Het is februari, bij de mannelijke edelherten de tijd dat het oude gewei wordt afgeworpen. Een jaarlijks terugkerende gebeurtenis waarbij het volgroeide en geveegde gewei plaats moet maken voor een nieuw gewei. In veld en bos zullen de geweien vallen.
Staverden - Vrijdag rond 17:30 uur werd het drukker bij hotel Stakenberg, onder "de rook van" Elspeet.
Er kwamen daar zo'n tien mensen uit diverse hoeken van het land om met gids Olinda Paulides op pad te gaan om proberen edelherten te spotten en zo mogelijk de bronstgeluiden te gaan horen in een gebied rondom hotel Stakenberg.
Maar onze gids had haar "huiswerk" vooraf gedaan en deelde ons mee dat het rustig was rondom deze locatie.
Ze had als voorstel om een stukje te gaan rijden naar Staverden, omdat de kansen daar iets groter zouden zijn.
Daar startte de wandeling rond 18.00 uur door het mooie wandelgebied rondom kasteel Staverden op zoek naar de herten.
Al vrij snel werden een paar jonkies gespot, maar waren nog niet van de "burlende leeftijdsgroep", dus doorgaan met zoeken en luisteren.
De wandeling ging door een prachtig gebied en jawel, uiteindelijk werden er herten ontdekt op een weiland in de buurt.
Een betere positie gezocht i.v.m. de windrichting en toen kon ook het geburl worden gehoord.
Door de regen kwamen de dieren niet echt ver op het weiland, waardoor fotograferen moeilijk was i.v.m. de grote afstand (dus verrekijker een fijn hulpmiddel).
De wandeling was geslaagd en rond 19.30 uur gingen de meesten nog weer mee naar startpunt Stakenberg.
Onze wandeling met Olinda was toch niet geheel compleet, want haar man Jan kwam ons onderweg niet opzoeken met de schnaps en soep. Dit is zoals velen weten en ervaren hebben (bijna) standaard en gebruikelijk tijdens de tochten met Olinda. Maar binnen in het hotel teruggekeerd was daar, jawel: Jan Paulides.
We hebben daar (voor eigen rekening) nog genoten van een drankje en een wildstoofpotje van hert en wild zwijn.
Of Jan (mede)verantwoordelijk was voor het stoofpotje klaarmaken weten we (nog steeds) niet; maar dat de tocht en eten geslaagd waren, dat betrof geen twijfel.
Olinda (en ook Jan): namens iedereen bedankt voor deze fijne en goed voorbereide tocht.
Kroondomein - Start Echoput. Iedereen was keurig op tijd aanwezig. Tijdens mijn inleidend praatje gewezen op de RIVM richtlijnen. Aangezien de groep wat uit elkaar zou lopen heb ik iemand gevraagd die, met mijn telefoonnummer, achteraan zou willen lopen en mij zou kunnen bellen, indien nodig. Dat is allemaal uitstekend gegaan, iedereen hield zich aan de afspraak. Het had voor de excursie flink geregend en de weersvoorspelling was niet zo gunstig. Op de parkeerplaats geweien laten zien en verteld over de geweicyclus. Geen geweien doorgegeven, mag niet van RIVM. Tijdens de wandeling iets verteld over zwartwild, mast, afschot e.d. Bij het Ruitersgat (oude leemkuil waar in 1685 leem is gebruikt om de stenen te bakken voor Paleis Het Loo) de oude sage verteld van de ridder die daar verdronken was in het moeras (G. v.d. Wall-Perné). Verder gelopen, er staken zes stuks kaalwild het pad over, heel leuk! Het bronstverhaal verteld zodat we verder naar de herten konden luisteren en niet naar mij. Daarna veel last gehad van laag overvliegende helikopters, defensie was aan het oefenen. Het bos rook heerlijk, echt een herfstgeur. De lucht was inmiddels mooi schoon getrokken en er stond weinig wind. We zijn doorgelopen tot de Kroeze-eik. Gelukkig vlogen de helikopters weg en kwamen niet meer terug. Het was inmiddels donker aan het worden, sterren waren duidelijk te zien. Overal om ons heen geburl, hoog en laag, plaatsherten en bijherten. Niet zo dichtbij maar heel duidelijk te horen. Ook kuchende herten wat er op duidt dat er een hinde gedreven wordt of een ander hert weggejaagd wordt, ze zijn dan altijd in galop. Na genoten te hebben zijn we rustig teruggelopen en af en toe gestopt om te luisteren, helaas geen bosuilen deze avond. Het was een fijne excursie en aan het applaus te horen hadden de deelnemers het prima naar hun zin gehad.
Vereniging het Edelhert was met een voorlichtingsstand aanwezig bij het NK Burlen op de Hoge Veluwe.
ERMELO - Edelherten vormen deze tijd van het jaar grote zomerroedels. De dieren leven in groepen van soms wel vijftig of zestig herten. Dé kans om in de avond tientallen herten tegelijk te zien. De bokken en hindes leven in afzonderlijke groepen. Aan het begin van de bronst, de paartijd, zullen de groepen weer uit elkaar vallen.....
Lees verder: https://www.omroepgelderland.nl/nieuws/2456556/Edelherten-op-de-Veluwe-leven-nu-in-grote-groepenDe Nota populatiebeheer van VhE is opgefrist. Deze nota geeft ons als Vereniging houvast als het gaat om het beoordelen van het beheer van de populaties edelherten en damherten in Nederland. Uitgangspunt daarbij is geen norm voor gewenste dichtheden, zoals lang gebruikelijk geweest is, maar er is een set van negen criteria geformuleerd die VhE hanteert om een oordeel over een bepaald gevoerd populatiebeheer te geven.
De eerste versie van de nota stamde uit 2009/2010. Het bestuur was van mening dat de nota een update kon gebruiken vanwege een tweetal ontwikkelingen: 1) de komst van de wolf naar Nederland en wat dat betekent voor onze herten en 2) de nieuwe Wet Natuurbescherming die per 1 januari 2017 van kracht is.
De opgefriste nota kunt u hier inzien….
