Op de Veluwe is elke meter draad een meter teveel.
door Dick van den Hoorn
In de middag van woensdag 11 oktober kwam een ongeveer 8 jaar oude 16-ender op een van de talrijke agrarische gronden van het landgoed Staverden in aanraking met staaldraad dat driehoog een stuk grasland van ruim 2,5 ha omzoomde. Het draad stond op dat moment niet onder stroom omdat er op het weiland geen koeien verbleven. Dit incident vormde de opmaat tot de tragische dood van het hert. De bronsttijd van het roodwild was nog niet achter de rug en waarschijnlijk heeft het hert de grond onder het draad met zijn gewei bewerkt (wat in de bronsttijd niet ongebruikelijk is) en is daarbij verward geraakt in het dikke staaldraad. Het werd een onbeschrijfelijke tragedie waarbij het hert volkomen kansloos was zich te bevrijden uit de fatale om-knelling van het draad. Hij ging een afschuwelijke dood tegemoet. Honderden meters
In het veld kon duidelijk de vele honderden meters lange 'route des doods' die dit onfortuinlijke hert heeft afgelegd worden gevolgd. In zijn strijd om los te komen heeft het hert met volle kracht het staaldraad gebroken en kreeg hij het draad niet alleen als een kluwen in zijn gewei maar ook door zijn bek en strak onder de onderkaak langs de hals. Op het weiland waren twee grote plekken te zien waar al het gras was verdwenen en de grond geheel was omgewoeld.
Aan een andere zijde van het weiland heeft het hert nog meer draad om zich heen gekregen, waarna hij met tientallen meters staaldraad om zich heen via een pad naar een bosperceel vluchtte, alwaar hij nog heeft getracht zich los te maken door met zijn gewei tegen bomen te slaan.
Tevergeefs. Uit de te volgen route die hij nam bleek wel dat het hert volkomen in paniek verkeerde. Hij was zijn navigatievermogen en zijn evenwicht kwijt, steigerde en botste telkens tegen een boom. In het bos trachtte het hert nogmaals zich van het draad te ontdoen, eerst brak hij een stuk beukenstam af, welke hij tot overmaat van ramp ook niet kwijt raakte. Vervolgens slingerde het ongelukkige dier tegen een dode berk welke in stukken brak en waarvan twee delen ook nog aan het draad in zijn gewei bleven haken. Bij deze boom verloor hij meters staaldraad maar er bleef nog een veelvoud in zijn gewei achter, bovendien begon het draad in en onder zijn bek het hert te wurgen. Aldus toonde een nauwkeurige reconstructie van het gebeurde aan de hand van sporen aan.
Verlossend schot
Passanten waarschuwden met hun gsm de beheerder van Staverden, de heer G. Verwoerd die direct ter plaatse kwam en nog heeft getracht het hert van zijn dodelijke last te bevrijden. Onmogelijk! Het ten dode opgeschreven hert wankelde vanuit het bos door een greppel in de richting van een stuk dekking. Om het hert zo spoedig mogelijk uit zijn lijden te verlossen en niet in de dekking aan een lange doodsstrijd over te leveren maakte de beheerder met een schot een einde aan de tragedie..
De dradenpest
Eens te meer blijkt de aanwezigheid van ijzerdraad op de Veluwe de pest te zijn voor de fauna. De eigenaresse van Staverden, Het Geldersch Landschap, heeft op dit landgoed talrijke (deels verpachte) agrarische gronden. Delen van deze gronden zijn met draad afgezet om koeien ter plekke te houden of om gewas tegen wildschade te beschermen. Het is de bedoeling de veelal elektrische bedrading binnenkort te vervangen door niet-elektrisch prikkeldraad waarover herten gemakkelijk kunnen springen en hun voedselgrond weer kunnen bereiken.
Twee kwaden
Beheerder Verwoerd: “Het is kiezen tussen twee kwaden. Of de herten niet toelaten op de voedselgronden door middel van elektrisch draad waarin ze bovendien verward kunnen raken, of prikkeldraad aanbrengen dat geen belemmering vormt. Goed strak gespannen prikkeldraad zou bovendien minder gevaarlijk zijn dan elektrisch draad. Wij zorgen er altijd voor dat, waar noodgedwongen draadafzetting aanwezig is, het draad goed is gespannen en geen breuken vertoont, aldus de heer Verwoerd. Het Geldersch Landschap heeft pachters verplicht draad, waar niet absoluut noodzakelijk, op te ruimen evenals oude ijzerdraadrommel die is blijven liggen
