick van den Hoornfonds
  1. Stand van de vereniging op manifestaties
  1. Monitoring
  1. Rasterploeg
  1. Excursies 
  1. Tijdschrift Het Edelhert
  1. Sociale media: Facebook, Twitter en Instagram
  1. Website
  1. Adverteerders in Het Edelhert
  1. Andere sponsoren
  1. Agenda

 

 

 

  1. Voorwoord

Voor u ligt het jaarverslag van de Vereniging het Edelhert. Het was een veelbewogen jaar waarbij de vereniging ernstig beknot werd in haar activiteiten door toedoen van het Corona-virus en de beperkingen die dat met zich meebracht. 

 

  1. Bestuurssamenstelling

De samenstelling van het bestuur was in 2020 als volgt:

  • Jhr. Drs. F.F. Leyssius: voorzitter
  • Ir. P.B. Worm: vicevoorzitter
  • Drs. N.P.H. van Adrichem: secretaris
  • R. Strijbis: penningmeester
  • H. Degen: voorlichtingsstand, organisatie bijeenkomsten, contact vrijwilligers
  • P. Buitenhuis 

 

In februari gaf Frank Assink te kennen dat hij i.v.m. persoonlijke omstandigheden zich genoodzaakt zag om zijn bestuursfunctie te beëindigen.

Als aspirant-bestuurslid trad Robert Hoegen toe. Het bestuur draagt Hoegen voor de jaarvergadering van 2021 voor als bestuurslid.

 

Verder waren in 2020 adviseurs van het bestuur:

  • Janoh de Groot: PR, website, Twitter, Instagram en eindredacteur en opmaakredactie van het tijdschrift Het Edelhert
  • Jan Paulides: website en opmaakredactie van het tijdschrift Het Edelhert
  • Rik Schoon: faunabeleid en damherten
  • Ger Verwoerd: faunabeheer, eindredactie Het Edelhert (zie ook verderop)
  • Jozef Linthorst: redacteur Het Edelhert

 

Erelid

  • Z.H. Prins F.F.M. van Oranje-Nassau, van Vollenhoven

 

Erelid van verdienste

  • P. Buitenhuis

 

In september heeft Ger Verwoerd te kennen gegeven na 25 jaar te willen stoppen met zijn activiteiten voor de Vereniging. Het bestuur dankt hem voor zijn jarenlange inspanningen voor de Vereniging. Als de Corona-omstandigheden het weer toelaten zal op passende wijze afscheid van Ger worden genomen.

 

  1. Bestuur algemeen
  • Het bestuur kwam acht keer in vergadering bijeen waarvan zeven keer fysiek ten huize van Hennie Degen en éénmaal digitaal, dit betrof een vergadering met adviseurs. Hierbij is een veelheid van agendapunten besproken en zaken georganiseerd, in dit jaarverslag zijn de belangrijkste genoemd. In de digitale vergadersessie die gehouden werd met de adviseurs is de functie van de adviseurs nog eens besproken en kwam ook het 75-jarig jubileum van de Vereniging in 2021 aan bod. 
  • Op 17 juli 2020 kwam het bestuur met de adviseurs Janoh de Groot en Jozef Linthorst bijeen in een landhuis bij Hoenderloo. Ook de kernleden Piet Bloemerts en Henk Ruiterkamp waren deels aanwezig. Helaas waren Jan Paulides en Rik Schoon verhinderd. Er werd onder meer gesproken over het jubileum in 2021. Een tweede belangrijk onderwerp was de opvolging van Henk Ruiterkamp. Na de bespreking volgde een BBQ die zeer geanimeerd was. Ook werd door een deel van de aanwezigen een excursie ondernomen naar de Hoge Veluwe om één van onze doelsoorten nog eens goed te bekijken. Een poging om het beroemdste hert van Nederland, Hubertus, te zien mislukte. Dit hert liet zich die avond niet zien.