Juni. De tijd dat de Digitalis in bloei komt. Digitalis betekent vinger en die naam is gegeven omdat de bloem om de menselijke vinger past. De Nederlandse naam is afgeleid van de vorm van de bloem, die op een vingerhoed lijkt. Hoe dan ook, hen levert kleurrijke plaatjes op tussen de grijszwarte zwijnen.
Nee, dit is geen wildpark, maar een groot roedel roodwild op een wei bij Burgjoss, net voorbij Frankfurt am Main.
In de Staatswäldern van de Hessische Spessart Nord hebben boswachters een jarenlange overbevolking van edelherten toegestaan. De Federatie voor Milieu en Natuurbescherming in Duitsland maakt hiertegen bezwaar. Michael Kunkel, voorzitter van Heigenbrückener lokale afdeling van de Federatie van Natuurbehoud, heeft in 2015 enkele maanden het gebied bestudeerd en volgens hem is in het kerngebied van de bosbouw het bos met een oppervlakte van 4000 hectare is bijna volledig beschadigd. Hij spreekt van katastrofale schade en van schandalige toestanden en van "bio-industrie". Landesbetrieb Hessen Bosbouw kondigt nu een koerscorrectie aan. Maar volgens woordvoerster Petra Westphal kan het reductieproces echter jaren duren.
De edelherten in het Weerterbos worden vrijgelaten als het aan gedeputeerde Patrick van der Broek van de Provincie Limburg ligt.
De gedeputeerde pleit ervoor om wild de vrijheid te geven. In Dagblad 'De Limburger' zegt hij voor eens en altijd af te willen van de discussie over doodschieten en de vraag wie er nou verantwoordelijk is voor ongelukken en schade door loslopend wild.
Aanleiding is de discussie die ontstond rondom het doodschieten van de wilde zwijnen die daarvoor door de brandweer uit de Zuid-Willemsvaart van de verdrinkingsdood waren gered.
Ook buiten de leefgebieden zullen we met wilde dieren moeten leven. De discussie gaat Van der Broek dit voorjaar aan met verschillende partijen zoals agrariërs, landeigenaren en jagers. Ook wil hij een goede schaderegeling voor boeren waar wilde zwijnen of edelherten op het land zijn geweest. Wel moeten agrarische gronden beter worden afgeschermd zodat de schade beperkt blijft. En de driehonderd euro die boeren moeten betalen als ze een klacht indienen moeten volgens van der Broek ook van tafel. 'De vrije wildbaan heeft voordelen' zo vindt de gedeputeerde. 'De natuurbeleving wordt vergroot. Het is toch mooi als je door de natuur wandelt en je komt edelherten of wilde zwijnen tegen?!' En waar wild een gevaar vormt voor het verkeer moeten gepaste maatregelen worden genomen.
De stand van het wild zou volgens Van der Broeck edelherten door wildbeheer binnen de perken moeten worden gehouden. Het vlees van afgeschoten wild kan wat hem betreft worden verkocht aan restaurants.
Voor het tijdschrift Het Edelhert:
Voor een foto tbv afdruk op liggend A6 (kwart pagina )
- De foto als JPG comprimeren.:
- Fotoformaat liefst 1800 x 1200 pixels
- Aantal megapixels ca 1 Mb, liefst 2Mb
- Minder mag maar de afdrukkwaliteit kan mogelijk slechts zijn
Voor een foto tbv afdruk op liggend A5 (halve pagina ):
- De foto als JPG comprimeren.
- Fotoformaat liefst 2400 x 1800 pixels
- Aantal megapixels ca 2-4 Mb
- Minder mag maar de afdrukkwaliteit kan mogelijk slechts zijn
Voor een foto tbv afdruk op staand A4 (hele pagina ):
- De foto als JPG comprimeren.
- Fotoformaat liefst 3600 x 2400 pixels
- Aantal megapixels ca 4-8 Mb
- Minder zou kunnen, maar als de afdrukkwaliteit slechts is, zal de foto niet worden gebruikt
Voor een foto tbv afdruk op liggend A3 (middenpagina ):
- Fotoformaat liefst 5400 x 3600 pixels
- Aantal megapixels ca 4-10 Mb
- Minder zou kunnen, maar als de afdrukkwaliteit slechts is, zal de foto niet worden gebruikt
Een scherpe foto op het beeldscherm (72dpi) geeft nog geen scherpe foto in druk (300-600 dpi).
Voor de website:
Voor een foto in de middenkolom:
- De foto als JPG comprimeren.
- Fotoformaat breed 600 x hoog 400 pixels
- Aantal megapixels ca 0,5 Mb
- Minder mag maar de afdrukkwaliteit kan mogelijk slechts zijn
Staverden - Organisaties als Het Geldersch Landschap moeten meer worden ingeschakeld bij discussies over het jachtbeleid in Den Haag. Dat stelt Tweede Kamerlid Eddy Bilder tijdens een werkbezoek van de CDA-fractie aan het landgoed Staverden.
Dertig Gelderse organisaties dringen er bij de ministers Verburg (LNV) en Cramer (VROM) op aan om de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) in Gelderland beter de beschermen. Aanleiding is het besluit van de provincie Gelderland van 2 juli jl om een aantal gebieden uit de beschermde zones te halen. Hierdoor worden plotseling bouwplannen en andere ontwikkelingsplannen mogelijk terwijl eerst een strenge toetsing vereist was. De EHS is van essentieel belang om een verdere afname van de biodiversiteit een halt te kunnen toeroepen.
De invloed van de mens op de natuur is in de loop van de geschiedenis steeds groter geworden. Menselijke handelingen kunnen een bedreiging zijn voor de wilde flora en fauna. Veel planten- en diersoorten zijn al van de aarde verdwenen of worden met uitsterven bedreigd. De omvang van de bedreigingen waaraan de flora en fauna in Nederland bloot staan, is verontrustend. Van de flora is bijna 40% bedreigd. Bij de zoogdiersoorten en de dagvlinders ligt dit percentage tussen de 30 en 40%.
Om de bedreiging door mensen tegen te gaan, worden planten- en diersoorten beschermd.
Wetgeving is één van de middelen om de mens aan te spreken op zijn verantwoordelijkheden ten aanzien van de wilde planten en dieren.
Bescherming
De bescherming van zowel inheemse (van nature in Nederland voorkomende) als uitheemse planten- en diersoorten wordt in één wet geregeld: de Flora- en faunawet.
