Image

Waar kom je langs:
Via de aanlooproute vanaf station Ede- Wageningen komt je bij Restaurant Masuya Grand Oriental (1). Het gebied ten westen hiervan is de voormalige Doesburgerheide, waar in 1910 Hilgers voor het eerst met een vliegtuigje boven Nederlands grondgebied vloog. Het gebied tussen de Hartenberg en Otterlo was vroeger een groot stuifzandgebied.
Door bebossing met grove den heeft men het stuifzand weten te beteugelen. De onregelmatige topografie van het Roekelsche Zand (2) nabij de Hartenberg toont dat dit een opgestoven gebied is.
In de buurt van Otterlo liggen wat vlakkere uitgestoven terreinen. Via de Mosselse weg naar Planken Wambuis. Ook hier ligt weer een duidelijke stuifzandtopografie, het Mosselsche Zand (3). De boerderij die je in Planken Wambuis passeert is De Mossel (40) , een kampontginning die al in 1294 werd ver- meld. In 1996 werden de akkers van Mossel teruggegeven aan de natuur. Iets verderop liggen links een paar duidelijke stuifzandruggen.
Op de Puthei (5) ligt een waterput waar men vroeger de schapen liet drinken. Nu ligt hij droog want het grondwaterpeil is de 20e eeuw drastisch verlaagd door wateronttrekking ten behoeve van industrie en drinkwater.
Bij de grote weg gaat u rechtsaf. Links ligt Restaurant Planken Wambuis (6).
In 1782 werd hier een hoeve met herberg gebouwd die de naam het Houten of Planken Wambuis kreeg. Later werd het gehele landgoed zo genoemd. Oorspronkelijk heette het Reemsterveld. Vier eeuwen lang was het in het bezit van Kasteel Rosendael. In 1934 werd het verkocht aan een beleggingsmaatschappij.
Die wilde er in 1972 vanaf en zette grote advertenties in de dagbladen: ˜Te Koop Landgoed Planken Wambuis, groot 2000 ha. Toen dreigde het gevaar dat dit unieke natuurgebied versnipperd zou worden.
De regering greep in, kocht het op en schonk het in 1980 aan de jubilerende Vereniging Natuurmonumenten. Planken Wambuis is een belangrijk woongebied voor het edelhert. Een groot deel van de populatie van de zuidwestelijke Veluwe, circa 150 stuks, bivakkeert overdag in het 700 ha metende rustgebied langs de weg Otterlo - Schaarsbergen.
De smeltwatervlakte (S) is het mooiste te zien na het tunneltje onder de snelweg bij de Buunderkamp. Het landijs is hier nooit geweest. Het landschap is ongestuwd, vandaar dat het zo vlak is. Vroeger was dit heide.
Door heideontginning in het begin van de 20e eeuw is hier een grootschalig landbouwbedrijf ontstaan. Als je opnieuw onder de snelweg door bent gegaan kom je op de Ginkelse Heide (7). Let op de eeuwenoude karrensporen in de heide, onder meer links van u, parallel aan het laatste deel van het fietspad voor de herberg Zuid-Ginkel . Bij deze herberg staat naast de schaapskooi een klein monument voor de luchtlanding die hier plaatsvond op 17 en 18 september 1944, tijdens de slag om Arnhem.
Na het oversteken van de snelweg kom je op de Ederheide (8). Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hier een groot Belgisch vluchtelingenkamp. Een zwerfsteen links markeert de plaats. Even verderop rechts ligt, langs een oude houtwal aan de rand van de heide, een oude schaapskooi onder scheefgewaaide grove dennen. In de verte links verheft zich de stuwwal (W) van Ede. Dit is de Drieberg; op het hoogste punt midden in de heide ligen vijf grafheuvels. Ze dateren van de periode 2000 tot 1000 voor Chr. en behoren tot de klokbekercultuur.
De weg waar je langs rijdt is een hessenweg, een oude handelsroute vanaf Duitsland richting Lunteren en Amersfoort. Evenals op de Ginkelse heide zwerft op de Ederheide dagelijks een herder met een kudde schapen rond.

Eén van de mooiste heidegebieden die in ons land bewaard zijn gebleven vind je tussen Ede en Otterlo. Je fietst eerst over de stuwwallen (W) van Ede en Oud Reemst waar vooral bossen en stuifzandgebieden voorkomen. Verder naar het zuiden kom je over de smeltwatervlakte (S) met vooral heide en heideontginningen. Jammer genoeg is een deel van de heide in gebruik als militair oefenterrein, bij de Luchtmobiele Brigade.