 

https://www.hetedelhert.nl/d812236d-78b3-44c6-89b1-8746d94aa963" alt="pastedGraphic_2.png" />

 

De ledendag die gepland was op 14 november 2020 en zou worden gehouden op landgoed Marienweardt kon i.v.m. Corona helaas geen doorgang vinden. Het bestuur hoopt natuurlijk dat de ledendag in het jubileumjaar wel kan doorgaan.

  1. Actiepunten.
  • Cursus aanspreken roodwild.

De cursus was gepland voor het najaar van 2019 echter door een lichamelijk trauma van de organisator Bas Worm waarbij hij een operatie moest ondergaan en een langdurig revalidatieproject nodig was, is de cursus uitgesteld. Na de eerste Corona golf is het in 2020 alsnog gelukt om de cursus te houden. Als docenten traden op Johan Wensink, Ton Heekelaar en Bas Worm. Er waren 25 deelnemers. De cursus was zeer geanimeerd en is door de deelnemers zeer gewaardeerd.

Er wordt overwogen om de cursus nog een keer te houden en dan ook het damhert te behandelen. Hiervoor is Rik Schoon ook als docent benaderd om dit deel in te vullen. Hopelijk kan dit in 2022 gaan plaatsvinden.

 

  • Het ecoduct Terschuur

Op 15-07-2020 werd op landgoed Appel onder strikte Corona-condities een bijeenkomst met externen gehouden. 

Aanwezig waren vertegenwoordigers van Rijkswaterstaat (RWS), te weten de hoofdingenieur-directeur en de projectleider van de reconstructie A1 alsmede de Voorzitter van de adviescommissie vitale infrastructuur RWS, Utrechts Landschap, Vereniging het Ree, SGP Barneveld, VWV en enkele particuliere landgoedeigenaren en het grootste deel van het bestuur van VhE.

 

  Er werden drie voordrachten gehouden

  1. Bas Worm: benadrukt het belang van het ecoduct met betrekking tot de migratie van hoefdieren en alle andere grote en kleine fauna en flora die de mogelijkheid hebben om actief en passief een ecoduct te passeren en zo erfelijk materiaal uit te wisselen.
  2. Piet Bloemerts: laat zien op welke wijze wild gebruik maakt van het ecoduct bij Woeste Hoeve waarbij hij aangeeft dat dit een ecoduct is tussen twee leefgebieden en dat dit wel anders is dan een ecoduct naar een poortgebied.
  3. Martijn Bergen (Utrechts Landschap): Hij benadrukt de wens van toename van de biodiversiteit, dat het edelhert daarbij zeer welkom is en benadrukt dat als er edelherten naar de Utrechtse Heuvelrug komen ze ook zeker beheerd zullen moeten worden om overpopulatie te voorkomen.

 

Hierna volgde een discussie waarin de conclusie werd getrokken dat RWS een uitvoerende organisatie is en dat er vanuit de politiek een opdracht zou moeten komen voor het aanleggen van het ecoduct.

 

 

  • Kinderboek

In 2019 is de idee geboren om bij het 75-jarig jubileum een kinder(voorlees)boek uit te geven, in 2020 heeft dit idee vorm gekregen. Bas Worm heeft de avonturen beschreven van het hert Frederik. Hierbij zijn illustraties gemaakt door Mandy Nellestein uit Ede. Er is subsidie aangevraagd bij het Elise Mathilde- en het Prins Bernhard fonds. De provincie Gelderland ondersteunt de toezending van het boek aan alle 880 basisscholen in Gelderland. Leden kunnen het boek t.z.t. bestellen.

 

  1. Dick van den Hoornfonds

Over dit fonds zal in het financieel jaarverslag verantwoording worden afgelegd. Het wordt als reservefonds aangehouden maar er is tot nu toe geen aanspraak op gemaakt. Mogelijk zal het fonds worden ingezet bij de financiering van het kinderboek dat uit zal komen ter gelegenheid van ons 75-jarig jubileum.