Deze wet biedt, uit het oogpunt van het natuurbehoud, bescherming aan in- en uitheemse planten- en diersoorten die in het wild leven.
De bescherming van planten- en diersoorten krijgt op verschillende manieren gestalte. De reeds gebruikelijke verboden voor de inheemse soorten gelden ook in de Flora- en faunawet. Zo is het verboden om beschermde inheemse planten te plukken en beschermde inheemse dieren te doden of te vangen. Ook andere handelingen die planten- of diersoorten kunnen bedreigen, zijn verboden of slechts onder voorwaarden toegestaan. Daarnaast gelden voor zowel inheemse als uitheemse soorten handels- en bezitsverboden. Verder is het niet toegestaan dieren (en dus ook vissen) in de natuur uit te zetten. Ook voor plantensoorten geldt een dergelijk verbod.
De Flora- en faunawet bevat ook handels- en bezitsverboden voor bepaalde vangmiddelen. Voorbeelden daarvan zijn strikken, klemmen en mistnetten. In het laatste geval gaat het om zeer fijnmazige netten waar vogels mee worden gevangen.
Eén wet in plaats van meer
De Flora- en faunawet heeft een aantal wetten op het gebied van soortenbescherming vervangen. Deze wetten bestaan al decennia lang. De belangrijkste zijn de Vogelwet, de Jachtwet en de Wet bedreigde uitheemse diersoorten. Uit de Natuurbeschermingswet is het hoofdstuk soortenbescherming in de Flora- en faunawet opgenomen. Deze wetten verschillen in hun uitgangspunten en opzet.
De Flora- en faunawet voldoet aan de wetgeving van de Europese Unie (EU).
Vogels
Bescherming aan alle vogels die behoren tot één van de in het wild levende soorten in Europa is overgenomen uit de Vogelwet.
Jacht
De Flora- en Faunawet beoogt een evenwichtige afweging van de belangen van landbouw, natuurbescherming en jacht te realiseren. Aangegeven wordt op welke wilde diersoorten gejaagd kan worden.
Bedreigde uitheemse diersoorten
Door economische en technische ontwikkelingen en een explosieve bevolkingsgroei is de natuur steeds verder aangetast. Wereldwijd vindt op grote schaal natuurvernietiging plaats. Eén van de oorzaken daarvan is de vraag naar uitheemse planten en dieren in de gëindustrialiseerde landen. Nederland had altijd een groot aandeel in de handel in die planten en dieren. Dit was voor de Nederlandse overheid een reden om uitheemse planteen diersoorten wettelijk te gaan beschermen. In 1975 trad voor diersoorten de Wet bedreigde uitheemse diersoorten in werking. De bescherming van uitheemse planten is nu via de Flora- en faunawet geregeld.
Ook de in- en uitvoer van bedreigde, uitheemse plantesoorten en van bepaalde bedreigde, uitheemse diersoorten valt hieronder.
Natuurbeschermingswet
Volgens de Flora- en faunawet kan de overheid gebieden met natuurwetenschappelijke waarde of rijkdom aan natuurschoon als beschermd natuurmonument aanwijzen. Op die manier blijven deze natuurgebieden behouden. hoofdstuk 5 van de Natuurbeschermingswet (soortenbescherming) is opgenomen in de Flora- en Faunawet. Dit hoofdstuk bevat bepalingen voor de bescherming van inheemse plante- en diersoorten tegen directe aanslagen. 'Directe aanslagen' zijn bijvoorbeeld plukken, vangen en doden.
Beschermde planten- en diersoorten
Inheemse soorten
De Flora- en faunawet regelt de wettelijke bescherming van inheemse plantensoorten die daarvoor in aanmerking komen. Deze worden per soort aangewezen.
In principe zijn alle zoogdieren, vogels, amfibieën, reptielen en vissen die in Nederland voorkomen beschermd. Er is een uitzondering gemaakt voor schadelijke dieren als de zwarte en bruine rat, de huismuis en een aantal vissoorten. Deze zijn dus niet beschermd.
De zogenaamde lagere diersoorten (zoals vlinders, libellen en kevers) worden per soort voor bescherming aangewezen.
Uitheemse soorten
De Flora- en faunawet regelt ook de bescherming van uitheemse planten- en diersoorten.
Ook deze worden per soort aangewezen. Voor de minder bedreigde uitheemse soorten geldt een in- en uitvoerverbod. Voor de ernstig bedreigde soorten geldt, naast een in- en uitvoerverbod, ook een handels- en bezitsverbod.
Voor de bescherming van uitheemse planten en dieren gelden internationale afspraken.
Internationale samenwerking is bepalend voor het succes van de maatregelen ter bescherming van de flora en fauna. De bescherming van uitheemse soorten in ons land moet daarop aansluiten.
Leefomgeving
Provincies kunnen plaatsen aanwijzen als beschermde leefomgeving. Het gaat hierbij om plaatsen die van wezenlijke betekenis zijn als leefomgeving voor een beschermde inheemse soort. De provincies kunnen dan bepaalde handelingen verbieden of aan beperkingen onderhevig maken.
Welzijn van dieren in het wild
De Flora- en faunawet zal ook rekening houden met het welzijn van beschermde inheemse diersoorten die in het wild leven. Aanslagen op dieren, zoals het vangen of doden, worden immers voorkomen. Vangmiddelen die onnodig lijden van dieren veroorzaken, zijn verboden.
Vrijstellingen
Voor een aantal activiteiten kan vrijstelling worden verleend van de Flora- en faunawet.
Het gaat bijvoorbeeld om de bestrijding van schadelijke dieren en doeleinden van natuurbehoud, wetenschap of onderwijs. Ook voor het zoeken en rapen van kievitseieren het prepareren (opzetten) en het bezitten van beschermde inheemse dieren gelden vrijstellingen.
Behandeling
Het voorstel is op 4 november 1997 door de Tweede Kamer aangenomen. GroenLinks stemde tegen. De Eerste Kamer heeft het voorstel op 19 mei 1998 zonder stemming aangenomen. De wet is opgenomen in Staatsblad 402 van 14 juli 1998.
De wet treedt op 1 april 2002 in werking.
