Op donderdagavond 23-9-2021, mochten mijn vrouw en ik mee met Henry Kats het Kroondomein in voor een bronstexcursie, georganiseerd door Vereniging het Edelhert. We hadden al eens rondgekeken voor een soortgelijke excursie en ontdekten al snel dat deze, soms al binnen 10 minuten, vol zitten. Extra leuk dus dat we via de vereniging op pad mochten voor een mooie bronstexcursie.
We verzamelden op de parkeerplaats in het Kroondomein Het Loo bij Apeldoorn. Na even gewacht te hebben tot de groep compleet was neemt Henry ons mee het bos in. Enthousiast vertelt hij over de Edelherten en hun jaarcyclus, over het afwerpen van geweien, het opzetten van een nieuw gewei, het vegen van de geweien in augustus en de bronst die hierna begint. En natuurlijk waarom het zo mooi is dat een gewei ieder jaar opnieuw groeit en hierdoor het hert steeds opnieuw weer deel kan nemen aan de bronst. Deze deelname aan de bronst is namelijk niet ongevaarlijk. Wanneer rivalen aan elkaar gewaagd zijn kan het er hard aan toe gaan, zelfs zo erg dat herten elkaar verwonden met soms dodelijke afloop (zoals met het hert Hubertus op park de Hoge Veluwe is gebeurd). Henry had verschillende geweien meegenomen en liet ons de verschillen zien tussen een jong hert en herten in de kracht van hun leven.
Na een stuk te hebben gelopen begon de schemering in te vallen. In het Kroondomein zijn verschillende grote kuilen, waar leem gewonnen werd voor de bouw van onder andere het paleis. In de schemering en de weerspiegeling van het laatste restje licht op het water, een wat mysterieuze plek. Henry maakt hier mooi gebruik van door ons te verrassen met een echte Veluwse sage over de eenzame ruiter en de dwaallichten in het moeras.
Hierna vervolgden we onze weg en na een paar honderd meter hoorden we het eerste hert al burlen. Eerst ver weg, maar het werd steeds luider. Onze gids Henry wist hier nog wel wat op om de herten extra te stimuleren en haalde twee geweien uit de tas waarmee hij het ineenslaan van de geweien van jonge herten nabootste. Hierna lieten de grote jongens zich steeds luider horen. Een indrukwekkend schouwspel in een intussen donker geworden bos.
Natuurlijk is hier nog veel meer over te vertellen, maar u moet dit vooral gaan beleven. Dit is wel wat de Veluwe extra bijzonder maakt!