 

  1. Stand van de vereniging op manifestaties.

De stand wordt beheerd door Hennie Degen. In verband met de Corona-pandemie zijn alle manifestaties afgelast. 

 

  1. Monitoring

Voor de vijf monitoringsprojecten waarbij in 2020 ruim 35 vrijwilligers van onze Vereniging betrokken waren heeft het Coronavirus gelukkig in het algemeen maar een beperkt effect gehad. Voor zover bekend zijn 'slechts' twee van die vrijwilligers besmet geraakt met het virus. Gelukkig zijn zij inmiddels weer redelijk hersteld, hoewel het herstel van de conditie ten tijde van het schrijven van dit verslag nog niet geheel op orde is.

Wat de projecten betreft had het virus de meeste invloed op de publieksbegeleiding tijdens de bronst bij de WOP Alverschotenseweg. Op dat moment was een groep van maximaal 30 mensen in de buitenlucht toegestaan. Rekening houdend met de beperkte ruimte achter het scherm en de vereiste onderlinge afstand van 1,5 meter konden er binnen die regels echter maximaal 16 personen staan. Dat is veel minder dan de 25 tot 60 personen die er de jaren ervoor elke avond tijdens de bronst tegelijkertijd stonden. Staatsbosbeheer kwam tezamen met de gemeente Apeldoorn tot de oplossing om gedurende de vier weken van de bronst voor het publiek een reserveringssysteem toe te passen tussen 16 en 20 uur. Hierbij werden maximaal 16 personen per tijdslot van 15 minuten toegestaan. Deze aanpak riep de eerste dagen veel commentaar van het publiek op, doch gaandeweg verstomde dat. Het ging zelfs over in positieve reacties van het publiek dat nu veel beter van het aanwezige wild kon genieten. Ook voor de vrijwilligers was het veel prettiger 'werken'.
Helaas was de bronstactiviteit daar dit jaar niet erg spectaculair. Het plaatshert had amper concurrentie.

De inspectie van het raster langs de A1 en A50, voor zover gelegen aangrenzend aan het beheersgebied van Staatsbosbeheer, werd uitgevoerd door 12 vrijwilligers en kon doorgaan. Het leverde geen spectaculaire zaken op. Dat gold ook voor de monitoring van de wildzichtbaarheid rond Hoog Buurlo dat nu voor het 7de jaar werd uitgevoerd. Wel was het opvallend dat er in de laatste maanden heel weinig wild werd waargenomen, minder dan in andere jaren. Wellicht speelde de toegenomen drukte in het bos een rol. Dat zal het komende jaar blijken, want het zal voorlopig in de natuur drukker zijn dan hiervoor. 

Dit jaar is in september een graasdrukonderzoek op de Veluwe van start gegaan. Dit onderzoek is geïnitieerd door de FBE Gelderland en zal doorlopen tot in 2027. Van onze Vereniging doen hier acht leden aan mee. Na een instructie is de 1ste inventarisatieronde dit najaar uitgevoerd.   

Ook is dit jaar in samenwerking met Staatsbosbeheer en het Kroondomein het Loo de monitoring van grofwildpassages op negen ecoducten op de Veluwe van start gegaan. Nadat een eerste groep van tien vrijwilligers eind mei het beheer van de camera’s en het uitlezen van de beelden van de eerste drie ecoducten hadden opgepakt is in november de tweede groep van vijftien vrijwilligers aan de slag gegaan. Op dat moment waren op één na alle ecoducten 'in bedrijf'. Een belangrijk doel is het registreren van passages van wolven. Dit jaar zijn circa 25 passages van een wolf op een ecoduct vastgelegd. Naast vele mooie beelden van het grofwild zijn er ook nog meer vage beelden, met name in de nacht. Die leveren regelmatig een puzzel op voor de uitwerkers van deze beelden. De beelden worden met behulp van het programma Agouti uitgewerkt. Een programma mede ontwikkeld door de Wageningen Universiteit. Voor de uiteindelijke analyse hopen we t.z.t. één of meerdere studenten te interesseren. 