Meer informatie
De hiervoor gegeven informatie over de Flora- en faunawet is natuurlijk niet volledig. Er is geprobeerd in grote lijnen neer te zetten hoe en waarom het voorstel voor de de Flora- en faunawet is ontstaan.
De volledige tekst van de Flora- en faunawet (Gepubliceerd: Staatsblad 402, 14 juli 1998) is ook beschikbaar.
Nederlands | Latijns | Engels | Frans | Duits | Spaans |
Edelhert | Cervus elaphus | Red deer | Cerf (d'Europe) | Rotwild | Ciervo común |
Damhert | Dama dama | Fallow deer | Daim | Damwild | Gamo |
Ree | Capreolus capreolus | Roe deer | Chevreuil | Rehwild | Corzo |
Eland | Alces alces | Elk | Elan | Elchwild | Alce |
Moeflon | Ovis musimon | Moufflon | Mouflon de Corse | Muffelwild | Muflón |
Alpensteenbok | Capra ibex | (Alpine) ibex | Bouquetin (des Alpes) | Steinwild | Cabra alpina |
Pyreneënsteenbok | Capra pyrenaica | Spanish ibex | Bouquetin des Pyrénées | Spanischer Steinbock | Cabra montés |
Gems | Rupicapra rup. | Chamois | Chamois | Gamswild | Rebeco |
Pyreneeëngems | Rupicapra rup. pyrenaica | Izard | Isard | Pyrenäengemse | Gamuza pienaica |
Wild Zwijn | Sus scrofa | Wild boar | Sanglier | Schwarzwild | Jabalà |
Haas | Lepus capensis europaeus | Brown hare | Lièvre (d'Europe) | Feldhase | Liebe (común) |
Nederlands | Latijns | Engels | Frans | Duits | Spaans |
Sneeuwhaas | Lepus timidus | Blue/Mountain hare | Lièvre variable | Schneehase | Liebre variable |
Konijn | Oryctolagus cuniculus | Wild rabbit | Lapin de garenne | Wildkaninchen | Conejo de monte |
Alpenmarmot | Marmota marmota | (Alpine) marmot | Marmotte (des Alpes) | (Alpen)murmeltier | Marmota alpina |
Bever | Castor fiber | Beaver | Castor | Biber | Castor europeo |
Bruine beer | Ursus arctos | Brown bear | Ours brun | Braunbär | Oso pardo |
Wolf | Canis lupus | Wolf | Loup | Wolf | Lobo |
Vos | Vulpes vulpes | Fax | Renard | Fuchs | Zorro |
Lynx | Lynx lynx | (European) lynx | Lynx (boréal) | Luchs | Lince boreal |
Pardellynx | Lynx l. pardellus | Spotted lynx | Lynx pardelle | Pardelluchs | Lince (ibérico) |
Wilde kat | Felis sylvestris | Wild cat | Chat sauvage | Wildkatze | Gato Montés |
Boommarter | Martes martes | Pine marten | Martre | Baummarder | Marta |
Steenmarter | Martes foina | Stone marten | Fouine | Steinmarder | Garduña |
Mink | Mustela putorius | Polecat | Putois | Iltis | Turón |
Fret | Mustela p. furo | Ferret | Furet | Frettchen | Hurón |
Hermelijn | Mustela erminea | Ermine | Hermine | Hermelin | Armiño |
Wezel | Mustela nivalis | Weasel | Belette | Mauswiesel | Comadreja |
Das | Meles meles | Badger | Blaireau | Dachs | Tejón |
Veelvraat | Gulo gulo | Wolverine | Glouton | Vielfraß | Glotón |
ROODWILD | THE RED DEER | LE CERF | DAS ROTWILD | EL CIEVO | |
Hert | Stag | Cerf (male) | Rothirsch | Ciervo, venado | |
Hinde | Hind | Biche | Rottier | Cierva | |
Kalf | Calf | Faon | Kalb | Cervato | |
Mannelijk Kalf | Male calf | Faon mâle | Hirschkalb | Cervatillo | |
De kop van een hert | the head of deer | la tête du cerf | das Haupt | la cuerna | |
Gewei | head, antlers, attire | tête, bois, ramureans | Geweih | cuerna, astas | |
Spitser | pricket, spike | dague | Spieß | estaca, vara | |
Stang | beam | merrain, perche | Stange | estaca | |
Rozenkrans | burr, coronet | meule, couronne | Rose | roseta | |
Rozenstok | pedicle | pivot | Rosenstock | base de la roseta | |
End | tine, antler | andouiller | Sproß | candil, punta | |
Kroon | crown | empaumure | Krone | corona | |
Gaffel | forkels | enfourchure | Gabel | horquilla | |
Pareling | pearls, pearling (onbeam) | perlures | Perlung | perlas | |
Hert van de derde kop | stag of third head | troisieme tête | Hirsch vom dritten Kopfts | (cievo de) tercera cabeza | |
Zesender | stag of six, six-pointer | cerf portant six | Sechser | ciervo de sis candiles, venado de seis puntas | |
Twaalfender | twelve-pointer | dix-cors portant douze, douze-cors | Zwölfer | ciervo de doce candiles | |
Ongelijke tienender | uneven ten-pointerstag of nine points | cerf portant dix mal semés, dix-cors faux marqué | Hirsch von ungeraden zehn enden, ungerader Zehnender | ciervo de diez puntas irregular | |
Afwijkend gewei | abnormal head | tête bizarre | abnormes Geweih | cuerna anormal | |
Het gewei afwerpen | shed antlers, cast antlers | mettre bas (sa tête), jeter sa tête | (das Geweih) abwerfen | desmogar | |
Afwerpstang | cast antler | mue | Abwurf(stange) | desmogue | |
het gewei opzetten | put on new antlers | refaire sa tête | das Geweih schieben | echar los cuernos | |
Stangentijd | antler growing season | temps du refait | Kolbenzeit | época de brotar la cuerna | |
Bast | velvet | velours | Bast | borra | |
Bastgewei | stag in velvet | cerf en velours | Kolbengeweih | venado en correal | |
Het gewei vegen | fray (his head) | frayer (sa tête), toucher au bois | (das Geweih) fegen, slagen | tirar las correas, desbastar | |
Geveegd gewei | clean antlers | tête frayée | verfegtes Geweih | cuerna limpia | |
Terugzetten | go back | ravalerrans | zurücksetzen | ir para abajo | |
Delen van het lichaam | parts of the body | parties du corps | Kürperteile | partes del cuerpo | |
Oren | muzzle | mufle | Gehör | hocico, morro | |
