Regelmatig zien we in nieuwsberichten de bewering terugkomen dat herten in goede conditie en met voldoende voedsel twee kalveren zouden krijgen en dat daarmee aanwas zou verdubbelen en de stand zou oplopen. We zoeken het even uit.

Das Rotwild van Ferdinand von Raesfeld kan worden betiteld als een standaardwerk en daarmee naslagwerk op het gebied van edelherten. Als we Das Rotwild erbij pakken staat daar op blz.278: 'Zwillinge sind beim Rotwild sehr selten'. Vertaald: Tweelingen zijn bij roodwild zeer zeldzaam. De volgende vraag wordt dan: wat is zeer zeldzaam. Hoevaak komt het voor dat een hinde een tweeling (twee kalveren in één worp) krijgt.

Op de onlangs gehouden VhE jaarvergadering van 5 maart waren natuurlijk veel hertenexperts aanwezig waaronder oude rotten uit het boswachtersvak waar we deze vraag aan stellen. Eenduidig zijn deze edelhertenkenners, met per persoon meer dan 40 jaar praktijkervaring, in hun antwoord: zij hebben het maar een of twee keer waargenomen dat een hinde twee kalveren kreeg.

Komt een hinde om b.v. in het verkeer dan wordt het verweesde kalf in de eerste vijf maanden zelfs niet door een andere hinde opgenomen, sterker nog het kalf wordt uit het roedel gedrukt.

Twee voorbeelden: Voormalig beheerder Ton Heekelaar van Veluwe Zuid-Oost heeft het in zijn veertig jarige carrière slechts één keer gezien. Voormalig beheerder Johan Wensink die eerst bij het Staatswildreservaat werkte en daarna op de Hoge Veluwe heeft in die periode van veertig jaar het twee keer waargenomen. In het Staatswildreservaat heeft hij het bij één hinde gezien. Later bij de Hoge Veluwe constateerde hij dat er één hinde was die meer dan eens een tweeling zette. Daarmee lijkt het een genetisch verschijnsel te zijn.

 

Dit in tegenstelling tot damhindes. Een damhinde werpt normaliter ook maar één kalf, maar daar komt het voor dat een verweesd damkalf opgenomen wordt door een andere damhinde met ook één kalf. Dan loopt de hinde dus wel met twee kalveren, maar één daarvan is niet van haar. In de literatuur wordt zelfs beschreven dat een wat oudere damhinde, zeg maar een damtante een aantal damkalveren kan opvangen van niet aanwezige damhindes.

Een ander lid van de hertenfamilie is het ree, daar is het ‘normaal’ dat een reegeit twee kalveren krijgt en drie kalveren komt ook geregeld voor! Als reegeiten in een gebied met maar één kalf lopen dan is de tweede door predatie gesneuveld. Dat is dan een gebied waar de predatie hoog is door b.v. vossen. Een reegeit is goed in staat om een kalf te beschermen maar twee kalveren is vaak te moeilijk!

Het moge duidelijk zijn dat edelherten in goede of slechte conditie per worp niet meer dan één kalf krijgen.