 

  1. Rasterploeg

Elk jaar is bijzonder, maar een jaar als 2020 zal niet snel vergeten worden. Het was een jaar met een minimale inzet van onze mensen, doordat het Coronavirus al vroeg in het voorjaar dreigend aanwezig was.

In februari beveiligden de rasterploeg een zwartwildraster voor de Gemeente Epe en een soortgelijk raster rond een huisjespark in dezelfde buurt.

Op 18 maart brachten we drie stroomdraden aan rond een weiland aan de Heetkamp bij Elspeet. Dit als gevolg van de groeiende aanwezigheid van de wolf in het gebied. Door deze bedrading wordt het voor de wolf erg moeilijk om nog een schaap te pakken. Intussen loopt het aantal schapen dat prooi is geworden van de wolf, flink op.

De aanwezigheid van het Coronavirus werd intussen zo dreigend dat de rasterploeg besloot om het werk voorlopig stil te leggen. Met een groep van 20-30 mensen bij elkaar werkend en pratend, is het niet mogelijk om alle voorschriften zoals afstand houden e.d., goed na te komen. Het risico van besmetting was te groot.

Pas in juli achtten we het verantwoord om weer aan het werk te gaan. Dat deden we op verzoek van de schaapskudde Epe-Heerde door het aanleggen van wolfwerende bedrading rond twee weilanden aan de Dellenweg bij Heerde.

In augustus trokken we naar het landgoed Johannahoeve bij Wolfheze om ongeveer 2 km. draadrooster te verwijderen rond een terrein dat weer natuur mag worden. 

De werkdag in september besteedden we aan het slopen van een oud en vervallen raster op het landgoed Welna bij Epe. Zowel het project op de Johannahoeve als dat op Welna konden we niet afronden, omdat intussen de tweede golf van het Covid-9 virus flink toenam en we onze werkzaamheden om die reden weer stopten.

Al met al een weinig bevredigend jaar. De voorraad werk loopt op en dat betekent dat zodra we weer aan de slag kunnen in 2021 we prioriteiten zullen moeten stellen. 

Helaas zijn er wel enkele van onze mensen besmet geraakt met het coronavirus. Enkelen zijn er behoorlijk ziek van geweest maar gelukkig hersteld of op de goede weg om te herstellen.   De bron van de besmetting is niet terug te voeren naar onze werkdagen, waarschijnlijk hebben we tijdig ons werk gestaakt.

Al met al niet een jaar waar we met veel genoegen op terug kijken. Maar de rasterploeg kijkt uit naar 2021 in de hoop dat we dan weer volop aan de slag kunnen tot nut van het wild, de natuur en onszelf!

De omvang van de ploeg is behoorlijk stabiel, op een werkdag verschijnen zo’n 20 tot 25 mensen die de handen uit de mouwen steken. Allemaal enthousiaste mensen die vaak meerdere dingen doen binnen de vereniging. Een behoorlijk aantal houdt zich ook bezig met de monitoring van ecoducten. 

Voor Henk Ruiterkamp is dit de laatste keer dat hij mee schrijft aan het jaarverslag. Hij gaat stoppen met de coördinatie van het rastergebeuren. Zijn thuissituatie maakt dat zijn aanwezigheid vaker nodig is dan eerder, en dat is belangrijker dan het vrijwilligerswerk, hoe graag hij dit werk ook doet.

Zijn vertrek is ook aanleiding om de interne organisatie wat aan te passen. Het rasterwerk blijft verrassend goed op peil, met zelfs een voorraad werk door de Coronatijd. En de steeds uitdijende monitoring van de ecoducten vergt veel tijd en inzet. Daarom zijn Hennie Degen en Rob Schuitemaker bereid gevonden om samen met Piet Bloemerts de 'kar te trekken'. Hennie zal de taken van Henk overnemen en Rob zal met zijn uitgebreide kennis van de groene wereld bijspringen waar nodig.