Grandels | tushes,eye teeth | crochets, fleurs de lys | Haken, Grandeln | caninos | |
Hals | neck | cou, encolure | Träger | cuello | |
Bronstmanen | dewlap, mane | fanon, crinière | (Brunft)mähne | melena | |
Schoft | withers | garrot | Widerrist | cruz | |
Achterste rugdeel | cimier | cimier | Kreuz | grupa | |
Schouder | shoulder | épaule | Blatt | paleta | |
Flank | flank | flanc | Seite | costado | |
Buik | belly | ventre | Bauch | panza, vacÃos | |
Staart | single | queue | Wedel | cola | |
Voorpoot | foreleg | membre antérieur | Vorderlauf | mano | |
Achterpoot | hind leg | membre postérieur | Hinterlauf | pata | |
Achterbout | thigh | cuisse | Keule, Schlegel | muslo, jamón | |
Ontweiden | gutting, skinning and breaking up | vidage, dépouillage et dépenage | Aufbrechen und Zerwirken | desolladura y descuartizamiento | |
Vacht | coat, hide | peau, nappe | Decke | piel | |
Huid | skin | dépouiller | Decke | desollar | |
Opensnijden | cut open | ouvrir | aufschärfen | abrir | |
Ontweidsel | gralloch | vider | aufbrechen | destripar, aviar | |
Darmen | entrails | tripaille, viscères | Aufbruch | visceras, tripas | |
Pens | paunch | panse | Pansen | panza | |
Bloed | blood | sang | Schweiß | sangre | |
Hertenvlees | venison | venaison | Wildbret | carne de caza | |
Bewegen en laveien | movements and feeding | mouvements et nourriture | Bewegungen und Äsung | movimientos y alimentación | |
Vluchtren | flee | fuir, aller d'effroi | flüchtig sein | ir de espantada, huir espantado | |
Dekking | cover | fort, remise | Dickung | encame, venadero | |
In dekking gaan | take covert | se rembûcher | einziehen, zu holze ziehen | emboscarse | |
Uittreden | break covert | débcher | ausziehen, zu Felde ziehen | desemboscarse, salir a lo abierto | |
Wissel | gallery, run, pass | coulée, refuite, passage | Wechsel | paso | |
Voeding | feed | viander, faire sa nuit | Äsen, Äsung aufnehmen | pastar | |
Voedselgebied | feeding ground | gagnage | Äsungsfläche, Einstandgebiet |
pasto | |
Schillen | strip the bark | peler les écorces | Schälen, Abschälen | descortezar | |
Keutels | fewmets, fumets | fumées | Losung | feza, estiércol | |
Bronsttijd | rutting season, rutting period | temps du rut, brame du cerf | Brunftzeit | época del celo, brama | |
Burlen | roar, bell | brame | Brunftschrei | berreo | |
Roedel | herd | harde | Rudel | piara, rebaño | |
Plaatshert | master stag | maétre de place | Platzhirsch | dueño de la piara, amo del picadero> | |
Gedekt, drachtig | pregnant, in calf | féconée, pleine | Beschlagen | preñada | |
Zwaar drachtig | heavy with young | près de mette bas | Hochbeschlagen | cerca de parir | |
Zetten | calve | faonner, mettre bas | Setzen | parir | |
HET DAMHERT | THE FALLOW DEER | LE DAIM | DAS DAMWILD | EL GAMO | |
Damhert | Buck | Daim (mâle) | Damhirsch | Gamo | |
Hinde | Doe | Daine | Damtier | Gama | |
Schoffelgewei | palm | empaumure, palette | Schaufel | pala | |
Blaffen | groan | raire, bramer | schreien | roncar | |
HET REEWILD | THE ROE DEER | LE CHEVREUIL | DAS REHWILD | EL CORZO | |
Bok | (Roe)buck | Brocard | (Reh)bock | Corzo | |
Geit | Roe | Chevrette | Ricke | Corza | |
Kalf | Kid, Fawn | Faon | (Reh)kitz | Corcino | |
Mannelijk kalf | (Male)kid | Chevrillard | Blockkitz | Corcino | |
Spitser | Spike buck | Daguet | Spießbock | (Corzo)estaquero | |
Zesender bok | Six-pointer, Buck of six points | Brocard six-cors | Sechserbock | Corzo de seis puntas | |
Smalree | Young Roe | Jeune Chevrette | Schmalreh | Corza joven | |
Oude geit | Old Roe | Chevrette adulte | Altreh, Altricke | Corza (adulta) | |
Geit met kalf | Roe with kid | Chevrette suitée | führende Ricke | Corza co rasta | |
Gewei | head, antlers | tête, bois | Gehörn | Cuerna | |
Pruikenbok | Wigged Roe-buck | Brocard portant perruque | Perückenbock | Corzo con peluca | |
Spiegel | rump patch, target | roze | Spiegel | Escudo, espejo | |
Krapplaats | scrape | régalis | Plätzstelle | Escarbaduras | |
Opstoten | dislodge | mettre sur pied, lancer | Hoch machen | Levantar | |
Blaffen | bell, bark | aboyer | Schrecken, schmälen | Ladrar | |
HET ZWARTWILD | THE WILD BOAR | LE SANGLIER | DAS SCHWARZWILD | EL JABALÃ | |
Wilde Varkens | Wild Boars | Bêtes noires | Sauen | JabalÃs | |
Keiler | Boar, tusker | Sanglier (mâle), Cochon | Schwarzkittel | Jabalà (macho), Cochino | |
Zeug | Sow | Laie | Bache | Jabalina | |
Streepjesbig | Squeaker | Marcassin | Frischling | Rayón | |
Frisling | Squeaker (over 6 month old) | Béte rousse | Frischling > 6 Monate | Bermejo | |
Overloper | pig of the sounder | bête de compagnie | Überläufer | jabato, primalón | |
Zeug met biggen | Sow with young | Laie suitée | führende Bache | Jabalina vieja | |
Rotte | sounder | compagnie, troupe | Rotte | piara | |
Keiler | solitary boar | solitaire | Einzelgänger | solitario | |
Houwers | tusks, tushes | defenses et grès | Waffen | colmillos, defensas | |
Geweer | under tusk | défense | Gewehr | colmillo | |
Geweer | upper tusk | grès, grais | Haderer | amoladera | |
Borstels | bristles | soies | Bürsten | cerdas, sedas | |
Zoelen | wallow | se souiller, se vautrer dans sa souille | sich suhlen | bañarse, enfangarse | |
Schuren | rub (on a tree) | se frotter (contre un arbre) | sich reiben | frotarse, restegarse | |
Schuurboom | rubbing tree | frottoir | Malbaum | restregadero | |
Raustijd | rutting season, brimming time | temps du rut | Rauschzeit | época del celo | |
Bronst, Raustijd | rut, brim | être en rut | rauschig sein | estar en celo | |
Drukken | farrow | mettre bas | frischen | parir | |
Ketel | bed | nid | Kessel | cama | |
Scherp maken | sharpen, whet | aiguiser, casser la noisette | wetzen | afilar | |
Zich ter weer stellen | stand at bay | faire tête, tenir le ferme | sich stellen | acularse | |
Aanvallen | charge, attack | charger, attaquer | annehmen | cargar, arrancarse |
Aalstreep | Smalle streep van meestal donkere kleur over de rug van kop tot staart |
Aanblatten | Door het imiteren van een reegeit proberen de bok te lokken (met een fiepfluitje) |
Aanburlen | Door het imiteren van het geburl van een een hert, proberen een hert te lokken |
Aanzit | Waarneempost (hoogzit, kansel) |
Aanzitten | Het (verdekt) opwachten van het wild |
Achtender | Ook wel achter, gewei van een hert met aan iedere stang vier enden(even achtender), met drie en vier enden is een oneven achtender |
Afdruk | Spoor, voetprent |
Afgebronst | Door de afmattende periode van de bronsttijd mager geworden herten |
Aflaten | Afwerpen |
Afschothert | Dier dat door een ongunstige ontwikkeling dient te worden afgeschoten |
Afspeuren | Nagaan van sporen, vooral op sneeuw |
Afspringen | Het op de vluchtslaan van het wild |
Afwerpen | Het jaarlijks ontdoen van het gewei door hormonale processen. |
Azer | Bek van grofwild |
Bagge | Of zeug, vrouwelijk dier van het zwartwild |
Bast | De huid om het gewei tijdens de groeiperiode van het gewei |
Blaffen | Schrikgeluid van een ree |
Bekerkroon | De kroon van een hertegewei met de enden eidigend in de vorm van een beker |
Bersen | Het ongezien sluipend benaderen van het wild. Vaak verstorend |
Bersjacht | Al jagend het grofwild besluipen |
Beslaan | Bevruchten, dekken van de hinde |
Bespringen | Het hert bespringt de hinde om het te kunnen beslaan |
Biotoop | De natuur omgeving, waarin het grofwild verblijft |
Blad | Omgeving van de schouder bij de longen en het hart |
Bloem | Staart van edelwild |
Boonsel | Uitwerpselen van het grofwild (uitgezonderd het zwartwild) |
Borstels | De stugge haren van het zwartwild |
Breken | Omwoelen van, wroeten in de bodem bij het voedselzoeken door zwartwild |
Bronst | De paartijd van het edelhert (van half september tot half oktober) |
Bronstmanen | Lange haren om de hals en borst van het hert in de bronsttijd |
Bronstplaats | De plaats waar het wild zich tijdens de bronst bevindt |
Bronstroedel | Het door het hert verzamelde groepje hindes tijdens de bronsttijd |
Bronstvlek | Plek voor de roede, die sterk geurt |
Bijhert | Een hert dat tijdens de bronst geen hinden kan verzamelen (te jong of te oud) |
Burlen | Het geluid dat herten tijdens de bronst laten horen |
Carrousel | Het spoor dat ontstaat bij het drijven van de reegeit door de reebok voorafgaande de paring, vaak om een alleenstaande boom of struik |
Dagstand of dagverblijf | De dekking waarin het grofwild zich overdag in bevindt |
Dekking | Dichte begroeiing waarin het edelhert zich kan verbergen |
Dos | Vacht |
Drukken | Verstoppen in lage dichte vegetatie |
Dwarsend wild | Wild dat beweegt en daarbij de flanken blootgeeft |
Ecoduct | Een viaduct voor dieren |
Ecosysyeem | Het systeem, waarin de planten- en dierenwereld gezien wordt in wisselwerking met de milieufactoren. |
End | Zijtak van het gewei |
Exoot | Plant of dier dat niet van nature in Nederland voorkomt (geimporteerd) |
Fauna | De dierenwereld |
Frisling | Big, het jong van een wild zwijn |
Flemen | Het optrekken van de lippen van het hert tijdens de bronst |
Foerageren | Eten halen/zoeken |
Gaffel | Een gewei met twee enden |
Gaffelspitser | Tweejarig hert dat hoge gaffels draagt |
Gelt | Vrouwelijk wild dat ongeschikt is geworden voor de voortplanting |
Gepareld | Knobbelvormige verdikkingen aan het gewei van hert of reebok |
Gewei | Jaarlijks afvallende hoofdtooi van edelhert, damhert of reebok |
Geweide | Ingewanden van grofwild; |
Geweren | Hoektand of slagtanden bij van zwartwild |
Grensbok | Hert of reebok die zijn standplaats dikwijls aan de grens van een gebied heeft |
Grandel | Hoektand in de bovenkaak van edelhert |
Grofwild | Edelherten, damherten, reeën, wilde zwijnen, moeflons |
Gust | Vrouwelijk wild dat ongeschikt is geworden voor de voortplanting |
Haken | Hoektanden van een bagge |
Handkroon | Hertegewei met in de kroon in handvorm gerangschikte enden |
Heimelijk | Voorzichtig, schuw, teruggetrokken. |
Heksenkring | Het spoor dat ontstaat bij het drijven van de reegeit door de reebok voorafgaande de paring, vaak om een alleenstaande boom of struik |
Hert | Het mannelijke (edel-)hert |
Hertekalf | Het mannelijke edelhert van het eerste jaar |
Hertkalf | Het mannelijke edelhert ouder dan een jaar, maar jonger dan twee jaar |
Hinde | Het vrouwelijke (edel-)hert |
Hoogwild | Benaming voor rood- en edelwild |