"Ik blijf zo lang het kan wel meewerken, want de rasterploeg is veel meer dan alleen een stel werkers." aldus Henk.

Het bestuur dankt Henk Ruiterkamp voor zijn jarenlange inspanningen voor de rasterploeg.

 

  1. Excursies 2020 

In 2019 hadden zes nieuwe gidsen zich opgegeven om voor onze Vereniging excursies te gaan organiseren en begeleiden. Uiteindelijk is in 2020 hiervan één overgebleven die ook daadwerkelijk actief is en vol enthousiasme al enkele excursies heeft georganiseerd. De mensen die zich opgegeven hadden maar uiteindelijk niet als gids zijn doorgegaan hebben dit om verschillende redenen weer afgezegd, zoals: andere prioriteiten, te weinig tijd, te ver weg van de Veluwe wonen enz. In 2020 zijn er in totaal veertien excursies/wandelingen georganiseerd waarvan er zeven zijn afgelast of op voorhand niet geplaatst i.v.m. Corona. Gelukkig konden de bronstexcursies wel doorgaan. Hoewel er ieder jaar grote belangstelling is voor de bronstexcursies die door de gidsen van onze Vereniging worden georganiseerd, waren er dit jaar opvallend méér aanmeldingen. Het gevolg hiervan was helaas dat er ook veel mensen teleurgesteld werden omdat het maximaal aantal meldingen ruim overschreden werd. Eén bronstexcursie is aangepast omdat deze in eerste instantie in een WOP plaats zou vinden. Binnen deze WOP kon echter de 1,5 m afstand niet gegarandeerd worden dus heeft de betreffende gids de excursie aangepast met een andere startlocatie in een ander gebied. De deelnemers aan deze excursie konden gelukkig nog op tijd worden geïnformeerd. Omdat er soms weken verstrijkt tussen het inleveren copy voor het Verenigingsblad en het moment dat het blad door de brievenbus valt, wordt er tot op heden voor gekozen om toch excursies/wandelingen te organiseren en in het Verenigingsblad aan te kondigen, in de hoop dat ze door kunnen gaan. De ontwikkelingen rondom Covid-19 kunnen in die paar weken echter veranderen. Is het Verenigingsblad dan al zover klaar bij de drukker, dan kan er soms op het laatst alleen nog een stempel ‘Afgelast’ worden geplaatst over de tekst van de excursies. Het is dan niet meer mogelijk om de excursies helemaal te verwijderen. Maar natuurlijk hopen we dat in 2022 de excursies/wandelingen, die vol enthousiasme telkens weer georganiseerd worden door onze gidsen, gewoon doorgang kunnen vinden, hoewel het aantal deelnemers dat toegelaten wordt soms naar beneden wordt bijgesteld (i.v.m. Covid-19).

 

  1. 10.Tijdschrift Het Edelhert

De Redactie van Het Edelhert bestond in 2020 uit:

  • Janoh de Groot, eindredacteur
  • Jozef Linthorst
  • Jan Paulides
  • Rik Schoon
  • Ger Verwoerd

Het tijdschrift is ook in 2020 weer viermaal uitgegeven. Janoh de Groot heeft de eindredactie en heeft deze met verve uitgevoerd. Het bestuur is van mening dat ons tijdschrift een hoge kwaliteit heeft en bedankt redactie en schrijvers hartelijk. Een bijzondere vermelding ook voor de fotografen die hun foto's steeds opnieuw gratis ter beschikking stellen. Een tijdschrift zonder deze prachtige foto's is niet voorstelbaar.

Het tijdschrift wordt ook inmiddels digitaal naar ongeveer 100 landelijke bestuurders / betrokkenen in de groene wereld gemaild die direct of indirect iets met herten te maken hebben. De reacties hierop zijn positief.