Hoogzit | Hoge zitplaats om het wild te bekijken |
Houwers | Hoektand of slagtanden bij van zwartwild |
Jägermeister | Kruidige borrel |
Jaarling | Een hert of reebok van een jaar oud |
Inrasten | Een terreingedeelte door rasters en hekken beschermen tegen wildvraat |
Jachtseizoen | Verouderde term. Tegenwoordig vindt slechts noodzakelijk afschot plaats na ontheffing van de Provincie |
Kaalslag | Open plek in bis of struikgewas |
Kaalwild | Vrouwelijk edelhert, zo genoemd, omdat dit geen gewei draagt |
Knobbelbok | Reebok met het eerste gewei op en niet ouder dan zeven maanden |
Knopbok | Hert in het tweede jaar met een afwijkend gewei met twee knobbels |
Knoppitser | Reebok in het tweede jaar met een afwijkend gewei met twee knobbels |
Kits | Jong dier van reewild, reekalf |
Kroon | Drie bovenste enden van het gewei, die samen een kroon vormen |
Kronenspitser | Hert in het tweede jaar met drie kroonenden |
Kronentiender | Hert met gewei met aan elke stang wijf enden waarvan drie in de kroon |
Kudde | Een groep moeflon, schapen of koeien |
Kussen | Achterbout van haarwild |
Laveien | Grazen of al lopend voedsel tot zich nemen |
Leger | Plaats waar zwijnen rusten, biggen krijgen. Ook wel ketel genoemd |
Liksteen | Een steen, bestaande uit zouten en mineralen, waaraan het wild likt |
Lopers | Voor- en achterpoten van het wild |
Manchet aanbrengen | De bovenste rand van een raster voorzien van kleinmazig gaas |
Massa | Het gewicht en omvang (van een hert of een gewei) |
Masthout | Hoge dennen |
Melanisme | Kleurafwijking waarbij de zwarte kleur overheerst |
Middentak | Geweieind tussen ijtak en kroon |
Moordenaar | Een meestal vrij oud hert met een gevaarlijk onvertakt gewei |
Naogen | Ook wel nawaren. Het nakijken door groot wild |
Ontweiden | Het wild ontdoen van de ingewanden |
Oogtak | Voortak, voorste stang van een reebokgewei |
Oogend | Onderste tak van het hertegewei |
Opstaan | Van een hert, dat een gewei draagt wordt gezegd, dat het een gewei heeft opstaan |
Opzetten | Wanneer het gewei zich in een groeifase bevindt, spreekt men van het opzetten van een gewei |
Overloper | Wildzwijn in het tweede levensjaar |
Pascha | Een hert dat tijdens de bronst een aantal hinden heeft verzameld |
Pendelstang | Door breuk in de rozestok neergaand groeiende geweitak van een ree |
Penseel | Haarpluim aan het hertelid |
Plaatshert | Een hert dat tijdens de bronst een aantal hinden heeft verzameld |
Platkop | Een hert dat door ziekte geen gewei heeft. Ook wel monnik genoemd |
Populatie | Een aantal dieren van dezelfde soort in een gebied |
Predatie | het doden van prooidieren door roofdieren |
Prenten | Hoefafdrukken van het wild, Gesnoerde prenten vormen en spoor |
Prentlezen | Nagaan wat voor soort wild de prent zette (soort, geslacht, leeftijd) |
Pruikgewei | Misvorming van het gewei door beschadiging van de geslachtsdelen |
Ranstijd | Paartijd voor het zwartwild |
Raster | Hekwerk |
Reebok | Mannelijk dier van het reewild |
Reegeit | Vrouwelijk dier van het reewild van twee jaar en ouder |
Reekalf | Jong dier van het reewild, ook wel kits genoemd (Ik noem mijn kinderen soms ook kids) |
Reproductie | Voortplanting, het voortbrengen van kalveren |
Rikke | Ook wel rekke. Reegeit |
Roede | Mannelijk geslachtsorgaan |
Roedel | Een aantal edelherten bij elkaar |
Roodwild | Vanwege de roodbruine zomervacht worden het edelhert en ree roodwild genoemd |
Roos | De onderkant van het gewei, dat is uitgestulpt vlak boven de kop |
Rot of rotte | Groep wild zwijnen |
Rozenspitser | Hert in het derde jaar, dat spitsen draagt met rozekransen |
Rozenstok | Een uitgroeiing vanuit de schedel, waarvanuit het gewei groeit |
Rustgebied | Terrein waar het wild zich in alle rust kan treugtrekken, streng verboden voor mensen! |
Rijzen | Opstaan van wild, doorgaans door verontrusting |
Schalen | De hoeven van hert of ree |
Schaargewei | V-vormig ingesneden schoffel bij een driejarige dambok |
Schillen | Aantasten en verwijderen van de basten van bomen en stuiken door het wild |
Schild | Taai bindweefsel aan de schoft van het wilde zwijn |
Schoft | Flank, schouder naar boven |
Schofthoogte | Hoogte gemeten tot het hoogste punt van de schouder |
Schort | Witgele haren in de omgeving van de staartwortel |
Schuiven | Roodwild schuift ieder jaar een nieuw gewei |
Schoffelaar | Damhert |
Schoffelgewei | Breed, plat gewei van de dambok, dat zich in het vierde tot vijfde jaar ontwikkelt |
Schijngrazen | Een verontruste ree kan soms net doen of hij weer graast, maar is ondertussen zeer alert |
Simmer | Achterrug bij rood, dam en reewild |
Slakken | Koptooi van de moeflonram |
Smaldier | Het vrouwelijke hert van één jaar oud (in het tweede jaar / tweede kop) |
Smalree | Het vrouwelijk ree van één jaar oud (in het tweede jaar) |
Smalspitser | Jong hert of ree met gewei bestaande uit twee onvertakte stangen |
Solitair | Alléén levend |
Speuren | Zoeken en volgen van prenten van grofwild |
Spiegel | Witte haren rond de anus, die gespreid kunnen worden |
Spitser | Jong hert met een onvertakt gewei |
Standwild | Wildstand, grofwild dat blijvend in een gebied voorkomt |
Stang | De helft van een gewei, al dan niet vertakt |
Terugzetten | Het in kwaliteit, gewicht en omvang afnemen van het gewei |
Terreinbeheerder | Toezichthouder en beheerder van flora en fauna |
Tienender | Ook wel tiener, gewei van een hert met aan iedere stang vijf enden (even tiener), met vier en vijf enden is een oneven tienender |
Tra | pad door het bos, meestal als brandsingel |
Trofee | Een deel van het geschoten wild, dat de jager als aandenken meeneemt. Bij het hert is dat het gewei |
Uittreden | Uit de dekking komen van het grofwild |
Valwild | Door aanrijdingen gedood wild |
Vegen | Het ontdoen van de huid (bast) rond het gewei door tegen boompjes te schuren |
Veegboom | Boom waaraan grofwild zich regelmatig schuurt na een modderbad |
Vegetatie | Plantengroei |
Verwaaiinge | Door het wild opgevangen geur |
Vliegden | Solitaire den op de heide |
Vitaliteit | Een graadmeter voor de gezondheidstoestand van bv. bomen |
Voerakker | Akker in het bos waar voor het grofwild voer is ingezaaid of gepoot |
Volume | Inhoud en vorm van het gewei |
Vorkelen | Het soms dodelijk, verwonden door een hert van een rivaal met een moordenaarsgewei |
Vossenbes | Rode bosbes |
Weidelijk | Noemt men een jager die zich respectvol, sportief en verantwoord met de jacht bezighoudt |
Weidgat | Anus |
Wetten | Knarsetanden van een boos everzwijn |
Wildakker | Akker waarop voedsel in de vorm van planten of boompjes te vinden is als voedsel voor het wild |
Wildbaan | Terreingedeelte waar grofwild voorkomt |
Wildspiegel | Paaltje lang de weg waarop 2 spiegeltjes op gemonteerd zijn. Hierop wordt het licht van de autokoplampen het bos in gekaatst, zodat het grofwild gewaarschuwd wordt voor het gevaar van de weg |
Windvang | De neus van een hert |
Wintersprong | Groepje reewild dat in de winter samen optrekt |
Wissel | Vast paadje waarlangs het wild gaat |
Wisselen | Het trekken van de ene plek naar de andere, vaak via een vaste route (de wissel) |
Wolfstak | Bij het gewei van een hert komt soms, tussen de middentak en de kroon, een fors onvertakte end voor dat wel tot de kroon behoort |
IJstaktienender | Hertegewei met aan elke stang vijf enden, waarvan twee in de kroon |
Zegel | Vlak tussen stang en rozestok van een gewei, direct onder de rozekrans |
Zekeren | Opletten of er gevaar dreigt |
Zestienender | Ook wel zestiener, gewei van een hert met aan iedere stang acht enden(even zestienender), met zeven en acht enden is een oneven zestienender |
Zeug | Of bagge, vrouwelijk dier van het zwartwild |
Zetten | Het werpen van een jong door het grofwild (men spreekt niet van geboren worden) |
Zitten | Grofwild zit altijd in het bed of leger (men spreekt niet van liggen) |
Zoelen | Het nemen van een modderbad(zoel)door grofwild |
Zwartjas | Zwijn |
Zwartkiel | Zwijn |
Zwartwild | Zwijnen |
Zwoerd | Huid van zwartwild |
Overal in het land worden kan je onze "winkel" tegenkomen. In de winkel, beheerd door Janny Buitenhuis, zijn verenigingsartikelen, Polo's, stropdassen, sjaals, caps, stickers, boeken, souvenirs, speelgoed en snuisterijen verkrijgbaar, welke allemaal een band hebben met het hert of ander Veluws wild. Een kleine selectie is te bestellen via webwinkel
Elk jaar weer wordt een programma opgesteld waar onze winkel aanwezig zal zijn, bijvoorbeeld op natuurmarkten, braderieen, fairs, tentoonstellingen en natuurlijk op de ledendagen en op de Algemene Leden Vergadering
 | |
Honing en natuurmarkt Ugchelen. | Paul en Janny Buitenhuis tijdens de grofwildtentoonstelling in het Aardhuis. |
Wil je wild zien?
Doe rustig, niet stampen of sloffen door de bladeren, praat zo min mogelijk of fluit heel zacht om aandacht te trekken en draag donkere kleding en loop langzaam. Loop zo, dat de wind van voren of schuin vanuit de kijkrichting komt. Beste wandelsnelheid is 3 km per uur, dus niet te snel en niet te langzaam.
Als je te veel geluid maakt, dan jaag je ze steeds voor je uit. Ze blijven dan, steeds 200-400 meter van je vandaan en als je maar 150 meter ver kan zien in het bos, dan zie je dus geen wild. Gebruik geen parfum of aftershave o.i.d. Rustige tijden en/of tegen de schemering vergroot de kans.
Nog beter is een mooi plekje opzoeken met een vrij gezichtsveld. Stel je verdekt op en blijf wachten. Je geduld zal beloond worden. Het grote voordeel hierbij is, dat je het wild niet verstoort en daardoor ook langer kan genieten van het gedrag van het wild. Niet alleen op dat moment zelf maar ook in de toekomst. Hoe minder verstoring van het wild, hoe groter de zichtbaarheid.
In de eerste helft van de 20e eeuw waren er enkele honderden herten in Nerderland. Na de Tweede Wereldoorlog bleek dat door stroperij en intensieve bejaging het aantal herten op de Veluwe was verminderd tot enkele tientallen. In 1946 werd de Vereniging tot Behoud van het Veluws Hert opgericht om de edelhertenstand te behouden van verdwijning uit de Nederlandse natuur.
Dit boek bestellen: klik hier.
Tekenkaart bestellen: klik hier.
Bestellen: zie hier.
Download hier.
Burlen:
Burlen in nacht
Twee herten
Sprengruf
Jachthoorn:
Notruf
Das hohe Wecken
Signaal Hert dood
Signaal Zwijn dood
Aanblazen van de drift
Kletterende geweien
Heb je ook mooie beltonen? Zend ze ons.