 

  1. 11.Sociale Media: Facebook, Twitter en Instagram

Het Edelhert heeft drie sociale mediakanalen: Facebook, Twitter en Instagram worden actief bijgehouden. Facebook wordt gevolgd door 2670 personen, Twitter door 2108 en Instagram heeft 548 volgers. Het zijn kanalen om de Vereniging naar buiten toe bekendheid te geven. Deze kanalen worden gebruikt om verenigingsstandpunten onder de aandacht te brengen. Met mooie foto's en filmpjes over edelherten en damherten houden we de aandacht warm, en als er iets bijzonders te melden valt over aanverwante onderwerpen dan plaatsen we dat ook. Ook geven we gelegenheid aan buitenstaanders om mooie foto's te plaatsen, dat verhoogt de betrokkenheid bij onze kanalen. Daarnaast levert het af en toe nieuwe leden op en foto's voor het tijdschrift. Het gebruik en inzetten van sociale media vraagt echter wel steeds aandacht en vraagt daarom het nodige van degene die dit voor de Vereniging verzorgt.

 

  1. 12.Website

In 2020 is de website actief beheerd door Janoh de Groot en Jan Paulides. Er zijn verschillende artikelen gepubliceerd op de website. Ook individuele leden kunnen stukken en foto’s insturen voor de website. Deze worden beoordeeld en indien passend door de webmasters op de website geplaatst. Er worden ook mensen benaderd voor het schrijven van een artikel, e-mail:  redactie@hetedelhert.nl.

 

  1. 13.Adverteerders in het Edelhert

In 2020 werd in het tijdschrift geadverteerd door:

 

  • Slagerij Ter Weele
  • Prowild
  • Broodhuis Hoenderloo
  • Hamer Slijterij
  • Foto Hofma
  • Geweermakerij Elspeet

 

  1. 14.Andere sponsoren

Mata Kunststoffen, het bedrijf van Jan Paulides, sponsorde veelal bijeenkomsten van de Vereniging. Gezien het feit dat alle bijeenkomsten dit jaar geen doorgang vonden was er niets te sponsoren. Het bestuur stelt echter de bereidwilligheid van deze sponsor zeer op prijs en spreekt de hoop uit dat, als de activiteiten van de Vereniging weer plaats vinden, wij weer mogen aankloppen.

 

 

 

  1. 15.Agenda 2021 Alles onder voorbehoud van landelijke regels m.b.t. Corona

 

Januari

16 januari: Rasteren

20 januari: Bestuursvergadering (beeldbellen)

Februari

februari: Winterwandeling gids Olinda Paulides

1 februari: Sluiting kopij tijdschrift

3 februari: Bestuursvergadering met adviseurs

20 februari: Rasteren

Maart

10 maart: Bestuursvergadering

20 maart: Rasteren

April

3 april: ALV

7 april: Bestuursvergadering

17 April: Rasteren 

Mei

1 mei: Sluiting kopij tijdschrift

15 Mei: Rasteren 

Juni

9 juni: Bestuursvergadering met adviseurs

19 juni: Jubileum vrijwilligersdag

Juli

17 juli: Rasteren 

Augustus

1 augustus: Sluiting kopij tijdschrift

19 augustus: Bestuursvergadering

21 augustus: Rasteren

September

16 september:Rasteren

Oktober

14 oktober: Bestuursvergadering met adviseurs

16 oktober: Rasteren

November

1 november: Sluiting kopij tijdschrift

13 november: Jubileum ledendag

20 november: Rasteren

December

12 december: Kerstdiner bestuur en adviseurs

18 december: Rasteren

 

2022

 

Januari 

15 januari: Rasteren

Februari

2 februari: Bestuursvergadering

19 januari: Rasteren

Maart

19 februari: Rasteren

April

2 april: ALV

16 april: Rasteren

 

Het jubileumsymposium is ivm Corona verplaats naar 2022

 

Nick van Adrichem,

secretaris Vereniging het Edelhert